زمینه و هدف : بطور کلی هرساله 9میلیون نفر به سل مبتلا میشوند و 2میلیون نفر از سل می می رند. بیشتر بیماران سلی در کشورهای درحال توسعه زندگی می کنند، جایی که تشخیص سل براساس باسیل اسیدفست روی اسمیر خلط تحت میکروسکوپ نوری میباشد. استفاده از میکروسکوپ ویژگی بالایی در کشورهای اندمیک سل دارداما حساسیت نسبتاٌ کمی دارد که بین آزمایشگاههای مختلف متفاوت است(از 20% تا 80% ) بعلاوه حساسیت برای بیماری کم باسیل ( مثل بیماریهای اطفال و hiv همراه سل) بسیار کم است، بنابراین پیشرفت ابزارهای تشخیصی جدید سریع و دقیق، ضروریست. تستهای سرولوژیک ازنظر پتانسیل برای استفاده در کشورهای کم درآمد مناسب هستند. همچنانکه بعضی تستها می توانند در شروع درمان بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی اجرا شوند. گزارشات متناقضی درباره ی ارزش تشخیصی آنتی بادیهای ضدسل و ada موجود در سرم در سل ریوی وجود دارد. بنابراین مطالعه فوق طراحی شد تا ارزش تشخیصی آنتی بادیهای ضد سل و ada سرم در تشخیص سل ریوی مور بررسی قرار گیرد. مواد و روشها : در این مطالعه مقطعی-تحلیلی50 نمونه سرم بیماران سل ریوی که از نظر باکتریولوژی تائید شده اند، 50نمونه سرم بیمارسلی اسمیر خلط منفی و 50 نمونه سرم بیمارپنومونی اکتسابی از جامعه که از تاریخ فروردین1390 تا خرداد1391 جمع آوری شدند. مطالعه بوسیل? کمیت?اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اراک تائید شد. اطلاعات بوسیله نرم افزار spss آنالیز گردید. اطلاعات مربوط به تغییرات آماری خلاصه شد و فراوانی و درصد متغیرها محاسبه شد. میزان cut off برای ada,igg,igm براساس آنالیز راک تعریف گردید. میزان حساسیت، ویژگی، ارزش اخبای مثبت، ارزش اخباری منفی و میزان درستنمایی اندازه گیری شد. برای سنجش متغیرهای گروهی از ازمون fisher و برای سنجش متغیرهای پیوسته از ازمونهای mann-whitney u test و t-test استفاده شد. یافته ها :این مطالعه شامل 150نفر میباشد که 100نفر از آنها سل ریوی داشتند(50نفر با اسمیر مثبت و 50نفر کشت منفی)، و50نفر بیماران پنومونی اکتسابی از جامعه بودند. میزان cut off انتخابی برای igm , igg 1 میکروگرم بر میلی لیتر و برای adaسرم 24واحد بر لیتر بود. در بیماران اسمیر مثبت میزان حساسیت برای اندازه گیری متغیرهای ada,igg,igm بترتیب 28% ، 30% و 12% و میزان ویژگی بترتیب 96% ، 100% و 98% و ارزش اخباری مثبت 88% ، 100% و 86% تعریف شد و در بیماران اسمیر منفی حساسیت 24% ، 26% و 6% و میزان ویژگی 100% ، 100% و 98% و ارزش اخباری مثبت 100% ، 100% و 75% بدست آمد. میزان حساسیت برای ada پایین بود(12%و6%) اما میزان ویژگی بالا بود(98%و98%). بحث و نتیجه گیری : آنتی بادیهای ضدسل و ada میزان ویژگی و ارزش اخباری مثبت خوبی دارند. این مطالعه مشخص کرد که این تستها میزان حساسیت کافی برای کمک به تشخیص بیماران سلی از سایر بیماریهای تنفسی ندارند و هیچکدام از تستهای تجاری برای جایگزین شدن بجای روش میکروسکوپی اسمیر خلط به انداز? کافی مناسب نیستند. بنابراین این تستها نقش کوچکی در تشخیص سل ریوی دارند. بازبینی مطالب علوم پایه از جهت ارزیابی تستهای سرولوژی به منظور تشخیص سل ریوی و احیاناٌ شناسایی آنتی ژنهای مفیدی که تا بحال از تمام پتانسیل آنها بطور کامل بهره برداری نشده است مهم خواهد بود. بایستی برای کشف آنتی ژنهای جدید با ماهیت تشخیصی سرولوژیک تلاش بیشتری شود.