نام پژوهشگر: ندا کلانتریان
ندا کلانتریان فردوس آقا گل زاده
در چند سال اخیر برنامه هسته ای کشورمان یکی از مهمترین مباحث و مسائل در داخل ایران و در سطح بین المللی بوده است که با توجه به اهمیت آن شاهد واکنش های مثبت و منفی هستیم که از سوی موافقان و مخالفان آن در سطح جهان مطرح می شود. پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی این مسئله از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی و با استفاده از الگوی بازنمایی کارگزاران اجتماعی ون لیوون (2008) پرداخته است و نگارنده کوشیده است تا نشان دهد چگونه رسانه های دو جناح مطرح در عرصه سیاسی ایران یعنی اصلاح طلبان و اصولگرایان به بازنمایی کارگزاران اجتماعی در ارتباط با این امر پرداخته اند و ایدئولوژی صاحبان این رسانه ها تا چه میزان در این بازنمایی دخیل بوده است. بدین منظور 160 عنوان با شیوه ای کتابخانه ای و از میان روزنامه های رسالت و کیهان، همگرا با جناح اصولگرا، و روزنامه های شرق و مردم سالاری ، همگرا با جناح اصلاح طلب، در بازه زمانی سال های 1385- 1382 گردآوری شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که هر دو جناح با نگرشی بسیار نزدیک به هم به بررسی این موضوع پرداخته اند و علیرغم وجود اختلافات ناچیزی که در گفتمان دو جناح در بازنمایی کارگزاران اجتماعی برنامه هسته ای ایران مشاهده می شود، بررسی های دقیق آماری نشان می دهد که هر دو جناح مورد مطالعه دیدگاهی یکسان را در بازنمایی کارگزاران مورد نظر با استفاده از مولفه های گفتمان مدار جامعه شناختی- معنایی دنبال کرده اند. بعلاوه پس از احتساب میزان رازگونگی در میان روزنامه های متعلق به دو جناح، محقق به این نتیجه رسید که اگرچه تفاوت اندکی در کاربرد میزان رازگونگی بین دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا وجود دارد، بررسی های آماری نشان می دهد که این فرض که اصلاح طلبان از رازگونگی بیشتری در نمایش کارگزاران اجتماعی بهره برده اند، تائید نمی شود.