نام پژوهشگر: زیبا مظفری
زیبا مظفری محمد سلماسی زاده
بنا به تعریف جامعه شناسی، فرهنگ، مجموعه ی پیچیده ای است، که شامل علوم و دانش ها، اعتقادات، هنرها، افکار و عقاید، صنایع، تکنیک، اخلاق، قوانین و مقررات، سخن، عادات و رسوم و رفتار و ضوابطی است که انسان، آن را از جامعه فرا می گیرد و در قبال آن تعهداتی به عهده دارد. اجزای این مجموعه، به هم پیوسته است و بین آن ها انتظام خاصی وجود دارد، این انتظام که در همه مجموعه فرهنگ منعکس می شود را «الگو فرهنگی» می نامند. الگوهای فرهنگی دربردارنده نقاط اشتراک افراد آن مجموعه و آشکار کننده تمایزات ایشان با دیگر گروه ها و جوامع انسانی می باشد. یکی از بهترین راه ها برای شناخت الگوهای گوناگون مرتبط با فرهنگ ایران سده (19 م /13 ق)، بررسی دیدگاه ها و نظرات سیاحانی است که به مثابه ناظر خارجی این الگوها را مشاهده و نقل کرده اند. البته باید توجه داشت که این سیاحان با توجه به نوع سفر یا مأموریت و مدت اقامت در کشور مقصد، نظراتی گوناگون و متفاوت ارائه کرده اند که شایسته است مورد نقد و بررسی علمی قرار گیرند. آن چه در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد بررسی و مطالعه الگوهای فرهنگی ایرانیان به استناد سفرنامه نویسان غیرانگلیسی سده (19 م /13 ق) است تا بازشناسی آن ها به ارائه تصویری روشن و واقعی از وضعیت فرهنگی ایران آن زمان کمک نماید. شناختی که می تواند در تبیین عوامل توسعه نیافتگی تاریخی ایران و ارائه راه کارهای توسعه فراگیر آن به کار آید.