در این رساله ضخامت پوسته در منطقه زاگرس شرقی، به عبارتی دیگر بخش انتهایی زاگرس و غرب سیستم گسلی زندان – میناب – پالامی که در اصل بیشتر تغییر شکلهای مربوط به زون انتقالی بین فرورانش مکران و زاگرس را شامل می باشد مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه از داده های 248 زلزله دور لرز در فواصل 35 تا 95 درجه ثبت شده در 32 ایستگاه لرزه نگاری باند کوتاه شبکه موقت نصب شده در منطقه شمال بندر عباس از تاریخ 1/3/2006 تا 14/6/2006 و همچنین از 473 زلزله دور لرز ثبت شده در ایستگاه دائمی bnds از تاریخ 25/6/2004 تا 30/3/2010 استفاده گردید. برای تعیین ساختار پوسته در این منطقه از فاز تبدیلی ps زمین لرزه های دور لرز استفاده شد و پس از محاسبه توابع گیرنده در حوزه زمان به روش تکرار لیگوریا و آمون (1999)، ضخامت پوسته در زیر هر ایستگاه با دو روش مهاجرت توابع گیرنده و وارون سازی همزمان توابع گیرنده و منحنیهای پاشندگی سرعت گروه امواج سطحی، تعیین گردیده و علاوه بر آن تغییرات مشاهده شده با داده های آنومالی بوگه منطقه و نیز باقی مانده نسبی زمانهای رسید موج p امواج دور لرز مقایسه و تحلیل بعمل آمد. در منطقه مورد مطالعه ما متوسط ضخامت پوسته 45 کیلومتر و شواهدی از ضخیم شدگی پوسته در مجاورت زون برخوردی دیده نشد که می تواند ناشی از موقعیت گذر برخورد زاگرس به فرورانش مکران در این ناحیه باشد. در بخشهای مرکزی پروفیل یعنی بین گسل زاگرس مرتفع یا hzf و گسل تراست اصلی زاگرس یا mzrf، پوسته در حدود 1±5 کیلومتر نازکتر از بخشهای دیگر است. این کاهش ضخامت پوسته میتواند ناشی از تغییرات ژئودینامیکی آن از قبیل تغییرات رژیم کششی و فشارشی در منطقه در طول زمان مختلف در پوسته باشد. تغییرات قابل مشاهده در ضخامت پوسته در بخشهای مختلف زون برخوردی زاگرس، می تواند نتیجه سرعتهای همگرائی متفاوت و یا تفاوت سازوکار تغییر شکل در آنها باشد.

شاخه شرقی گسل ارس که منطبق بر شاخه شرقی رودخانه ارس است، یکی از گسل های پی سنگی و بنیادی شمال باختر ایران می باشد که باعث جابجایی زمین درز هرسی نین در ایران شده است و خرد قاره آذربایجان را به دو بلوک جدا از هم با ویژگی های متفاوت مانند چین خوردگی، دگرگونی، پلوتونیسم، ماگماتیسم و فرآیندهای تکتونو- ماگمایی در دو سوی خود تفکیک کرده است. گسل شاخه شرقی رودخانه ارس توسط گسل های متعدد جابه جا و به پاره های مختلف تبدیل شده است، این گسل، با گسل های چپگرد قیه باشی و راستگرد تبریز به طرف شرق جابه جا شده و چون جابه جایی در گسل تبریز زیاد بوده، از امتداد ne-sw در جمهوری آذربایجان به موقعیت جدید nne-ssw در ایران جابجا شده است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تکنیک های دورسنجی، تحلیل ناهنجاری های گرانشی و مطالعات لرزه زمین ساختی بر اساس فعالیت های لرزه ای، هندسه پاره های گسلی منطقه مورد بررسی قرار گرفته و سپس به تحلیل میدان های تنش در محدوده پهنه گسلی ارس، بر پایه روش تحلیل برگشتی و با استناد بر خش خط های برداشت شده صحرایی در منطقه پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از این تحلیل، نشان از وجود یک رژیم امتدادلغز با مولفه فشارش nnw- sse و مولفه کششی ne-sw دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، با توجه به رژیم تنش یاد شده می توان حرکت امتدادلغز گسل های راستگرد و چپگرد منطقه را توجیه کرد. جهت رژیم تنش بدست آمده در این تحقیق، به طرف شمال منطقه مورد مطالعه از جهت شمالی- جنوبی به جهت شمال شرق- جنوب غرب تغییر می کند، که با پژوهش های دیگر و اندازه گیری های gps در این ناحیه همخوانی خوبی را نشان می دهد.

حوضه صائین یکی از زیر حوضه های آبریز ارس است که مساحتی درحدود 6/202 کیلومترمربع داشته و در جنوب غربی شهر نیر واقع شده است. گسترش واحدهای ولکانیک با مدل تخلخل یگانه، باعث تشکیل سفره های سازند سخت در حوضه صائین واقع در جنوب غربی شهرستان نیر شده است که منابع آبی مناسب از نظر کیفی به وجود آورده اند. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت هیدروشیمی منابع آب زیرزمینی انتخابی و تعیین منشأ یون های موجود در آنها و همچنین ارزیابی پتانسیل وجود منابع آب زیرزمینی در سازندهای سخت حوضه آبریز صائین با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. به طور کلی در حوضه صائین 2 نوع آب زیرزمینی با منشأ کاملاً متفاوت جوی و هیدروترمال وجود دارد، پس از تجزیه و تحلیل نمونه ها مشخص گردید که آب های زیرزمینی منطقه با منشأ جوی تیپ بی کربناته کلسیک و بی کربناته منیزیک دارند. با توجه به نمودار پایپر، قرارگیری همه نمونه های آب در مجاورت یکدیگر نشان دهنده تیپ و منشأ تقریباً یکسان آن ها می باشد. کیفیت آب زیرزمینی منطقه از نظر شرب در محدوده خوب و از نظر کشاورزی در محدوده c2-s1 قرار دارند. همچنین اکثر نمونه های آنالیز شده کیفیت مناسب برای مصارف صنعتی دارند. از طرفی با بررسی نسبت های یونی، نمودار گیبس و اندیس اشباع منشأ یونها مشخص گردید. یونهای موجود در آب های منطقه حاصل هوازدگی سنگ های منطقه و کانی های موجود در واحدهای لیتولوژی (انواع سیلیکات ها و پلاژیوکلازها) بوده و در مواردی نیز حاصل تبادل یونی می باشند. آب های هیدروترمال تیپ کلروره سدیک داشته و دیاگرام هایی نظیر پایپر و دورو نشان دهنده فرآیند اختلاط در بعضی از چشمه های آب گرم منطقه می باشد. برای ارزیابی پتانسیل وجود منابع آب زیرزمینی در سازندهای سخت حوضه آبریز صائین بر اساس روش مقایسات زوجی بر مبنای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) برای هر معیار وزنی اختصاص داده شد و لایه های رستری مربوط به 9 معیار لیتولوژی، تراکم شکستگی ها، ارتفاع با فاکتور بارش و ارتفاع با فاکتور حوضه آبگیر، شاخص رطوبت، شیب، تراکم آبراهه، جهت شیب و شاخص پوشش گیاهی تهیه شد و با دو روش میانگین گیری وزنی درجه ای (owa) و هم پوشانی وزنی ((weghited overlay از تلفیق لایه های اطلاعاتی ذکر شده، نقشه های پهنه بندی پتانسیل آب زیرزمینی به پنج گروه با پتانسیل بسیار کم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد تهیه گردید. جهت واسنجی مدل از موقعیت چشمه ها و مطالعات میدانی استفاده گردید که مدل owa نتایج قابل قبول تری را ارائه داد. در این مدل واحدهای الیوین بازالتی و آندزیت های پیروکسن دار و تراکیت ها از جمله مناطق با پتانسیل زیاد و بسیار زیاد بوده و شکستگی ها و خطواره ها نقش مهمی در ایجاد پتانسیل منابع آب سازند سخت داشته اند. به دلیل تراکم برخی چشمه ها در حاشیه بیرونی حوضه به نظر می رسد بخشی از آب زیرزمینی حوضه از طریق شکستگی ها به خارج از حوضه جریان دارد که نیاز به مطالعات تکمیلی خواهد داشت.