نام پژوهشگر: طیبه شاهدی
طیبه شاهدی سهیلا پیروزفر
: برخی از آیات و سوره ها در پی اسبابی نازل شده اند که آگاهی از سبب نزول صحیح این آیات، ما را در فهم بهتر آنها یاری خواهد کرد. اما شایان ذکر است که، ثبت روایات اسباب نزول در زمان پیامبر 9و صحابه به دلیل حضور در موقعیت نزول، چندان مورد توجه قرار نگرفته است و آغاز توجه به کتابت آن در دوره تابعین بوده است. این فاصله تقریبا صد ساله، باعث ورود جعل و تحریفاتی در اسباب نزول شده است که نیاز به بررسی دقیق آنها را ضروری می سازد. برخی قرآن پژوهان نیز با ردّ اجتهاد صحابه در این روایات و همچنین پذیرش عدالت صحابه، از بررسی سندی و متنی روایات و حل تعارض آنها خودداری کرده اند و این باعث ورود فرضیاتی چون تکرار نزول، تعدد نزول و... به حوزه علوم قرآنی شده است. این نوشتار که یک پژوهش توصیفی انتقادی است و با ابزار گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده، فرضیه تکرار نزول را که در حوزه اسباب نزول مطرح شده، مورد بررسی قرار می دهد. این فرضیه به دلیل وجود روایات متعارض، در زمینه اسباب نزول و مکی و مدنی و ناتوانی از بررسی دقیق روایات، به علت تعصب بی جا در مورد صحابه به وجود آمده است. هدف از این تحقیق ردّ فرضیه تکرار نزول درباره برخی از سورهها و آیات بوده که نه تنها مخالف با قرآن و سنت است بلکه عقل نیز آن را رد می کند. نگارنده، با بررسی سندی و متنی روایات اسباب نزول و همچنین توجه به تاریخ و سیاق آیات، فرض تکرار این آیات و سور را رد کرده است.