چکیده: هدف اصلی از جمع آوری و تدوین این پایان نامه، " سنجش احساس هویت مکانی در شهر جدید هشتگرد و مقایسه با شهر هشتگرد قدیم " است. از دیدگاه روانشناسی محیطی، انسان به تجربه حسی، عاطفی و معنوی خاص نسبت به محیط زندگی نیاز دارد. حس مکان تعلقی پویا به مکان است که پیشرفت شخصی آن منجر به حس تعلق به مکان، حس آگاهی به مکان، وابستگی، رضایت و تعهد به مکان می گردد. تلاش در جهت احساس تعلق و وابستگی، خود را در معنای هویت پنهان ساخته است. شهر جدید هشتگرد و شهر هشتگرد قدیم در مجاورت شمالی وجنوبی آزاد راه تهران _ قزوین قرارگرفته اند و موقعیت نسبی خود را مدیون نزدیکی به شهرهای بزرگ اطراف خود ( کرج، قزوین وتهران ) هستند. فرضیات اصلی تحقیق عبارتند از : 1- بین هویت مکانی در شهر جدید هشتگرد با شهر هشتگرد قدیم تفاوت وجود دارد. 2- میان میزان احساس هویت مکانی با مدت زمان سکونت و رضایت مندی در شهر جدید هشتگردرابطه وجود دارد. برای گرد آوری اطلاعات ابتدا با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای چهارچوب نظری تحقیق تدوین شد و سپس روش تحلیلی وتفسیری، برای ارائه نتایج حاصل از پژوهش به کارگرفته شد. برای تحلیل اطلاعات، سنجش رابطه میان متغیرها و تحلیل نتایج ، از نرم افزار spss استفاده شده است. جداول، نمودارها و ضرایب همبستگی متغیرهای پرسشنامه در رابطه با فرضیات تحقیق بررسی شده است. از میان متغیرهایی که در احساس هویت مکانی اثر گذارند، زمان به عنوان یکی از عوامل اثرگذار در احساس هویت مکانی در دو شهر مورد بررسی قرار می گیرد. مکان ها دارای اجزای ویژگی های کالبدی، معانی و فعالیت ها هستند. بنابر این در تحقیق حاضر احساس هویت مکانی در بعد کالبدی شامل تعلق به سیمای زیست محیطی مکان، بعد کارکردی شامل فعالیت ها وکارکردهای ویژه حمایت شده به وسیله مکان و بعد اثرگذاری شامل هیجانات و احساسات نسبت داده شده به مکان مورد بررسی قرارگرفته است. سوالات پرسشنامه با توجه به سه بعد هویت مکانی، در پنج طیف( طیف لیکرت ) تغییرگرایش پاسخگویان را نشان می دهد. یافته های تحقیق تایید می نماید که هویت مکانی در شهر جدید هشتگرد در مقایسه با شهر هشتگرد قدیم تفاوت دارد و مدت زمان سکونت دراحساس هویت مکانی تاثیرگذار است. در بعد ویژگی های کالبدی، احساس هویت مکانی شهر هشتگرد قدیم بیشتر از شهر جدید هشتگرد است و نیاز به راهکارهای مناسب جهت تقویت بعد کالبدی می باشد. مفاهیم کلیدی تحقیق شامل شهر جدید هشتگرد، شهر هشتگرد قدیم، مفهوم مکان و فضا، احساس و هویت می باشد.