چکیده یکی از علوم پیش نیاز مفسر دانش مفردات است که به بیان معانی و مفاهیم واژه های قرآن می پردازد. این علم از زمان پیامبر (ص) وجود داشته است به طوری که اگر مردم زمان نزول معنی بعضی کلمات را نمی دانستند تفسیر آن را از پیامبر (ص) و بعدها از ائمه (ع) می پرسیدند. البته دانش مفردات نیز مانند دیگر علوم در زمان های بعد گسترش پیدا کرده و مورد توجه دانشمندان و مفسران قرار گرفته و کتاب ها و مقالات بسیاری در این زمینه نوشته شده است. از جمله مفسرانی که در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم به این امر پرداخته، طبرسی صاحب کتاب ارزشمند «مجمع البیان فی تفسیر القرآن» و زمخشری نویسنده ی کتاب «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل» می باشند. به علت اهمیت فهم مفردات قرآن کریم از یک سو، و اهمیت این دو تفسیر کهن ادبی از سوی دیگر در این پایان نامه معانی واژه های جزء اول قرآن (سوره های حمد و بقره آیات 27-1) از نظر این دو مفسر بررسی شده و در مرحله ی بعد میان دیدگاه این دو مفسر به نوعی مقایسه و بررسی انجام گرفته، که در تطبیق نظر دو مفسر از آرای سایر لغویان و مفسران نیز استفاده شده است. یکی از نتایجی که در ضمن مقایسه ی دیدگاه هر دو مفسر ذیل معنای واژه ها به دست آمده این است که طبرسی بیشتر معنای لغوی واژه ها را بیان نموده ولی زمخشری به معنای واژه با توجه به سیاق پرداخته است. البته این بدان معنا نیست که طبرسی به سیاق آیه توجه نداشته بلکه در بخش های دیگر مجمع البیان مانند «المعنی» به سیاق آیه نیز توجه کرده و آیات را معنا می کند. بنابراین می توان گفت نظر این دو مفسر بزرگ می تواند در کنار هم در روشن شدن معنای واژه موثر واقع شود. کلید واژه ها: مفردات قرآن، بررسی تطبیقی، مجمع البیان، کشاف، طبرسی، زمخشری.

قرآن جلوه ای از جمال بی مثال خداوندی است که افزون بر معانی والا سرشار از زیبایی و دلربایی است. زبان شیوا و دلنشین، بشارت های آرام بخش و هشدارهای بیدار کننده از قرآن چنان چهره ای را نمودار ساخته که نام آوران عرصه سخن در برابر آن تسلیم شده و تحسین و اعجاب آنان را بر انگیخته است. گزینش حروف و واژگان، ضمائر و نسبت های افعال و مانند آن در قرآن به گونه ای سنجیده و موشکافانه است که نمی توان برای آنها جایگزینی پیدانمود. قرآن کریم برای تصویر و تجسیم معانی فرا طبیعی و جهان بینی ملکوتی خویش ازتمثیل و تشبیه استفاده کرده است.

چکیده سنتز احتراقی در محلول روشی شناخته شده در جهان است. این روش به منظور تولید انواع نانو مواد اکسیدی و فلزی به کار می رود. در این روش از نیترات فلزات به عنوان اکسیدکننده و از موادی همچون اوره، گلایسین، کربوهیدرازاید و غیره به عنوان عامل احیا ( سوخت) استفاده می شود. در این روش بر اثر واکنش های اکسایش- احیایی که در محیط آبی بین نیترات ها و سوخت انجام می شود، محصول نهایی بوجود می آید. در این پروژه از نیترات های مس و آلومینیوم به عنوان اکسیدکننده و از اوره به عنوان سوخت به منظور تولید نانوکامپوزیت مس- آلومینا استفاده شد. همچنین، از گرافیت به عنوان ماده کمکی برای جلوگیری از اکسیداسیون مس استفاده گردید. نسبت های مختلف سوخت به اکسید کننده از 9/0 الی 75/1 مورد آزمایش قرار گرفت. محصول سنتز توسط آزمایش های xrd، نمودار دما- زمان و میکروسکوپ های الکترونی sem و tem مورد بررسی قرار گرفت. درنهایت این آزمایش ها تولید موفق نانوکامپوزیت مس- آلومینا را در محلولی با نسبت سوخت به اکسیدکننده 5/1 و در حضور 25/0 مقدار استوکیومتری گرافیت تایید کرد.

چکیده در باب ترادف در زبان عربی و قرآن، اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی ترادف را در زبان عربی و قرآن پذیرفته اند و بعضی به انکار آن پرداخته اند و گروهی، تفکیک قائل شده اند.به این معنا که ترادف در زبان عربی را پذیرفته اند ولی به انکار آن در قرآن کریم پرداخته اند . بنت الشاطی از گروه اخیر است. موافقان ترادف، تداخل گویش ها و لهجه ها، وام گیری از زبان های دیگر و تطور زبانی را از عوامل ترادف می دانند و در مقابل، منکران ترادف تلاش می کنند برای هر کلمه، معنای ویژه ای بیان کنند و با مطرح کردن تعریفی خاص از ترادف و تفکیک میان ترادف تام وناقص به انکار ترادف بپردازند ،ولی با دقت در ادله ی مخالفان و موافقان به این نتیجه می رسیم که وجود ترادف در زبان ، امری بدیهی و انکار ناپذیر است. بنت الشاطی با معیار قرار دادن قرآن، وحی را معیارِ تمایز معنایی، بین کلمات می داند و با استقرای واژه ها و کاربردهای قرآنی آن سعی در بیان تفاوتِ معنایی بین کلمات کرده است . روش او بسیار، موثر و راهگشاست و در بسیاری موارد نیزموفق بوده است.مثلا در بیان تفاوتِ معنایی، بین دو کلمه ی ((رویا)) و((حلم)) محققانه وارد بحث می شود و هنرمندانه از میدان تحقیق، بیرون می آید. ولی در مواردی بر دیدگاه و روش او نقدهایی وجود دارد.عدم ترادف در تمام نمونه های قرآنی، قابل دفاع نیست و چاره ای جز پذیرش ترادف نداریم. به همین خاطر، بنت الشاطی در تبیینِ عدمِ ترادف بین بعضی از کلمات به خطا رفته است .مثلاً در بیانِ اختلافِ معنایی، بین دو کلمه ی ((نعمت))و((نعیم)) گفته است که استعمالِ کلمه ی نعیم به نعمت های اخروی تعلق دارد و کاربرد کلمه ی نعمت، مخصوصِ نعمت های مادّی و دنیوی است که با استقرای کاملِ نمونه های قرآنیِ این واژه ها به این نتیجه می رسیم که بیان بنت الشاطی، صحیح نمی باشد و بر خلاف نظر او این دو کلمه مترادف هستند.در این مقال این نمونه و نمونه های مشابه نیز مورد مداقه قرار می گیرد و ترادف آنها اثبات می شود تا روشن شود ترادف با لحاظِ نکته هایی در قرآن کریم وجود دارد. واژگان کلیدی:دیدگاه،روش،بنت الشاطی،ترادف،عدم ترادف و قرآن کریم

اطلاع از سبب نزول آیات، مفسر را در تفسیر دقیق آیات، اطلاع از مصادیق آن، آشنایی با ناسخ و منسوخ و عام و خاص آیات و ... یاری می دهد. اما از آنجا که روایاتِ حاوی سبب نزول، مانند سایر اسناد تاریخی دستخوش تغییر و تبدیل در گذر زمان شده اند، نیاز به بررسی دقیق و تأیید صحت از نظر متن و سند و نیز تناسب و هماهنگی با آیه مربوطه دارند. در این تحقیق صحت و سقم روایات سبب نزولی که در تفسیر «مجمع البیان» از مرحوم طبرسی، ذیل آیات سوره عنکبوت تا انتهای سوره جاثیه، ذکر شده است، بررسی شده، با تفاسیر مهم شیعی و سنی تطبیق داده شده است. در این نوشتار، پس از تعریف اسباب نزول و معیارهای صحت روایات سبب نزول، به بررسی روایات سبب نزولی که برای آیات سور مذکور آورده شده، پرداخته شده است. از میان آیات این سور، 28 آیه دارای سبب نزول بوده که از این میان 20 آیه دارای سبب نزول مقبولی شناخته شده است.

اطلاع از سبب نزول آیات، مفسر را در تفسیر دقیق آیات، اطلاع از مصادیق آن، آشنایی با ناسخ و منسوخ و عام و خاص آیات و ... یاری می دهد. اما از آنجا که روایاتِ حاوی سبب نزول، مانند سایر اسناد تاریخی دستخوش تغییر و تبدیل در گذر زمان شده اند، نیاز به بررسی دقیق و تأیید صحت از نظر متن و سند و نیز تناسب و هماهنگی با آیه مربوطه دارند. در این تحقیق صحت و سقم روایات سبب نزولی که در تفسیر «مجمع البیان» از مرحوم طبرسی، ذیل آیات سوره عنکبوت تا انتهای سوره جاثیه، ذکر شده است، بررسی شده، با تفاسیر مهم شیعی و سنی تطبیق داده شده است. در این نوشتار، پس از تعریف اسباب نزول و معیارهای صحت روایات سبب نزول، به بررسی روایات سبب نزولی که برای آیات سور مذکور آورده شده، پرداخته شده است. از میان آیات این سور، 28 آیه دارای سبب نزول بوده که از این میان 20 آیه دارای سبب نزول مقبولی شناخته شده است.

چکیده دانش مفردات، دانشی است که درباره تک واژه های قرآن از نظر ریشه شناسی، اشتقاق لغوی، دلالت بر معنی یا معانی و نیز کاربرد آنها در قرآن بحث می کند. یکی از مجاری مهم فهم قرآن، شناخت مفردات‏ و الفاظ قرآن کریم است و هر کس بخواهد از دریای بیکران قرآن بهره برد و بر عجائب آن مطلع گردد، به ناچار باید آشنا بر الفاظ و مفردات‏ آن باشد. شناخت واژه های قرآن از زمان پیامبر? وجود داشته است ، تاریخ نشان می دهد، مسلمانان عرب از پیامبر ? و نیز اهل بیت آن حضرت? در مورد واژه های قرآن پرسش می‏کردند و آن ها معنای واژه را توضیح می‏دادند، این کار در عصر صحابه و تابعین نیز رواج داشته است. در عصر اهل بیت ?نخستین کتاب در مورد «غریب القرآن» توسط محمد بن سایب کلبی کوفی از اصحاب امام باقر و امام صادق ? نوشته شده، سپس این شیوه رونق گرفت و گونه‏های متعدد پیدا کرد و در تفاسیر قرآن وارد شد و تفاسیر ادبی‏ و لغوی شکل گرفت، از جمله این تفاسیر، تفسیر مجمع البیان طبرسی است، وی بخشی از تفسیر خود را به بحث‏های اعراب و لغت اختصاص داده است. طبرسی در مجمع البیان پیش از ورود به تفسیر هر آیه، بخش مستقلی را به معنا شناسی واژه های قرآن در همان آیه با عنوان «اللغه» اختصاص داده است. از دیگر تفاسیر، تفسیر کشاف زمخشری است، وی نیز در بسیاری از موارد برای شرح و تفسیر آیات به بیان مفردات الفاظ قرآن پرداخته است. ارزش مباحث لغوی در این دو تفسیر به حدّی است که موقعیت بسیار رفیعی را در تاریخ علوم قرآنی کسب نموده اند. با توجه به اهمیت بحث مفردات از یک سو و اهمیت این دو تفسیر از سوی دیگر، بررسی نظرات این دو مفسر و مقایسه دیدگاهشان و استفاده از دیدگاه دیگر لغویان و مفسران ما را در رسیدن به معنای بهتر واژگان یاری می دهد. از نتایجی که در این تحقیق در ضمن بیان دیدگاه دو مفسر به دست آمده این است که طبرسی بیشتر معنای لغوی واژگان را بیان نموده ولی زمخشری به معنای واژه با توجه به سیاق پرداخته است. البته این بدان معنی نیست که طبرسی به سیاق آیه توجه نداشته، بلکه در بخش «المعنی» سیاق را نیز مورد توجه قرار داده است.

در اسلام امور معروف و منکر به وضوح مشخص شده است. شخصی که به دنبال حقیقت می¬گردد جایی به جز قرآن، آن را نمی¬یابد. سخن معصومین نیز راهنمای خوبی برای مفاهیم مبهم است. بنابراین اهل معرفت، با تمسّک به این دو ثقلِ به یادگار مانده از رسول اکرم، به بیراهه کشیده نمی¬شوند. ادبیات نیز در دوره¬های مختلف نقش سازنده¬ی خود را در حفظ و دفاع از این میراث گرانبار به خوبی ایفا کرده است. در این پژوهش مدایح نبوی و مفهوم شناسی مدح و نیز محورهای چهارگانه¬ی موضوع شعر و شاعری (شعر و شاعری مردود و مقبول از منظر قرآن و احادیث و روایات تهمت کفّار علیه پیامبر و پاسخ خداوند به دشمنان حضرت) که در شش سوره به شیوه¬های مختلف به آن پرداخته شده، مورد بررسی قرار گرفته است. تعهّد در ادبیات از منظر فرقه¬های مختلف و از نظر شیعه مورد توجّه قرار گرفته است. همچنین دوره¬های تاریخی ادب عربی و انواع ادبیات و دسته¬بندی شعرا بر اساس پایبندی و تعهّد نیز از نظر دور نمانده است. فصل چهارم که فصل پایانی و اصلی این نوشتار است، به سیر تحولات مدایح نبوی و رویکردهای آن: رویکرد روایی تاریخی، روایی- سیاسی، اخلاقی-اجتماعی، کلامی-عرفانی وعاطفی، تخیّلی پرداخته است. همچنین این مدایح با آیات و روایات تطبیق داده شده است تا درستی یا نادرستی تمامی رویکردهای انعکاس یافته در مدائح نبوی، به خوبی قابل تشخیص گردد.

کتابهایی که در زمینه فروق اللغه نوشته شده، غالباً به این شکل است که فرق دو یا چند واژه را ذکر می کنند و از آیات به شکل کاربردی بهره نمی گیرند؛ در حالی که با این روش نمی توان به یک معنای جامع و دقیقی از فروق لغات دست پیدا کرد و این تفاوتهای ذکر شده، در صورتی که با آیات نقض شود، اعتبار خود را از دست می دهد. اما این پروژه بعد از بحثهای نظری، به تحلیل و بررسی چند واژه از سوره بقره به صورت کاربردی می پردازد؛ بدین شکل که ابتدا معنای واژگان از کتب مختلف لغت استخراج شده و بعد به بیان فروقی که در کتب لغت و یا کتابهای فروق اللغه آمده می پردازدو در نهایت به استعمال این لغات و فروق درآیات قرآنی توجه می شود و پس از تحلیل و بررسی فروق آن بیان می شود.

در این پژوهش، «قواعد تفسیر در تفسیر نمونه» برررسی شده است. علم تفسیر مانند هر علمی، نیاز به یک سری اصول و قواعد دارد تا مفسر بر اساس آنها به تفسیر قرآن پرداخته و بتواند مقاصد و مدلول های آیات را کشف کند. این قواعد که پایه های اساسی استنباط در تفسیر محسوب می شوند و مفسر را از خطای در تفسیر باز می دارند، «قواعد تفسیر» نام دارند که می توانند ملاک و معیار ارزشمندی تفاسیر قرار گیرند. تفسیر نمونه، اثر گروهی از نویسندگان با سرپرستی آیت الله مکارم شیرازی، یکی از معروف ترین تفاسیر شیعی قرن حاضر به زبان فارسی است که در این پژوهش سعی شده این تفسیر از حیث رعایت قواعد تفسیر، مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش در سه فصل، تدوین یافته است؛ فصل اول شامل مفاهیم و کلیات، فصل دوم شامل نگاهی به تفسیر نمونه و زندگی نامه آیت الله مکارم شیرازی و سایر همکاران تفسیر نمونه می باشد و در فصل سوم آن که از هفت بخش تشکیل شده است، به ترتیب به بررسی هفت قاعده توجه به قرائت صحیح، توجه به مفاهیم واژگان در زمان نزول، در نظر گرفتن قواعد ادبیات عرب، توجه به قراین، در نظر گرفتن انواع دلالت ها، توجه به قاعده علم و علمی و قاعده احتراز از ذکر بطون برای آیات در تفسیر نمونه پرداخته شده و به دست آمده است که چون نظر آقای مکارم در تفسیر نمونه بر ساده گویی و تفسیر همه پسند بوده است، به بحث قرائت اهمیت چندانی نداده و تفاسیر آیات را بر اساس قرائت مشهور بیان کرده است. در بحث مفردات و معانی واژگان نیز، تقریبا معنی تمام لغات و مفرداتی را که مخاطب عامی نیاز به دانستن آن داشته، اگرچه در حد یک کلمه و ترجمه کوتاه بیان کرده است و این رویه در سراسر تفسیر مشاهده می شود. توجه به ادبیات عرب در این تفسیر کم رنگ تر از لغت است و معمولا در جایی به کار رفته که به فهم بیشتر آیات کمک می کند. تفسیر نمونه که یک تفسیر اجتهادی است، به طور طبیعی از انواع قراین کلام، به خصوص سیاق، آیات و روایات بهره فراوان برده و از انواع دلالت ها به طور ضمنی استفاده کرده است. نگارنده در تفسیر آیات بر اساس دلایل روشن و قطعی و با استدلال کامل پیش می رود و به همین جهت می توان این تفسیر را یک تفسیر مستدلّ و مستند به شمار آورد و بر اساس آن، تفسیر باطنی آیات، جز از طریق قراین روشن و تفسیرهایی که از شخص پیامبر9و امامان معصوم?رسیده را نمی توان جایز برشمرد.

ارتباط اسمای حسنای الهی با محتوای آیات در سوره های توبه، هود،یونس و یوسف،موضوع اصلی این تحقیق می باشد.اسمای حسنای مذکور در آخر آیات از دو جهت مورد توجه می باشد: یکی اینکه تنها ترین راه شناخت خداوند، فقط از راه اسما و صفات او برای بشر میسر است و دیگر اینکه قرآن کریم از نزد خدایی نازل شده که حکیم مطلق است و همین حکمت اقتضا دارد که هر واژه را در جای اختصاصی خود قرار گرفته باشد.با توجه به این مطلب، تلاش برای کشف معانی اسمای الهی و هم چنین فهمیدن دلیل و توجیه کاربرد آن در جایی خاص از سوره ها و آیات،حائز اهمیت ویژه می باشد.تمام این تلاش ها بر این پایه استوار است که چینش آیات سوره ها،چینشی الهی باشد و دست بشر از اعمال سلیقه در ترکیب آنها به دور باشد.اسماء حسنای ذکر شده در پایان آیات گاهی با محتوای آیه خود مرتبط است،اما گاهی با آیات قبل و بعد نیز پیوندی ناگسستنی دارد. در این پایان نامه در حد امکان، این ارتباط مبرهن گشته و بیان شده که خاتمه آیات، مخصوصا اسمای حسنای مذکور در آنها، در حکم دلیل و مستندی برای مسائل مطرح شده در آیه و یا آیات مرتبط با هم بوده و ارتباط بین صدر و ذیل آیه کاملا دقیق می باشد و نمی توان با یک بیان کلی از کنار آنها به آسانی گذشت. تلاش نویسنده، در این نوشتار بر این پایه بوده که اسمای الهی هر سوره به طور مجزا بررسی شود.به دلیل اینکه هر کدام از نام های مبارک الهی، نوع رابطه ای که با آیات خود برقرار می کنند، مختص همان آیه می باشد و قابل تسری به آیات همان سوره نیست، چه برسد به سوره های دیگر.

دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. به دلیل اهمیت دانش مفردات به تدریج آثار ارزشمندی در این زمینه نوشته شده است. در میان مفسران نیز این علم از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ازجمله مفسرانی که به این امر پرداخته اند مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است که در آن، بخش مستقلی تحت عنوان «اللغه» را به معناشناسی لغات قرآن اختصاص داده است. همچنین زمخشری صاحب تفسیر کشاف نیز توجه خاصی به این امر مبذول داشته است. به علت اهمیت فهم مفردات قرآن از یک سو، و اهمیت این دو تفسیر کهن ادبی از سویی دیگر در این پایان نامه معانی واژه های جزء 28 قرآن از نظر این دو مفسر بررسی شده و در مرحله بعد میان دیدگاه آنها به نوعی مقایسه و بررسی انجام گرفته که در تطبیق نظر دو مفسر از آرای سایر لغویان و برخی مفسران نیز استفاده شده است. از نتایج به دست آمده در ضمن مقایسه دیدگاه دو مفسر این است که طبرسی بیشتر معنای لغوی واژه ها را بیان نموده ولی زمخشری به معنای واژه باتوجه به سیاق پرداخته است. و به طور کلی می توان گفت نظر این دو مفسر بزرگ می تواند در کنار هم در روشن شدن معنای واژه موثر واقع شود.

أثر پیش رو، تصحیح و تحقیق نسخه ی خطیِ تفسیر سوره ی حج از تفسیر میرزا لطفعلی بن میرزا احمد مجتهد تبریزی (م.1262ه.ق.) است. تفسیر میرزا لطفعلی، تک نسخه و به خط مولف و نستعلیق شکسته می باشد و در قالب دو جلد با عنوان «تفسیر القرآن الکریم» در کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی، فهرست شده و به شماره های 9262 و 12193 به ثبت رسیده و نگهداری می شود. جلد اول شامل تفسیر سوره های مریم، طه و انبیاء است. جلد دوم آن نیز شامل سوره های حج، مومنون، نور و نبأ می باشد. نسخه ی خطیِ سوره ی حج مشتمل بر 116صفحه و هر صفحه مشتمل بر 18سطر می باشد. در تحقیق و تصحیح اثر حاضر، از تنها نسخه ی موجود آن، استفاده شده است، و روش کار محقق به این صورت بوده است که ابتدا، نسخه ی خطی تایپ شده است و سپس متن تایپ شده با متن نسخه ی خطی، مقابله شده است و پس از آن، به تقویم نصّ پرداخته شده است. آنچه که در تصحیح متن و تقویم نصّ، انجام شده است، عبارت است از: تفکیک بندها، تفکیک نقل قول ها از متن اصلی، تخریج منابع، استناد آیات و روایات، استخراج عناوین محتوایی، توضیح مشکلات پاره ای از لغات، مستند سازی مطالب منقول، رفع اشتباهات نگارشی مؤلف، قرار دادن علائم سجاوندی، ایجاد عناوین و سرفصل ها، تهیه ی فهرست مطالب و ... پایان نامه در دو فصل تنظیم شده است: فصل اول، مشتمل بر مباحث مقدماتی در سه بخش زیر تنظیم شده است: 1. شرح حال مفسر؛ 2. روش تفسیری مفسر؛ 3. معرفی سوره حج؛ فصل دوم، شامل متن نسخه ی خطی تفسیر سوره ی حج به همراه تحقیق، تصحیح، تقویم نصّ می باشد.

یکی از مباحث مهم تفسیر، بررسی لغوی واژگان قرآن کریم می¬باشد.فهم صحیح قرآن به فهم واژگان آن وابسته است.بدیهی است بخشی از الفاظ قرآن بصورت مزید استعمال شده¬اند به طوری که تنها در سوره های اخلاص،فلق و کافرون واژه ای از ابواب مزید، موجود نیست بنابراین بررسی معانی ابواب مزید برای پی بردن به مراد خداوند متعال،ضروری است وغفلت از آن می¬تواند مفسر را به زحمت بیندازد. از طرفی همه¬ی واژه های مزید،دارای معنای باب نیستند بلکه برای داشتن معنای باب به شرایطی نیاز دارند.مبنای پژوهش برای پی بردن به آن شرایط، اصل اشتقاق می¬باشد.توجه به اشتقاق به ارتباط کلمه مزید با مجرد و چگونگی اشتقاق مزید از مجرد می¬انجامد.از آنجایی که واژه مزید با افزوده ¬شدن حرف یا حروف زاید به واژه مجرد ایجاد می-شود بحث حروف زاید نیز عنوان شده¬است سپس برای تبیین ارتباط حرف زاید با معانی ابواب، قاعده المبنی و المعنی مطرح شده¬است. بررسی اقوال و آراء لغت دانان و دانشمندان صرف و مقایسه آن با گفته های مفسران، معانی ابواب را در واژه های مزید قرآنی بیشتر نمایان می¬سازد بدین منظور فهرست جامعی از معناهای ذکر شده در کتاب های صرفی برای باب های مزید بکار رفته در قرآن ارایه شده¬است و در پایان به دیدگاه مفسران و پژوهشگران قرآنی در تطبیق معانی ذکر شده به واژه های مزید قرآن پرداخته و در مواردی مورد نقد قرار داده¬است. در اینجا به سه نتیجه مهم از نتایج تحقیق اشاره می شود: 1- همه تفاسیری در این پژوهش مورد استناد قرار گرفته است کم و بیش به فایده باب های مزید در واژه های قرآن اشاره کرده اند با این تفاوت که برخی بیشتر به این امر پرداخته اند به عنوان نمونه در تفاسیر التحریر و التنویر و بحر المحیط و روح الجنان و تبیان و مجمع البیان و تسنیم به وفور به این بحث پرداخته شده است. 2- در میان پژوهشگران قرآنی معاصر، علامه مصطفوی در التحقیق بیش از دیگران، معانی ابواب را در واژگان قرآنی به تصویر کشیده است. 3- برای اینکه تدبر در قرآن به صورت صحیح و ارزشمند انجام گیرد بایستی قرآن از جمله واژ های مزید به صورت دقیق و ضابطه مند بررسی شود.

ترادف به معنی پشت سر هم آمدن و قرار گرفتن پشت سر یکدیگر و به عبارت دیگراتحاد چند لفظ دریک معنی است. به یک معنای دیگر الفاظ مترادف کلماتی هستند که در برخی از وجوه معنایی باهم اشتراک، اما در برخی دیگر از وجوه تفاوت دارند. آنان که به وجود ترادف در زبان عربی و قرآن باور دارند، ترادف را عبارت از اتحاد دو یا چند واژه در معنای مراد(مصداق) دانسته اند و آنان که منکر آن هستند، ترادف را عبارت از اتحاد دو یا چند واژه در معنا به طور مطلق اعم از معنای مراد و غیر آن تلقی کرده اند. موافقان ترادف در قرآن، با تفاوت های مطرح شده میان الفاظ مترادف، مخالفت نموده و دلیل خود برای پذیرش ترادف را ارائه الفاظ با معنای واحد از سوی مفسران دانسته اند. درحالی که مفسرین به منظور تقریب معانی و شرح و تبیین واژه های قرآنی چاره ای جز استفاده از الفاظ(به ظاهر مترادف) ندارند. اما این شیوه ی درمیان آنان به معنای قبول تطابق تام نیست و عموم مفسران سعی می کنند به تفاوت میان الفاظ مترادف بپردازند و اگر در مواردی این تفاوتها بیان نمی شود عموماً به خاطر عدم ضرورت است. مخالفان نیز وجود ترادف را مخالف اصل و حکمت وضع و مخل به تکلم و مخالف عقل و بی فایده می دانند. در پژوهش حاضر سعی شده شده به این موضوع بپردازیم که هر چند ترادف در زبان و بخصوص زبان عربی یک حقیقت غیر قابل انکار است اما در قرآن کریم ترادف به معنای تطابق کامل وجود ندارد و هر واژه ای که خداوند متعال در کتاب شریفش بیان فرموده براساس حکمت و هدفی خاص است که دارای معنای مستقلی بوده و بسا ممکن است لفظ مترادفش همان معنا را به طور کامل نداشته باشد. بنابراین، با توجه به گروه واژه های قرآنی در این تحقیق به این نتیجه رسیدیم که هر کلمه بار معنایی خاص خود را دارد و این مسئله دلیلی محکم بر اعجاز بیانی قرآن می باشد. در تحقیق حاضر تلاش شده است، ضمن تعریف ترادف، دیدگاه های دانشمندان موافق و مخالف ترادف در زبان عربی و قرآن بررسی، و از رهگذر آن پیشینه، شروط، ادله، اسباب و فواید آن تبیین گشته ودر پایان تعدادی از واژه های قرآنی که شبهه ی ترادف در آن ها می رود مورد نقدو بررسی قرار گیرد.

چکیده طرح¬های توسعه شهری محور و مبنای فعالیت¬های عمران شهری را تشکیل می-دهند. با وجود این، توسعه شهرها در موارد بسیاری برخلاف پیش¬بینی¬های طرح¬های مصوب شهری رخ داده است. سابقه 4 دهه در تهیه و اجرای طرح¬های توسعه شهری در ایران، برآیند نقدی منصفانه و ارائه راه¬حلی اساسی برای روند برنامه¬ریزی شهری کشور را ایجاب می¬نماید. لذا در پژوهش حاضر سعی شده تا با مقایسه تحلیلی و مطالعه تطبیقی بین طرح¬ تفصیلی پیشنهادی منطقه 2 شهرداری زنجان با طرح¬ تفصیلی مصوب، میزان تحقق¬پذیری آن در کاربری¬های خدماتی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد و در ادامه نیز تغییرات این کاربری¬ها به کاربری¬های دیگر مورد ارزیابی قرار بگیرد. همچنین در این تحقیق از ماتریس های چهارگانه برای نشان دادن سازگاری، وابستگی، ظرفیت و مطلوبیت کاربری¬های خدماتی استفاده شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه¬ای و بررسی طرح¬ها، نقشه¬ها، مصاحبه و مشاهده و مطالعات میدانی، اطلاعات گردآوری شده است. برای نیل به این اهداف در پژوهش حاضر ابتدا پیشینه¬ای از فرآیند گسترش تاریخی شهر زنجان در قالب داده¬های آماری-گرافیکی و منابع تاریخی ارائه شده و آنگاه برای ارزیابی مطالب فوق از سیستم اطلاعات جغرافیایی و از مدل¬های کراس تب و مدل ای اچ پی استفاده شده است. که در نهایت نتایج نشان داد که کابری¬های خدماتی به میزان 53.2درصد تحقق یافته¬اند و به میزان 46.8درصد تحقق نیافته¬اند و در ارزیابی تغییرات کاربری¬های خدماتی بیشترین تغییرات مربوط به کاربری¬های غیرانتفاعی به یکدیگر با 55.06درصد و کمترین تغییرات مربوط به تغییرات کاربری¬های مسکونی به غیر انتفاعی دولتی با 0.04درصد می¬باشد هم-چنین در ارزیابی میزان سازگاری کاربری¬ها در مجموع طبقات سازگاری¬ها 66.9درصد و طبقات ناسازگاری¬ها 29.57درصد می¬باشد. همچنین نتایج تحقیق مشخص کرد؛ طولانی بودن زمان تهیه و تصویب طرح، عدم توجه به مشارکت مردمی در تهیه طرح¬ها، مالکیت خصوصی، عدم توجه به منابع مالی و انسانی و توجه نکردن به مدیریت واحد شهری از نتایج عدم تحقق کامل طرح تفصیلی منطقه دو شهرداری زنجان بوده است.

چکیده قرآن کتابی آسمانی، که با تبیین پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع)، وسیله هدایت بشریت به سوی تعالی و تکامل، نیازمند فهم و درک از سوی مخاطبین خود است. فهم قرآن، که به زبان عربی مبین است، نیازمند آشنایی کامل با این زبان است. برای نیل به این امر، مراجعه به منابع اصیل و استوار امری ضروری به نظر می رسد. از جمله این منابع، منابع لغوی است که کمک شایانی در فهم معانی قرآن کریم دارد. طبرسی و زمخشری، به عنوان دو مفسر و آگاه به لغت عرب، در تفاسیر خود به ارائه معانی لغات قرآن کریم پرداخته اند. ادبیات و معانی لغات پایه اصلی تفسیر ایشان بوده و نیز از اشعار عرب جهت فهم معنای لغت بهره برده اند. مراجعه به بخش لغوی این تفاسیر، و تطبیق آن ها با یک دیگر می تواند موجب آگاهی بهتر از معانی واژه های قرآن کریم شود. در این پژوهش، لغات جزء 25 و 26 قرآن کریم که در بخش «اللغه» تفسیر مجمع البیان ذکر شده، و نیز معانی ارائه شده در تفسیر کشاف در خصوص این لغات ابتدا ترجمه شده، و سپس با یک دیگر تطبیق داده می شوند. در صورت ارائه معانی مختلف برای یک واژه توسط دو مفسر، با مراجعه به کتب لغت و سایر تفاسیر به ارائه داوری در این خصوص پرداخته می شود. در بررسی انجام شده این نتیجه حاصل شد که ایشان در ارائه معانی واژه های قرآنی با یک دیگر توافق زیادی داشته و در کمتر از ده درصد موارد، اختلافات ناچیز و غیر مبنایی مشاهده می شود. کلید واژه ها: مفردات قرآن کریم، بررسی تطبیقی، مجمع البیان، کشاف، طبرسی، زمخشری.

هدف پژوهش حاضربررسی تاثیر فعالیت های نمایشی خلاق بر آموزش ویادگیری مفاهیم محیط زیست به کودکان پیش دبستانی می باشد.جامعه آماری در این پژوهش 1250نفر از کودکان پیش دبستانی شهر شهربابک در سال تحصیلی 93-92بودندوحجم نمونه 40نفر(20نفر گروه کنترل و20نفر گروه آزمایش )بودکه به صورت نمونه گیری خوشه ای برگزیده شدند.برای اجرای پژوهش از آزمون محقق ساخته مفاهیم محیط زیست استفاده شده که روایی آن مورد تایید استاد راهنما ومشاوروکارشناسان رسیدوپایایی آنازطریق آلفای کرونباخ 85 %به دست آمد..از گروه های آزمایش وکنترل، آزمون مفاهیم محیط زیست کودکان، پیش آزمون بعمل آمد، سپش متغیر مستقل شامل 7داستان نمایشی خلاق بودوبر4 مقوله مفاهیم محیط زیست تاکید داشت،به مدت 9روز توسط پژوهشگربرروی گروه های آزمایش اجرا گردیدوگروه کنترل از نفوذ چنین عاملی محفوظ نگه داشته شد.سپس مجدداً از دو گروه آزمایش وکنترل،آزمون مفاهیم محیط زیست کودکان، پس آزمون گرفته شد.نتایج بدست آمده از پژوهش بیانگرآن است که، نمایش خلاق برآموزش ویادگیری مفاهیم محیط زیست درکودکان پیش دبستانی تاثیر مثبت داشت.