نام پژوهشگر: الهه اسحقی نصرآبادی

تاثیر آبیاری کامل، کم آبیاری معمولی(di) و آبیاری ناقص ریشه(prd) روی محصول گیاه ذرت در شرایط مزرعه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1390
  الهه اسحقی نصرآبادی   میرخالق ضیاء تبار احمدی

سرانه منابع آبی جهان رو به کاهش است، بنابراین نیاز به ایجاد شیوه های نوین آبیاری احساس می شود. آبیاری ناقص ریشه یک شیوه جدید آبیاری است که روی بسیاری از گونه های زراعی آزمایش شده است. در پژوهش حاضر تاثیر آبیاری کامل، کم آبیاری سنتی(di) و آبیاری ناقص ریشه(prd) روی محصول گیاه ذرت رقم 704 در شرایط مزرعه بررسی شد. این آزمایش در فصل زراعی 90-89 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری کامل(fi)، آبیاری ناقص ریشه در سطح 75%(prd75) و 55%(prd55) و کم-آبیاری معمولی در دو سطح 75%(di75) و 55%(di55) بود. میزان آب آبیاری، رطوبت خاک، عملکرد دانه، کارایی مصرف آب، وزن هزار دانه، طول و قطر بلال، تعداد دانه در ردیف و ستون بلال و درصد پروتئین محصول دانه ذرت در انتهای فصل رشد و پارامترهای فیزیولوژیکی، میزان کلروفیل برگ در طول دوره رشد اندازه گیری شد. نتایج تجزیه آماری و مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون دانکن در سطح معنی داری 5 درصد نشان داد که اختلاف معنی داری در میزان عملکرد دانه بین تیمارهای prd75 و آبیاری کامل وجود نداشت. در حالی که اختلاف کارایی مصرف آب بین تیمارهای مختلف معنی دار بود، به طوری که دو تیمار آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه75% به ترتیب دارای بالاترین عملکرد دانه بوده و دو تیمار آبیاری ناقص ریشه75% و کم آبیاری معمولی75% دارای بیشترین میزان کارایی مصرف آب بودند. به طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بیشترین و کمترین مقدار برای صفات طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف و ستون و وزن هزاردانه به ترتیب مربوط به تیمارهای آبیاری کامل و کم آبیاری معمولی در سطح 55% بوده است .بیشترین میزان درصد پروتئین محصول دانه در تیمار آبیاری ناقص ریشه75% و کمترین مقدار آن در تیمار ج کم آبیاری معمولی در سطح 55% مشاهده شد. به طور کلی نتایج حاکی از آن است که اعمال تیمار آبیاری ناقص ریشه در سطح 75%، علیرغم صرفه جویی 25% در مصرف آب، کاهش معنی داری در مقدار محصول بوجود نمی آورد. علاوه بر این، این روش آبیاری سبب افزایش کارایی مصرف آب نسبت به آبیاری کامل می شود. همچنین دو روش کم آبیاری معمولی و آبیاری ناقص ریشه علاوه بر ذخیره 25% آب آبیاری باعث افزایش معنی داری در کیفیت محصول نسبت به تیمار آبیاری کامل می شود. بنابراین به منظور صرفه جویی در آب آبیاری و افزایش کیفیت محصول، استفاده از روش آبیاری ناقص ریشه و کم آبیاری معمولی 75% برای گیاه ذرت توصیه می شود.