چکیده امثال و حکم باری از سنن، آداب، تاریخ، خصایل و منش و روح و فطرت یک ملّت را به دوش می کشد که باعث می شود غنی ترین میراث های فرهنگی اندوخته شود. از این روست که هر گوینده ی نکته سنج با آوردن شاهد از امثال و حکم به سخن خود جذبه می بخشد. خاقانی و نظامی نیز هر یک به گونه ای با این میراث پر افتخار روبرو شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که امثال و حکمت های اشعار نظامی تصویرگر فرهنگ عام? عصر نظامی است. خاقانی نیز اگر چه مانند نظامی از امثال عامیانه استفاده کرده است امّا با شگردهایی از قبیل حسن تعلیل ساختن و بیان عالمانه به آن بار معنوی می بخشد. بیشتر امثال خاقانی جنبه ی تلمیحی و قرآنی، فلسفی و بعضاً اسطوری دارند . کلید واژه: امثال و حکم، ضرب المثل، اشعار نظامی، خاقانی، حکمت عامیانه