فیه ما فیه یا مقالات مولانا مجموعه سخنان مولاناست که در مناسبت های گوناگون و دیدارهایی که امیران و وزیران و بزرگان شهر با مولانا داشته اند، ایراد شده است. این کتاب سرشار از اسرار، رموز، لطایف و نکته سنجی هایی است که زیر و بم احوال و اطوار مولانا را نشان می دهد. فیه ما فیه مبین ابعاد و زوایای پنهان و آشکار روح مولاناست که نسبت به درجه اهمیت و ارزشی که دارد، کمتر بدان پرداخته شده و در بین آثار عرفانی مهجور مانده است. موضوعات مطرح شده در این کتاب، در سایر آثار مولانا از جمله مثنوی به چشم می خورد. و اندیشه ها و افکاری که شاکله کتاب را تشکیل می دهد، همان است که مثنوی را ساخته است. گویی هر دو کتاب از یک آبشخور سرچشمه گرفته اند، با این تفاوت که مولانا در فیه ما فیه بدون اندیشیدن قافیه از دلدار سخن می گوید، و به دلدار می اندیشد. مولانا برای بیان اسرار و تبیین دیدگاه ها و اندیشه های خود و تشریح نکات اخلاقی در این کتاب با زبان مردم سخن گفته، با بهره گرفتن از امثال و حکم، تمثیلات و حکایات و قصص و بیان آیات و روایات، به اندازه فهم و درک مخاطب و مستمع از مشاهدات خود سخن می گوید و چون درزی، جامه به قد و بالای مشتری می دوزد. این کتاب بدون پیچیدگی های زبانی، گویی شرحی است بر مثنوی با همان ساختارهای بیانی، گاه با تفصیل بیشتر و گاهی به اجمال و یا با اندک تفاوت و گاه با زبانی دیگر. این رساله بر آن است تا با موضوع بندی کتاب فیه ما فیه، دسترسی به اندیشه ها و افکار مولانا در این کتاب را آسان نماید. سپس با مقایسه کتاب فیه ما فیه و مثنوی به لحاظ موضوع و مضمون، نمایی کلی از دغدغه های ذهنی مولانا به دست دهد.

موضوع این پایان نامه کتاب شناسی تحلیلی، توصیفی آثار چاپ شده ی خاقانی شروانی است که در آن به توصیف دقیق ویژگی های ظاهری و نقد و بررسی محتوایی تعداد 90 کتاب چاپ شده با درونمایه ی مرتبط با موضوع شناخت خاقانی و شعر او پرداخته شده است، کتاب های معرفی شده در این پژوهش پس از گردآوری مطالعه، توصیف و بررسی، در پنج فصل با عنوان های؛ تصحیح‎ها، گزیده‎ها، شروح، فرهنگ‎ها و کتب درباره‎ی خاقانی دسته‎بندی شده‎اند که در فصل تصحیح ها، تعداد 15 کتاب، در فصل گزیده ها 21 کتاب، در فصل شروح 19 کتاب، در فصل فرهنگ ها هفت کتاب و در فصل کتب درباره ی خاقانی 28 کتاب معرفی، توصیف و نقد و بررسی شده اند، بررسی های انجام شده در این پژوهش نشان می دهد که در دو دهه ی هفتاد و هشتاد به خاقانی و شعر او توجّه بیشتری نشان داده شده است و نمودار شروح، گزیده ها، کتب درباره ی خاقانی و فرهنگ ها در این دو دهه افزایش یافته است کار اغلب شروح و گزیده ها توجّه به مباحث تکراری و سلیقه ای و تأکید بر انتخاب و شرح تعدادی اشعار مشابه و تکراری است. محققان به نقد نوین و ساختاری با توجّه به مسائل روز کمتر نظر داشته و در انجام پژوهش های خویش در ابعاد مختلف و وسیع تر نکوشیده اند. ایشان به علت توجّه بسیار به قصاید از پرداختن به غزلیات خاقانی غافل مانده و بدون توجه به پژوهش های انجام شده، به مباحث تکراری در گزیده ها و شروح مختلف، تحقیقاتی تکراری و موازی انجام داده اند. از میان این 91 کتاب بررسی شده، 49/16% آثار به تصحیح ها، 17/24% به گزیده ها، 88/20% به شروح، 7/7% به فرهنگ ها و 76/30% به کتب در مورد خاقانی اختصاص دارد.

چکیده هدف از این تحقیق بازگشایی یکی از مفاهیم نسبتا پیچیده متون عرفانی است.مفهوم نور به دلیل اهمیت آن در قرآن و به ویژه به دلیل ساختار رمزی و نمادین آیه نور،بازتابی گسترده در متون عرفانی داشته است.این مفهوم در اکثر مکاتب شرقی به عنوان عنصری مشترک در زوایای مختلف حضور داشته و دستیابی به آن شرط اجتناب ناپذیر فلاح و رستگاری در تمام آیین ها به شمار می رود. از این منظر ادبیات عرفانی از ورود عناصر دخیل از این مکاتب برکنار نبوده و بارزترین مصداق این مسأله تعبیر "نور سیاه" در متون عرفانی دوره مورد بحث که عبارتند از: رساله ی قشیریه، کشف المحجوب، سوانح العشاق، کمیای سعادت، اسرار التوحید، کشف الاسرار، مشکاه الانوار، تمهیدات و نامه های عین القضات است. این متون به دو دسته تقسیم می شوند: دسته ی اول (رساله ی قشیریه، کشف المحجوب، سوانح العشاق، کمیای سعادت و اسرار التوحید) متونی هستند که توجه به مفهوم نور و به طور کلی ساختارهای اشراقی و کشفی در آن ها بسیار کم بوده و با محوریت عقل و منطق شکل گرفته اند؛ در مقابل، آثار دسته ی دوم(کشف الاسرار، مشکاه الانوار، تمهیدات و نامه های عین القضات) حاصل مشاهدات باطنی و مکشوفات قلبی هستند. تأویل در متون دسته ی دوم شکل می گیرد. با توجه به این که شیوه های تأویلی هر یک از عرفا با دیگری تفاوت دارد؛ روش عین القضات "تأویل اشراقی"، غزالی "تأویل وتفسیر فلسفی" و میبدی "تفسیر عرفانی" است. کلمات کلیدی: نور، قرآن، تمثیل، صور خیال، تأویل

موضوع این رساله بررسی عناصر داستانی در آثار دولت آبادی (کارنامه سپنج و روزگار سپری شده مردم سالخورده) است. این بررسی بر پایه کاربرد این عناصراز جمله موضوع، زاویه دید، شخصیت پردازی و... است. پرسشهای اصلی در این تحقیق از این قرارند: 1) ویژگی های اصلی عناصر داستانی در آثار دولت آبادی کدامند ؟ 2) کاربرد عناصر داستانی در این آثار تا چه اندازه مشابه یکدیگرند ؟ 3) عامل اصلی در گرایش دولت آبادی به کاربرد مشابه عناصر داستانی در این آثار چیست ؟ 4) چه تحولاتی در سبک دولت آبادی در کاربرد عناصر داستانی در این دو مجموعه دیده می شود ؟ 5) عامل اصلی در بروز تحول در سبک دولت آبادی چیست ؟ 6) با توجه به تحول صورت گرفته در سبک دولت آبادی( در خصوص کاربرد عناصر داستانی ) ویژگی ها ی تشابه و تفاوت در این دو مجموعه چیست ؟ طبق نتایج به دست آمده از این بررسی عناصر داستانی در متن این آثار دارای ویژگیهای مشترک به شرح زیر است: 1 - مردمی بودن ، سیاسی بودن، وجود درون مایه ای مشابه و تکراری بویژه با موضوع فقر 2 - کاربرد اطناب 3 - استفاده از زاویه دید تقریبا یکسان در هر پنج جلد

تحولات اجتماعی که در دوره ی قاجار با سرعت ،همه ی جنبه های سیاسی،اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی جامعه ی ما را تحت تاثیر قرار داد باعث تغییراتی در حوزه شعر نیز شد و شعر فارسی از نظر ساختار ، قالب ،زبان ،مضمون و تصویر دچار دگرگونیهای کلی شد. طبیعی است که تبیین این تغییرات مستلزم مباحث نظری و نقدهای بسیاری است. هم زمان با تحول و دگرگونی شعر فارسی ،بحث در باب مباحث نظری شعر ،تعریف شعر ،ویژگی های شعر نو و انواع آن نیز رواج یافت. و شاعران ،منتقدان و دانشگاهیان در این مورد کتابها و مقاله های بسیاری تالیف و تدوین نمودند. با وجود همه ی اختلاف هایی که در باب شعر ،در آثار منتقدان وجود دارد،دو نکته در مورد شعر سخت مورد توجه قرار گرفته است،یکی ساختار و دیگری محتوا و نیز تناسب بین این دو. در این پایان نامه نظرات چهار نفر از کسانیکه در این باره صاحب نظر بوده و آثاری دارند ،هر کدام در مباحث زیر معرفی و نقد و بررسی می شود: 1-شعر و تعاریف آن 2-عناصر شعری 3- شعر کهن و نو 4- شاعران معاصر

رمان روایت زندگی است و اگر فکری در پس این روایت نهفته باشد قادر است اندیشه ها را متحول کند و دل ها را تسخیر نماید. جامعه با آدم ها، مکان ها و ویژگی های بارزش همواره الگوی ثابت نویسندگان است برای بیان داستان هایشان. این تحقیق می کوشد تا با بررسی تعدادی از رمان های معاصر فارسی در سه دوره ی زمانی مشخص، به ارتباط پنهان میان اجتماع و رمان دست یابد و تأثیرگذاری اش را بر مخاطب، مورد نقد و بررسی قراردهد. اگر روزگاری انقلاب مشروطه و استبداد بعد از آن زمینه ساز ظهور رمان در ادبیات شد؛ در روزگاری دیگر، تبعید رضاخان و حضور کمونیست ها، بستری متفاوت را برای خلق داستان ها فراهم کرد و در نهایت بعد از کودتای 1332 نویسندگان، نوشتن در فضایی بسته و محدود را بار دیگر تجربه کردند؛ تجربه هایی که در شکل گیری و تحول رمان فارسی نقش اساسی ایفا کرده اند. تاریخ از سویی و تحولات ادبی از سویی دیگر سبب شده اند تا رمان فارسی در دوره ای از طول حیات خود راوی عاشقانه های زندگی شود و در دوره ای دیگر چهره ی خشن، انقلابی و آرمانی خود را به نمایش بگذارد. این تحقیق می کوشد تا چرایی و چگونگی این تحولات را در رمان های برگزیده بشناسد و در پس آن، مولفه های ادبیات متعهد سال های استبداد را نشان دهد.

ریخست شناسی قصه های عامیانه ی ایرانی، پژوهشی کاربردی با رویکرد ساختارگرایانه است که می کوشد واحدهای مشابه را از داستان های متنوع استخراج کند. بدین ترتیب مهم ترین هدف پژوهشی یعنی تعیین چارچوب علمی برای قصه های عامیانه تحقق می یابد. این شیوه تحلیلی از دهه های نخستین قرن بیستم با «ریخت شناسی قصه های پریان» ولادیمیر پراپ آغاز شد. وی که استاد مردم شناسی دانشگاه لنین گراد بود بیش از صد قصه پریان روسی را مورد تجزیه و تحلیل ساختاری قرار داد و به این نتیجه رسید که عناصر یکسان و مشابهی در این قصه ها وجود دارد هر چند در ابتدا به خاطر مسایل سیاسی روز اثر وی منزوی شد اما دیری نپایید که با ترجمه ی آن به انگلیسی، منتقدان و محققان فولکلور ضمن نقد روش پراپ در صدد تکمیل کار ریخت شناسی قصه ها برآمدند. پژوهش حاضر در راستای تجزیه و تحلیل ساختاری قصه های عامیانه ی ایرانی علاوه بر آن که کلیت روش پراپ را پیش رو قرار داده سعی در اعمال مختصات ایرانی و عامیانه بودن موضوع نیز دارد بدین ترتیب که برای رسیدن به پاسخ سوالات بنیادین پژوهش با روش کتابخانه ای نمونه گیری شد بدین ترتیب که مجموعه ی دو جلدی «قصه های صبحی» به عنوان منبع کزینش قصه ها قرار گرفته و سپس با روش ساختاری الگوهای یکسان از قصه های متنوع استخراج شد. نتایج به دست آمده الگوهای اشخاص و کنش ها در قصه های عامیانه، نقش راوی، کهن الگوهای اساطیری، عناصر دینی، اخلاقی و فرهنگی را در پیدایش و شکل گیری آن ها نمودار می کند. واژه گان کلیدی: ریخت شناسی، قصه های عامیانه فضل ا...صبحی مهتدی، تحلیل ساختاری

چکیده روایت شناسی از شاخه های جدیدی است که با نقد ادبی، نظریه ادبی و زبان شناسی گره خورده است. به کمک آن می توان جوانب مختلف را جست وجو کرد و روابط درون متنی را آشکار ساخت. پراپ، از و اثبات ساختار » ریخت شناسی قصه های پریان « نویسندگان برجسته ی مکتب فرمالیست روس، با تدوین کتاب یکسان برای این قصه ها از آغازگران علم روایت شناسی جدید شد. گرماس نیز یکی از روایت شناسان ساختارگرای فرانسه با الگوپذیری از پراپ، سوسور و یاکوبسن، ضمن اصلاح و تعدیل الگوی پراپ، سعی کرد تا با گذر از سطح و روساخت داستان، به لایه های درون متنی در روایت دست یابد. هدف این پژوهش، بررسی ساختار روایی صد و ده داستان از مثنوی بر اساس الگوی ساختارگرایی پراپ از مکتب فرمالیست روس و گرماس از مکتب ساختارگرایی فرانسه است. بر اساس تحلیل انجام شده، مشخص شد که قصه های مثنوی، چه آن هایی که فابل هستند و چه آن هایی که شخصیت انسانی دارند، خیلی کمتر به الگوی پراپ نزدیک هستند. به این معنی که بسیاری از سی و یک عملکرد ارائه شده توسط پراپ در قصه های پریان ، در داستان ها و کنش های داستانی مثنوی قرار نمی گیرد و یا بسامد خیلی پایینی دارد. به عنوان مثال: ازدواج قهرمان و رسیدن به تخت پادشاهی، فقط در یک داستان وجود دارد و از هفت نوع شخصیت ها، قهرمان دروغین، در داستان های مثنوی وجود ندارد دو برخی از شخصیت ها مثل: اهدا کننده یا تأمین کننده، از بسامد پایینی برخوردار هستند. دلیل این امر عرفانی بودن، وسیله بودن قصه ها در دست مولانا، هدف نبودن قصه ی پردازی صرف در این ناسازگاری دخیل است. گرماس به عنوان یک روایت شناس ساختارگرایی فرانسوی با ارائه ی الگویی مبتنی بر دستور زبان گشتاری است و مطرح کردن تقابل های دوگانه و زنجیره های روایی سه گانه، نگاهی از پایین به بالا در روایت دارد و از این منظر ژرف ساخت، به رو ساخ متن دست می یابد. به همین جهت است که قصه های مثنوی به الگوی گرماس نزدیک تر است. زنجیره ی انفصالی در برخی از قصه های مثنوی وجود ندارد برخلاف داستان های غربی که غالبا زنجیره های روایی گرماس در آن ها وجود دارد. کلید واژه ها: روایت شناسی، روایت، پراپ، گرماس، مثنوی معنوی، زنجیره های روایتی، تقابل های دوگانه

چکیده میرزا معزّالدین محمد موسوی خان فطرت فرزند میرزا فخرا و نواد? دختری یکی از علمای بزرگ مشهد به نام «محمد زمان مشهدی » است که در سال 1050 هـ . ق در مشهد به دنیا آمد.در جوانی به اصفهان رفت و پس از تحصیلات دینی و ادبی به هند مهاجرت کرد.در آنجا مورد توجه اورنگ زیب، پادشاه هند قرار گرفت و هم داماد او شد. او در هند به مناصب بلند دیوانی رسید و در سال 1101هـ در همانجا از دنیا رفت. اشعار به جامانده از او در سبک هندی و عمدتاً غزل عاشقانه است. بسیاری از غزل های او در نسخه های موجود ناتمام و کمتر از پنج بیت است. همچنین از او شش رباعی، یک مثنوی ناتمام و پنج قصیده باقی مانده است. دو قصیده از پنج قصید? موجود او در مدح اهل بیت (ع) است، اولی در منقبت امام علی (ع) و دیگری در ستایش امام علی بن موسی الرضا (ع). مثنوی ناتمام او بیست و شش بیت دارد و تنها در یکی از نسخه ها دیده می شود. به نظر می رسد شاعر قصد سرودن ساقی نامه ای در بحر متقارب داشته که ناتمام مانده و یا کامل شد? آن به دست ما نرسیده است. دراین پایان نامه علاوه بر تصحیح دیوان، زندگی شاعر و ویژگی های اشعارش بررسی شده است. کلید واژه ها: 1- فطرت مشهدی 2- تصحیح دیوان 3 – سبک هندی 4- شعر قرن 11

این رساله پژوهشی، پیرامون بررسی ونقد عناصر داستانی چون ؛ پیرنگ، موضوع ، شخصیت پردازی ، زاویه ی دید ، زبان ، گفتگو، زمان ومکان در سه مجموعه ی « دهکده ی پرملال » ، «کوفیان » و « انگار هیچوقت نبوده !» از نویسنده ی معاصر ، امین فقیری ، است . در داستان های این سه مجموعه ، آنچه که بیش از هر عنصری مورد توجه نویسنده قرار گرفته ، طرح داستان است که اهمیت به آن، دیگر عناصر داستانی را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است.داستان های فقیری اغلب دارای پیرنگی باز وساده هستند وپیرامون موضوعات انسانی و روابط حاکم بر آن ها نوشته شده اند .از نظر شخصیت پردازی ، نویسنده بیشتر به شخصیت های واقع گرا وحقیقی گرایش دارد وبیشتر نیز از زاویه ی دید « دانای کل » ویا سوم شخص برای روایت داستان های خود بهره برده است . از ویژگی های زبانی او می توان به زبان ساده و روان ، استفاده از اصطلاحات محلی وبهره گیری از زبان تصویری اشاره کرد ، همچنین از گفتگوها بیشتر برای پیشبرد طرح داستان های خود ودادن اطلاعات به خواننده بهره برده است . زمان در داستان های فقیری اغلب دارای خطی مستقیم است که در کنار توصیفات او از مکان های مختلف وبه خصوص روستا ، کمک شایانی در ملموس تر شدن فضای داستان به مخاطب کرده است.

احمد محمود از جمله داستان نویسان صاحب سبک معاصر است که هم در زمینه ی رمان و هم داستان کوتاه آثار در خور توجهی را ارائه کرده است . بومی گرایی و همچنین خلق داستان هایی با مضامین سیاسی و اجتماعی از مشخصه های اصلی کارهای اوست . بررسی ، تحلیل و نقد چهار مجموعه ی داستانی «زائری زیر باران ، غریبه ها ، پسرک بومی و قصه ی آشنا» که دربردارنده ی اصلی ترین مضامین و درونمایه های داستانی اوست ، نشان می دهد که این آثار در عین اینکه آثاری رئالیستی هستند ، رگه هایی از ناتورالیست را نیز با خود دارند . محمود که خود در دوران جوانی فعالیت های سیاسی داشته و زندان و تبعید را نیز تجربه کرده است ، در سه مجموعه «زائری زیر باران ، غریبه ها و پسرک بومی» که در سال های قبل از انقلاب به نگارش درآمده ، بیشتر به درونمایه های سیاسی و مبارزاتی توجه داشته است ولی بعد از انقلاب و در مجموعه ی «قصه ی آشنا» بیشتر به مضامین اجتماعی روی آورده است . همچنین بومی گرایی در آثار وی ابتدا بیشتر شامل توصیفاتی نظیر توصیف شرایط آب و هوایی ، عناصر طبیعی و اقلیمی جنوب می شد ولی بعدها جنبه ی زبانی ادبیات اقلیمی در آثار وی بیشتر می شود . همچنین زاویه دید غالب در داستان های محمود زاویه دید دانای کل است و شخصیت پردازی در داستان های او بیشتر از طریق انعکاس رفتار و گفتار شخصیت ها در داستان شکل گرفته است . طرح داستان ها نیز بنا بر رئالیستی بودن آثار ، بر پایه ی روابط منطقی و علی و معلولی شکل گرفته است .

شعررمانتیک ایران درسال 1325 ه.ش با انتشارنخستین شعر فریدون توللی با نام «مریم» درمجله ی «سخن» به نقطه ی اوج خود نزدیک می شود. توللی دراین شعر باتوصیف مناظرشبانگاهی وارائه ی تصاویروترکیبات بدیع، نوعی شعررا به ادبیات ایران عرضه می دارد که کاملاجنبه ی ابتکاروتازگی دارد. هم چنین توللی اولین مجموعه ی اشعار خود را با نام «رها» درسال 1329ه.ش به چاپ می رساند و بادرج نظریات خود درمقدمه ی این کتاب خودرا به-عنوان شاعری نظریه پردازدرحیطه ی شعررمانتیک به ادبیات معاصرایران معرفی می نماید. اوبه-عنوان پیشروورهبر شعررمانتیک ایران کاملا تحت تأثیررمانتیسم اروپایی بوده و بازتاب ویژگی های این مکتب از لحاظ محتواو ساختاری دراشعاروآثاراومشهودومشخص است. فقدان بررسی های لازم وکافی درباره ی این شاعر درزمینه ی این مکتب ادبی سبب نگارش این رساله گردید. در این رساله ضمن بیان ویژگی های رمانتیسم، چگونگی به کارگیری آن ها را دراشعارتوللی نشان داده وبه تحلیل این ویژگی ها درشواهدشعری وی پرداخته ایم. حاصل تحقیق نشان می دهد، برخی ویژگی های مکتب رمانتیک ازلحاظ محتوایی مانند: طبیعت گرایی، گریز از اجتماع، رجعت به دوران کودکی، عشق دیگرگونه و میل وتظاهربه گناه، اهرمن گرایی، مرگ اندیشی، یأس وناامیدی، دراشعاروی نمودوجنبه ی آشکارتری دارد. این تأثیرمحتوایی رمانتیسم براشعارتوللی زمینه ی تغییروتحول ساختاروفرم اشعاراورا نیزفراهم می سازد. این تحولات درزمینه های صورخیال، قالب شعر ، وزن وقافیه و مختصات زبانی براشعاراو به-خصوص درمجموعه های نخست وی «رها» و «نافه» ابعاد گسترده ای دارد. او دراین مجموعه-ها تلاش می کند تا ساختاراشعارش بامحتوا واحساسات بیان شده درآن گره خوردگی و پیوندمتقابل داشته باشد. تازگی خیال، تصاویروترکیبات ، استفاده ازقالب های تازه تر مثل «چهارپاره»، توجه به وزن، موسیقی وآهنگ کلمات، زبان شعری ظریف ونرم باالفاظی که هنگام تسلسل وتوالی آهنگی خوش ایجاد می کند، ازجمله ویژگی های ساختاری اشعار رمانتیک توللی را تشکیل می دهد.

در این پژوهش سعی شده است با بررسی پیوند شعر معاصر با شعر کلاسیک، سرچشمه های اصلی شعر نیمایی آشکار شود و شعر معاصر به عنوان یک حلقه از حلقه های شعر فارسی به شمار آید؛ زیرا بخش عمده ای از تمایلات منتقدان معاصر در جهت این است که شعر معاصر را پدیده ای وارداتی معرفی کنند.در این پژوهش ابتدا مهمترین ویژگی های سبک خراسانی در سه حوزه ی زبانی، ادبی و محتوایی بیان شده است.در بخش های بعدی رساله به تأثیر سبک خراسانی بر شعر چهار شاعر معاصر، حمیدی شیرازی، اخوان، اوستا، شفیعی کدکنی پرداخته میشود و هر فصل به یکی از شعرای مورد بررسی اختصاص دارد. هر فصل از چند بخش تشکیل شده است. ابتدا زندگینامه و آثار هر یک از شعرا آورده شده است. پس از آن نمونه هایی از نظیره هایی که هر یک از آنان از شاعران سبک خراسانی داشته اند آورده شده است؛زیرا یکی از مواردی که از طریق آن می توان دریافت که شاعر چه سبکی را بیشتر پسندیده است و یا تحت تأثیر آن شعر سروده است، استقبال هایی ست که شعرا از شعر یکدیگر داشته اند. چهار شاعر مورد بررسی این رساله بسیاری از اشعار خود را به اقتفای شعرای سبک خراسانی سروده اند و این امر یکی از دلایل دلبستگی این شعرا به سبک خراسانی است. در بخش های بعدی تأثیرپذیری هرکدام از این شعرا در سه حوزه ی زبانی، فکری و ادبی به صورت مجزا بررسی شده است. به منظور این کار ویژگی های سبک خراسانی که در بخش کلیات استخراج گردیده بود به همراه نمونه هایی از شعر این شاعران که متأثر از آن ویژگی بوده است به همراه شواهد شعری از شعرای سبک خراسانی آورده شده است. بدین ترتیب علاوه بر اثبات این مدعا که چهار شاعر مورد بررسی به شعر سبک خراسانی نظر ویژه ای داشته اند ، به طور ضمنی مشخص گشته است که هر شاعر در کدام یک از زمینه ها تأثیر پذیری بیشتری از شعرای این سبک داشته است. در پایان هر فصل نتیجه گیری شده است ودر انتهای رساله نتیجه گیری نهایی آمده است ودر آن بیان شده است که کدام یک از این شاعران گرایش بیشتری به سبک خراسانی دارند؛ چه عواملی موجب گرایش این شعرا به سبک خراسانی شده است و کدام ویژگی انعکاس بیشتری در شعر این شاعران دارد.

واقعگرایی و آرمانگرایی از جمله مقولاتی است که در حوزه های مختلف از جمله فلسفه و ادبیات، از دیرباز، دیدگاه اندیشمندان و نویسندگان را به خود معطوف کرده است؛ گرایش به هریک از قطبهای مذکور، بویژه در حیط? ادبیات، به پیدایی اثری خاص، با زمینه ای ویژه و عناصری متناسب با آن زمینه منجر می شود؛ گاهی اوقات این دو مقوله به دلیل ویژگیها و درونمایه، در اثری واحد، درهم تنیده می شوند و خواننده با درهم آمیختگی واقعگرایی و آرمانگرایی مواجه می شود؛ به نظر می رسد در برخی از داستانهای دفاع مقدس چنین فضایی، یعنی درهم تنیده شدن واقعیت و آرمان و ترجیح یکی بر دیگری، دیده می شود. بر این اساس در پژوهش حاضر ضمن بیان ویژگیهای رئالیسم و عوامل آرمانگرایی، چگونگی و میزان به کارگیری آنها در داستان های جنگی منتخب نشان داده شد. نتیج? پژوهش نشان می دهد آثار مذکور، با نگرشی واقع گرایانه و نه مخیل به توصیف صحنه های جنگ پرداخته اند، لکن متذکر می شوند در کنار چنین واقعیت های تلخی، دیدگاههای آرمانگرایانه باعث تحمل واقعیتهای دهشتناک شده از این رو در این داستانها بیشتر با شخصیتهای آرمانگرا رو به رو هستیم، به عبارتی ویژگی های دینی و آرمانی، واقعیت های تلخ را برای شخصیت های داستانی در بسیاری موارد تحمل پذیر و چه بسا جذاب کرده است.

مستور در داستانهای کوتاه خود نگاه ویژه و فلسفی به مسائل اساسی و مبتلابه زندگی روزمره بشر دارد . سرگردانی و گم شدن انسان معاصر در هیاهوی روزگار ماشینی مشخصه اصلی کارهای اوست .

در عرصه ادبیات فارسی، ادبیات داستانی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. ابوتراب خسروی از جمله فعالان این عرصه است، نویسنده ای که زبان و پیشینه آن را به خوبی می شناسد و با ایجاد هارمونی تازه ای از رفتار اشیا و اشکال داستانی، نهایتاً فضای تازه ای از داستان را در نظر گرفته و می نویسد. داستان های خسروی به سبک مدرنیسم یعنی مابین سبک رئالیسم و پست مدرنیسم هستند. عمدتاً چشم انداز ذهنی گیج کننده و دشواری است که خواننده را با دنیای تازه ای از جهان داستان آشنا می سازد. در این پژوهش داستان های کوتاه از او(دیوان سومنات، هاویه، ویران) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. پس از فصل کلیات (شامل مطالبی راجع به داستان نویسی، داستان مدرن، پست مدرن، ابوتراب خسروی و ...) در هر یک از فصول اختصاص یافته به مجموعه های سه گانه، یکایک داستان ها به طور مجزا تلخیص و مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. پس از بیان خلاصه ای از هر داستان، از دیدگاه هایی چون شخصیت پردازی، درون مایه و تم داستان، فضاسازی، کنش ها، زمان، مکان، به بوته نقد و بررسی کشیده شده اند. ضمن پرداختن به اختصاصات داستانی، از نظر دارا بودن ویژگی های مدرن و پست مدرن نیز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته شد؛ فی المثل: درهم ریختگی زمان و مکان، آشفتگی شخصیت ها، ابهام فضا و ساختار داستان، درون مایه ی چندگانه و ... در نهایت، ضمن پرداختن به موارد فوق شاخص های داستانی کوتاه و دستیابی به تفاوت های کیفی داستان پردازی خسروی به بوته نقد کشیده شده اند.

میرزا معزالدین محمد موسوی خان فطرت فرزند میرزا فخرا و نواده دختری یکی از علمای بزرگ مشهد به نام «محمد زمان مشهدی » است که در سال 1050 هـ . ق در مشهد به دنیا آمد.در جوانی به اصفهان رفت و پس از تحصیلات دینی و ادبی به هند مهاجرت کرد.در آنجا مورد توجه اورنگ زیب، پادشاه هند قرار گرفت و هم داماد او شد. او در هند به مناصب بلند دیوانی رسید و در سال 1101هـ در همانجا از دنیا رفت. اشعار به جامانده از او در سبک هندی و عمدتاً غزل عاشقانه است. بسیاری از غزل های او در نسخه های موجود ناتمام و کمتر از پنج بیت است. همچنین از او شش رباعی، یک مثنوی ناتمام و پنج قصیده باقی مانده است. دو قصیده از پنج قصید? موجود او در مدح اهل بیت (ع) است، اولی در منقبت امام علی (ع) و دیگری در ستایش امام علی بن موسی الرضا (ع). مثنوی ناتمام او بیست و شش بیت دارد و تنها در یکی از نسخه ها دیده می شود. به نظر می رسد شاعر قصد سرودن ساقی نامه ای در بحر متقارب داشته که ناتمام مانده و یا کامل شد? آن به دست ما نرسیده است. در این پایان نامه علاوه بر تصحیح دیوان، زندگی شاعر و ویژگی های اشعارش بررسی شده است.

این رساله ، پژوهشی است ، پیرامون «سیمای جامعه ، مشاغل و مناصب درباری در مثنوی معنوی» و تاثیر پذیری «مولانا جلال الدّین بلخی» از جامعه ی خود ، که تلاش شده ، نگرش وی را در مثنوی نسبت به آنها مطرح نماید . این رساله به ما خواهد گفت که:« بسیاری از مناصب و مشاغل مثنوی نماد چه ویژگیهای انسانی- اخلاقی قرار گرفته اند و عرفان مولوی از پرداختن بدانها چه هدفی را دنبال می کر ده است.» همچنین در می یابیم، مناصب درباری- اگر چه به ظاهر بالاترین آمار را دارند- در معنی حقیقی خود کاربرد کمتری یافته اند و بیشتر به مفهوم مجازیی که مولوی به آنها داده، توجّه شده است . از سوی دیگر مشاغل در مثنوی، به معنای حقیقی شان و یا تو?مان حقیقی- مجازی شان کاربرد می یابند. دیگر آنکه ، دیدگاه مثنوی به« اقشار جامعه» نظیر چهره های دینی(پیر، زاهد، صوفی، فقیه و واعظ) و یا پیروان ادیان دیگر( مسیحی ، یهودی و مجوسی)ذکر گردیده ، جایگاه فرهنگی- اجتماعی سایر اقشاری چون(روستاییان ، زنان و کودکان)در جامعه ی وی بررسی می شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

هدف از این تحقیق بررسی عناصر داستان درکتاب فرج بعد از شدت به قلم حسین بن اسعد دهستانی است. به بیان دیگر این پژوهش عهده دار تعیین عناصر داستانی شامل موضوع ، حوادث خارق العاده ، شخصیت ها ، زاویه دید ، راوی ، زمان و مکان ، زبان و نتایج اخلاقی و درونمایه ها در همه حکایات این کتاب است. بدین منظور نگارنده ابتدا یکایک عناصر نامبرده را در هر حکایت تعیین کرده سپس حکایات و مطالب به دست آمده را بر اساس ابواب کتاب فرج بعد از شدت تقسیم بندی کرده و در انتهای هر باب به نتیجه گیری از آنها پرداخته است. ضمناً در پایان به نتیجه گیری کلی از عناصر داستانی یافت شده پرداخته ایم که بر اساس آن نتایج زیر یافت شد این کتاب شامل موضوعات اخلاقی و مذهبی است. شخصیت و راوی از بین افراد تاریخی انتخاب شده اند که اغلب ایستا هستند. غلبه زاویه دید با سوم شخص برون داستانی است و در بسیاری از موارد نتایج اخلاقی حکایات با درونمایه ها مشترک می باشد. نویسنده برای تأثیر گذاری بر خوانندگان به بیان حوادث عجیب می پردازد. و درین راه از زبانی سهل و آسان بهره برده است

نادر ابراهیمی یکی از نویسندگان معاصر است که کثرت و تنوع کارهایی که انجام داده است، شاخص اصلی کارهای اوست. او در زمینه های گوناگون هنری طبع آزمایی کرده است. بخشی از نوشته های او شامل داستان های کوتاه است. این داستان ها، شامل یازده مجموعه است. بررسی مجموعه داستان های کوتاه "خانه ای برای شب" , "افسانه باران" ، "هزارپای سیاه و قصه های صحرا" و"فردا شکل امروز نیست"، گویای این مطلب است که این نویسنده در زمینه ی داستان نویسی در فابل بسیار زبردست است و نیز به نوشتن داستان های رئال و پست مدرن نیز پرداخته است. ابراهیمی در دورانی می زیسته است که حرکت ها و جنبش های سیاسی و پیروزی ها و شکست های آنها را نیز، تجربه کرده است و مانند بسیاری از نویسندگان این دوره نمی توانسته از این مقوله برکنار مانده باشد، به همین علت نیز بسیاری از داستان های این مجموعه ها، به بیان ایدئولوژی ها و نظرات سیاسی و حتی فلسفی پرداخته اند و شخصیت های اصلی بسیاری از آنها، مبارزان سیاسی اند. بالطبع، درونمایه ی بسیاری از داستان هایش،سیاسی- اجتماعی است و پایداری، امید و مبارزه برای کسب آزادی و در عین حال نوعی یأس در آن دیده می شود که محصول فضای حاصل از شکست ها و نامرادی های گروه های مبارز و لطماتی است که مردم در طی سال های مبارزه دیده اند. شخصیت داستان هایش یا در تضاد و شک و تردید بسر می برند، یا نماد بطالت و هرزگی نسلی بیمار و و آزرده اند و یا اینکه روشنفکرانی مردم گریز و بیهوده. که به تمام این شخصیت ها با دیده ی اعتراض نگریسته شده است. زاویه دید اکثر داستان هایش نیز به دلیل تجربه گرا بودن نویسنده و آثار، برخلاف اکثر داستان ها که سوم شخص هستند, اول شخص است.فضای حاکم بر داستان هایش سرد وسنگین است و در بسیاری موارد بوی مرگ می دهد.

نماد، کلمه ای است که هاله ای از معانی را به هم القا می کند. این عنصر از دیرباز در شعر فارسی بالاخص در متون عرفانی به کار گرفته شده است . بدون شک اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه در شکل گیری نماد بسیار تاثیرگذار است و می توان وضعیت جامعه را تا حد زیادی به وسیله ی آنها مشخص نمود. در شعر فارسی نیز شاعران به طرق مختلف این عنصر را به کار گرفته اند. برخی از نمادها میان شاعران مشترک و برخی ساخته خود آهاست . در میان نمادهای مشترک شب ، آیینه و پننجره بسامدهای بالا می دارند. در بخش نمادهای شخصی و قزوه و وسمقی بیشترین نمادهای اختصاصی را به کار گرفته اند و ابتهاج این بخش نماد خاصی ندارد. در این قسمت نمادهای امین پور از خلاقیت برخوردارند. نتایج و دستاوردها: از مقایسه و تحلیل نماده و آمار به دست آمده مشخص می شود که بر خلاف فرض ما قریب به 60 درصد نمادها کلیشه ای و قدیمی هستند و تنها حدود 40 درصد آنها جنبه ابتکاری دارند. می توان گفت در سروده هایی که در قالب کلاسیک هستند نماد کمتری به کار رفته است و اشعاری که به سبک نو یا نیمایی هستند ظرفیت نمادپذیر بیشتری دارند.