«مُهرنویسی» واژه ای در تعریف ضابطه های ساختاری ظواهر مهرهاست که در این رساله به تعیین الگوهای قراردادی در ساخت و پرداخت مهرهای اسلامی می انجامد و آداب مهرنویسی به جمله عناصر و قواعد موثر در تشکیل این ضابطه ها گفته می شود. ظاهراً از ابتدای سده هشتم هجری با اصلاح نظام دیوانی و اسنادی دستگاه ایلخانی، قواعدی نیز برای تشکیل و تحریر مهرهای اسلامی در نظر گرفته شده است. این قواعد که بر پایه هویت حقیقی و حقوقی اشخاص و سلسله مراتب دستگاه حکومتی و دیوانی استوار بوده، با فرهنگ عامه در سجع گزینی، با اصول خوشنویسی در ترکیب، و با معیارهای فنی ساخت مهرها درآمیخته است و تابع الگوهایی ویژه شده است. الگوهایی که نهایتاً به شکل گیری قواعد مبنا در آداب مهرنویسی اسلامی انجامیده است. اهم این قواعد شامل سه اصل ترکیب بر مبنای مدّات، ترکیب بر مبنای دوایر حروفی، و ترکیب بر مبنای تلفیق مدّات و دوایر حروفی بوده است. در واقع قواعدی که برای تسهیل اعتبارسنجی مهرها از دیوان خانه ها در نظر تبیین می شد، در عمل وجهی دوگانه یافته و نتیجه آن ظاهراً شبیه شدن بیش از پیش مهرها به یکدیگر بوده است. با این حساب پدیده جزئی و کلی الگوهای ثابت، جلوه زیباشناسانه مهرهای متاخر اسلامی را از خوشنویسی به مهرنویسی تقلیل داده است؛ چون شامل تکرار و تقلید چند فرم مبنا در ترکیب مهرهای متعدد شده است.

چکیده ندارد.