ارتقاء سطح صنعتی شدن جوامع و افزایش شهرنشینی باعث بروز مشکلات جدید و متفاوت اکولوژیکی گردیده است. بنابراین حفظ محیط زیست از اهمیت بیشتری برخوردار می گردد. فاضلاب های شهری و صنعتی با یون های فلزی یک مسئله نگران کننده زیست محیطی می باشد. این آلاینده های کمیاب معدنی به واسطه طبیعت غیر قابل تجزیه، سمیت زیاد، اثرات تجمعی مورد توجه می باشند. تخلیه فاضلاب های حاوی فلزات سنگین نه تنها برای زندگی آبزیان و دیگر موجودات سمی می باشد، بلکه آب های طبیعی را نیز جهت مصارف آشامیدنی و کشاورزی نامناسب می سازد. در این تحقیق، از جاذب های خاک اره و زئولیت برای حذف یون های مس از محیط آبی استفاده شد. در ابتدا آزمایش های ph بر روی محلول آبی در دمای آزمایشگاه، دور اختلاط 150 دور در دقیقه، غلظت 10 میلی گرم بر لیتر، زمان تماس 12 ساعت و رنج ph از 2 تا 9 برای هر سه جاذب انجام شد. ph بهینه برای خاک اره، زئولیت و کربن فعال به ترتیب برابر با 6، 6 و 4 تعیین شد. سپس آزمایش های مربوط به سینتیک جذب انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که با افزایش زمان تماس راندمان جذب مس افزایش می یابد و بعد از زمان تعادل تقریباً ثابت باقی می ماند. زمان تعادل برای غلظت ورودی مس 1، 10، 20, 50، 100 و 300 میلی گرم بر لیتر به ترتیب برای جاذب های خاک اره در 25، 60، 90، 110، 70 و 45 دقیقه، برای زئولیت در 20، 50، 80، 100، 60 و 45 دقیقه و برای کربن فعال در20، 40، 60، 70، 50 و 45 دقیقه به دست آمد. ماکزیمم راندمان حذف مس برای خاک اره، زئولیت و کربن فعال در غلظت ورودی 1 میلی گرم بر لیتر، به ترتیب برابر با 11/96، 2/96 و 02/97 به دست آمد. مدل سینتیک هو و همکاران (1996) و لاگرگرن (1893) بر داده های سینتیک هر سه جاذب برازش داده شد و مشاهده شد که در هر سه جاذب مدل هو و همکاران داده های آزمایش را بهتر توصیف کرد. آزمایش های ایزوترم جذب در دمای آزمایشگاه و ph بهینه انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که مدل ایزوترم فروندلیچ از برازش بهتری برخوردار است. در این پژوهش مشاهده شد که با کاهش غلظت اولیه محلول از 50 به 1 میلی گرم در لیتر اختلاف راندمان جذب بین هر سه جاذب از بین می رود و راندمان های جذب تقریبا با هم برابر می شوند و همچنین با افزایش غلظت اولیه محلول مس از 50 به 300 میلی گرم بر لیتر راندمان های جذب با هم برابر می شوند. نتیجه دیگری که گرفته شد همگرایی زمان تعادل جذب در غلظت های پائین و بالا بود بنابراین با کاهش غلظت اولیه محلول از 50 به 1 میلی گرم بر لیتر زمان به تعادل رسیدن فرآیند جذب برای هر سه جاذب کاهش یافت به طوری که در غلظت 1 میلی گرم بر لیتر زمان تعادل برای هر سه جاذب همگرا شد و نیز با افزایش غلظت اولیه محلول از 50 به 300 میلی گرم بر لیتر زمان تعادل برای هر سه جاذب کاهش یافت به طوری که در غلظت 300 میلی گرم بر لیتر زمان تعادل برای هر سه جاذب یکسان و برابر با 45 دقیقه شد.

در حال حاضر، یکی از عمده ترین آلاینده های محیط زیست، پساب های صنعتی حاوی فلزات سنگین می باشد. بیش از 40درصد نیکل موجود در محیط زیست از طریق کارخانه های صنعتی و باتری سازی تولید می شود، که سهم بسزایی در آلوده گی آبهای سطحی دارد. هدف اصلی از این تحقیق کاهش یون نیکل موجود در پساب و مقایسه جاذب های کربن فعال، خاک اره، پوسته فندق و بادام می باشد همچنین بررسی تاثیر سطح ویژه بر زمان تعادل جذب و ظرفیت جذب از اهداف دیگر تحقیق است. برای این کار ابتدا جاذب های فوق تهیه و آزمایش های ph برای هر چهار جاذب انجام شد. سپس آزمایش های مربوط به سنتیک جذب در غلظت های مختلف(5/2، 5، 10، 50 و 125 میلیگرم بر لیتر)انجام گردید. در ادامه آزمایش های ایزوترم جذب در دمای آزمایشگاه و ph بهینه انجام شد، مدلهای سنتیک هو و همکاران (1996)، لاگرگرن (1893) و اورامی بر داده های سنتیک و مدل های ایزوترم لانگمویر، فروندلیج و ردلیچ پترسون بر داده های ایزوترم هر چهار جاذب برازش داده شد. نتایج آزمایش های ph نشان داد که حداکثر مقدار جذب، در ph برابر با 6 برای کربن فعال ( 92/7 میلیگرم بر گرم)، پوسته فندق (68/7 میلیگرم بر گرم) و خاک اره (47/5 میلیگرم بر گرم) می باشد. همچنین، برای پوسته بادام، حداکثر مقدار جذب در 7 =ph ، برابر 34/5 میلیگرم بر گرم بدست آمد. نتایج آزمایش های سنتیک نشان داد که حداکثرزمان تعادل برای غلظت ورودی نیکل 5 میلی گرم بر لیتر به ترتیب برای جاذب های کربن فعال، پوسته فندق، خاک اره و پوسته بادام در60، 75 ،120و 150 دقیقه بدست آمد. با کاهش غلظت محلول از 5 به 5/2 میلی گرم بر لیتر و همچنین با افزایش غلظت محلول از5 به 125 میلی گرم بر لیتر، زمان به تعادل رسیدن فرایند جذب برای هر چهار جاذب کاهش می یابد به طوری که زمان تعادل برای هر چهار جاذب به هم نزدیک می شود. با کاهش و افزایش غلظت اولیه محلول نیکل(50 میلی گرم بر لیتر)، راندمان جذب در هر چهار جاذب، تقریبا نسبت به هم همگرا می شوند. نتایج برازش مدل های سنتیک نشان داد که با توجه به ضریب همبستگی و فاکتور خطا، در هر چهار جاذب در غلظت 5/2 میلیگرم بر لیتر، هر دو مدل لاگرگرن و اورامی داده های سنتیک جذب و مدل ایزوترم ردلیچ پترسون داده های ایزوترم جذب را بهتر توصیف کرد. بررسی تاثیر سطح ویژه بر زمان تعادل جذب و ظرفیت جذب نشان داد که با افزایش سطح ویژه جاذب، حداکثر زمان تعادل کاهش و ظرفیت جذب جاذب افزایش می یابد و با افزایش حداکثر زمان تعادل جذب، ظرفیت جذب جاذب کاهش می یابد.

یکی از مشکلات مهم در کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی در سراسر دنیا، بروز عارضه قارچ زدگی تخم ها در دوران انکوباسیون می باشد. در گذشته تحقیقات فراوانی به منظور مبارزه با این آفات صورت گرفته است و در این زمینه مواد شیمیایی مختلفی معرفی گردیده اند. این مواد با اینکه مشکل قارچی کارگاه های تکثیر تخم ماهیان را رفع می نمایند اما با توجه به ساختار شیمیایی که دارند دارای مضزات زیست محیطی می باشند که به نوبه خود می تواند مشکلات جدی-تری را در این صنعت موجب شود. به همین منظور استفاده از ضد قارچ های بدست آمده از طبیعت به خصوص مواد حاصله از گیاهان دارویی در چند سال اخیر بسیار رایج شده است. این امر به چند دلیل است؛ این مواد به طور غالب دارای اثرات مضر زیست محیطی نیستند، ارزان تر از مواد شیمیایی قبلی هستند که برای ضد عفونی استفاده می شدند و سبب استفاده از پتانسیل گیاهان دارویی بومی در هر منطقه می شود. سماق rhus coriaria گیاهی است با خواص آنتی میکروبی و آنتی اکسیدانی که بومی نواحی مدیترانه، ترکیه، ایران و افغانستان است. از عصاره این گیاه در بررسی های آنتی باکتریال در مواد غذایی به فراوانی استفاده شده است. در بررسی حاضر از عصاره های آبی و متانولی بدست آمده از میوه و برگ این گیاه برای مبارزه با قارچ های مهاجم تخم های ماهی قزل آلای رنگین کمان onchorhynchus mykiss در دوران انکوباسیون (قارچ های خانواده ساپرولگنیاسه) استفاده شده است. در این تحقیق عصاره ها در 4 غلظت 2000، 1500، 1000 و 500 میلیگرم در لیتر با دوره های زمانی 12 ساعت مورد استفاده قرار گرفتند. در هر نوبت ضد عفونی نمونه های تخم به مدت 15 دقیقه تحت تیمار با ماده دارویی قرار گرفتند و با دو گروه شاهد مثبت مالاشیت گرین (ppm 1) و فرمالین (ppm 250) به صورت همزمان مورد مقایسه قرار گرفتند. بررسی ه در این تحقیق نشان می-دهد که عصاره های گیاه سماق دارای قدرت ضد قارچی هستند و توانایی مهار کامل قارچ های مهاجم تخم ها را در دوران انکوباسیون دارا می باشند. این بررسی نشان می دهد که عصاره متانولی میوه سماق در غلظت 2000 میلیگرم در لیتر بهتر از مالاشیت گرین عمل نموده است و از لحاظ آماری با این گروه اختلاف معنی داری دارد (05/0 p?). نکته بارز دیگر این تحقیق جوابگویی ضد قارچی بهتر عصاره های سماق در غلظت یاد شده و دیگر غلظت ها در مقایسه با فرمالین می باشد.

در نتیجه صنعتی شدن جوامع امروزی،یون های فلزی واسطه بصورت روز افزون به درون محیط زیست آزاد می شوند که به آلودگی زیست محیطی منجر می گردد. اندازه گیری و تعیین دقیق یون های فلزی در مقادیر ناچیز در نمونه های گوناگون محیطی، آبی، غذایی و بیولوژیکی بخاطر نقش مهم آنها در زندگی امروز بشر از مهمترین اهداف شیمیدانان تجزیه، بشمار می رود. آهن مهم ترین و فراوان ترین عنصر واسطه در سیستم های زنده است و ایفاگر نقش های بیولوژیکی بیشتری نسبت به هر فلز دیگر در بدن می باشد. بیشترین شکل شیمیایی آهن موجود در بدن، آهن (ii) می باشد. اما تحت تاثیر عوامل متنوع و زیاد طبیعی یا بیولوژیکی واکنش های ردوکس در بدن، به آهن (iii) تبدیل می شود. تحت سیستم های طبیعی الکترون دهنده و گیرنده این دو شکل شیمیایی آهن در بدن به هم تبدبل می گردند. اگرچه مجموع اشکال شیمیایی آهن برای تعدادی از کاربرد های حیاتی در بدن مورد نیاز است، اما نقش اصلی آنها انتقال اکسیژن به بافت ها می باشد. همچنین آهن (بطور کل) برای کارکرد مناسب آنزیم های زیادی از جمله در سنتز dna، متابولیسم انرژی و محافظت در برابر میکروب ها و رادیکال های آزاد عنصری، ضروری می باشد. تعیین مستقیم گونه ها مانند فلزات سنگین در بافت نمونه، بخاطر پایین تر بودن غلظت آنها از حد تشخیص دستگاه های تجزیه ای و نیز مشکل بافت پیچیده نمونه، از مشکلات همیشگی بر سر راه شیمیدانان تجزیه است. توسط روش های پیش تغلیظ و استخراج پیش از مرحله تشخیص و اندازه گیری دستگاهی، می توان بر این محدودیت ها غلبه کرد. در میان تمام روش های جداسازی و پیش تغلیظ، استخراج با فاز جامد (spe) از پرکاربردترین روش ها به شمار می رود. در مواقعی که با بافت پیچیده نمونه و یا غلظت ناچیز آنالیت مواجه ایم، این روش قادر به فراهم آوردن شرایط کاری انعطاف پذیر و در نتیجه استخراج ساده تر می باشد. این روش بطور عمده بر پایه بهره گیری از جاذب های جامد آلی و معدنی مانند رزین های xad، رزین های تعویض یون، سیلیکاژل و کربن فعال استوار می باشد. آماده سازی و سنتز نانو جاذب های استخراج با فاز جامد در روش های سنتز مواد نانو ساختار در زمینه علوم مواد اهمیت بخصوصی پیدا کرده است. از جمله نانو ذرات فلزی که به نانو ذرات اکسید فلزی اتصال یافته و نقش جاذب را در تکنیک استخراج با فاز جامد ایفا می کند، نانو ذرات نقره می باشد. در این تحقیق جهت پیش تغلیظ و جداسازی یون های آهن(?) از یک بستر حاوی فاز جامد نانو ذرات نقره-سیلیکاژل استفاده شد. فاز جامد سیلیکاژل-نانو ذرات نقره، ابتدا توسط لیگاند کمپلکس دهنده مورین اصلاح شده و سپس آهن توسط فاز جامد استخراج و عمل آنالیز آن توسط دستگاه طیف سنجی جذب اتمی شعله انجام گرفت. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص، انحراف استاندارد نسبی (rsd) و فاکتور پیش تغلیظ تعیین شد. سپس از این روش تحت شرایط بهینه، برای تعیین مقدار آهن از نمونه های خون، کبد و کلیه استفاده گردید.

در این تحقیق از روش ساده، سریع و موثر ریزاستخراج مایع- مایع پخشی برای پیش تغلیظ و استخراج بنزن، تولوئن و ایزومرهای زایلن (btx) و آنالیز بعدی آن با کروماتوگرافی گازی و آشکارساز یونش شعله ای در نمونه های آبی استفاده شده است. اثرات پارامتر های تجربی متفاوت بر بازدهی استخراج شامل نوع و حجم حلال استخراج کننده و پاشنده، قدرت یونی، زمان استخراج و حجم نمونه با استفاده از دو روش، یک متغیر در یک زمان و چند متغیره، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مطالعه ی تک متغیره نشان می دهند که قدرت یونی و زمان استخراج تأثیر چندانی بر بر بازدهی استخراج ندارند. بنابراین، بهینه سازی باکس- بنکن سه سطحی برای بهینه سازی استخراج btx مورد استفاده قرار گرفت. شرایط بهینه استخراج عبارتند از، حجم حلال استخراج کننده (کلروفرم) µl 51، حجم حلال پاشنده (متانول) µl 514 و حجم نمونه ml 12 بدست آمدند. فاکتور پیش تغلیظ برای بنزن 2/241، تولوئن 7/235، متا و پارا- زایلن 1/305 و اورتو زایلن 4/295، حد تشخیص روش (ng.l-1) برای بنزن 205، تولوئن 382، متا و پارا- زایلن 255 و اورتو- زایلن 273 و انحراف استاندارد نسبی برای µg.l-1 50 در نمونه های آبی برای بنزن 1/2، تولوئن 2/3، متا و پارا- زایلن 5/3 و اورتو- زایلن 9/2 درصد (5=n) بدست آمدند. روش فوق برای استخراج و تعیین مقدار btx در نمونه های آبی به کار برده شد.

رسیدن به بیشینه بازده در بهینه ترین شرایط، متخصصان را همواره برای تخمین صحیح بازده در روش های موجود مجاب می سازد. در این تحقیق از مدل شبکه های عصبی مصنوعی (anns)جهت برآورد بازده اسانس گرز به روش سیال فوق بحرانی استفاده شده است. برای این منظور، بهترین ترکیب ورودی مدل دما، فشار، زمان و حجم اصلاحگر انتخاب گردید. شبکه عصبی مصنوعی با قابلیت یادگیری و تخمین، به کمک یک ساختار ریاضی، توانایی نشان دادن فرآیند ها و ترکیبات دلخواه غیر خطی جهت ارتباط بین ورودی ها و خروجی ها هر سیستم را دارا می باشد. این شبکه با داده هایی که در آزمایشگاه ثبت شده طی فرآیند یادگیری، آموزش دیده و جهت پیش بینی داده های مجهول مورد استفاده قرار می گیرد. ارزیابی کارایی ضریب تعیین (r2) و میانگین مربعات خطا (mse) برای ارزیابی کارایی مدل توسعه یافته بکار برده شدند که به صورت 9838/0 r2= و 0088/0mse=، نشان داده می شوند. نتایج حاصله نشان داد که مدل لونبرگ مارکواردت بر حسب معیارهای آماری بهترین کارایی را دارد. مقایسه مقادیر برآورد شده و اندازه گیری شده نشان می دهد که مدل شبکه های عصبی مصنوعی کارایی خوبی در برآورد بازده اسانس گیاه گرز دارد.

در این تحقیق روش جدید، ساده و سریع میکرواستخراج مایع-مایع پخشی به همراه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا برای تعیین بتولینیک اسید در نمونه های گیاهی استفاده شده است. در این روش جهت استخراج بتولینیک اسید به محلول متانولی ، کلروفرم به عنوان حلال استخراجی اضافه می‏شود. پس از اضافه کردن آب به مخلوط، فاز ابری تشکیل شده و به سرعت از حلال آبی جداشده و در انتهای لوله آزمایش ته نشین و به آسانی جدا می شود. حلال استخراجی تبخیر شده و باقیمانده جهت آنالیزهای بعدی توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا در استونیتریل حل می شود. اثر پارامترهای مختلف روی استخراج با استفاده از روش پاسخ سطح (rsm) مورد بررسی قرار گرفت. سه متغییر مستقل حجم حلال استخراجی(a) ، زمان (b) و حجم آب (c) انتخاب شدند. آنالیزهای آماری نشان دادند متغییر مستقل a و اثرات متقابل بین b و c ، اثرات معنی داری بروی سطح زیر پیک بتولینیک اسید دارند (p<0.05). شرایط بهینه به صورت ذیل بودند: 90 میکرولیتر حلال استخراجی، زمان استخراج 3/4 دقیقه و 2/5 میلی لیتر حجم محلول. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص 8/1 میکروگرم بر لیتر بود. انحراف استاندارد نسبی حاصل از 10 تکرار کمتر از 9/3 % بود. از این روش جهت استخراج و تعیین بتولینیک اسید در نمونه-های گیاهی استفاده شده است.

چکیده: در این تحقیق یک روش ساده و سریع برای پیش تغلیظ و تعیین مقدار کمی متیلن بلو از نمونه های آبی توسط نانو ذرات نقره مبتنی بر استفاده از روش استخراج فاز جامد اسپکتروفتومتری uv-vis بکار گرفته شد. به منظور توسعه روش، مدل پیش بینی برای شبیه سازی و بهینه سازی روش استخراج فاز جامد از روش پاسخ سطح و ترکیبی (ann-pso) شبکه های عصبی مصنوعی برای بهینه سازی ذرات استفاده شد. تحت شرایط بهینه حد تشخیص و انحراف استاندارد نسبی به ترتیب 15 میکرو گرم بر لیتر و کمتر از 7/2 درصد و فاکتور پیش تغلیظ 83 بدست آمد. این روش برای پیش تغلیظ و تعیین متیلن بلو از نمونه های آبی بکار گرفته شد.

در این پژوهش یک نانوکامپوزیت جدید بر پایه پلی آنیلین/ پلی وینیل الکل/ نقره (pani/pva/ag) سنتز شد. جهت تهیه محلول کلوئیدی نانوذرات نقره از یون های ag+ از روش احیای شیمیایی استفاده گردید. پلیمریزاسیون آنیلین جهت تهیه پلی آنیلین بصورت in situ و در حضور آمونیوم پر سولفات انجام گرفت. با قرار گرفتن نانوذرات نقره بر روی کامپوزیت pani/pva، یک نانوکامپوزیت جدید بدست آمد. شکل و اندازه ذرات در این نانوکامپوزیت جدید توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی انتشار زمینه (field emission scanning eectron microscopy)، آنالیز پراش پرتو ایکس (x-ray diffraction)، و طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز (fourier transform infrared spectroscopy) مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس آنالیز پراش پرتو ایکس، میانگین اندازه ذرات در محدوده nm 17-10 بدست آمد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی اشکال مطلوب سه گوش را برای نانوذرات حاصل نشان داد که مطلوب-ترین ساختار جهت تست های ضد باکتری است. فعالیت ضد باکتری نانوکامپوزیت حاصل در برابر باکتری های گرم مثبتstaphylococcus aureus و گرم منفی escherichia coli با استفاده از روش دیسک کاغذی مورد ارزیابی قرار گرفت. مطالعات ضد باکتری نشان داد که کامپوزیت pavi/pva فعالیت ضد باکتری ندارد؛ در حالیکه نمونه های نانوکامپوزیت pani/pva/ag در مقابل رشد باکتری ها موثر هستند.

نتایج بررسی صفات کیفی نشان داد افزایش نمک های محلول در آب آبیاری تا سطح 180/4 دسی زیمنس بر متر منجر به افزایش انباشت سدیم و محتوای خاکستر دانه زیره سبز شد. شوری آب آبیاری با ایجاد اختلال در جذب یون های فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم و کاهش فعالیت یونی آن ها در خاک، غلظت آن ها را در بافت گیاهان کاهش داد. بررسی میانگین درصد ماده آلی و پروتئین دانه نیز نشان از کاهش با افزایش هدایت الکتریکی آب آبیاری داشت. کاربرد کود به ویژه سیستم کوددهی تلفیقی در بهبود صفات کیفی موثر واقع شد و بیشترین غلظت یون های پتاسیم، کلسیم و منیزیم و محتوای پروتئین دانه از تیمار تغذیه تلفیقی به دست آمد. در این تحقیق بالاترین درصد ماده آلی، فسفر و بیشترین کاهش در محتوای سدیم دانه با کاربرد کود شیمیایی کامل به نسبت 80:40:30 کیلوگرم در هکتار حاصل شد اما بین این تیمار و سیستم تلفیق کودی تفاوت معنی داری وجود نداشت. اختلاف تیمارهای کود شیمیایی و دامی بر درصد خاکستر دانه معنی دار نبود اما ورود سدیم بیش از حد باعث افزایش درصد خاکستر گیاهان شاهد گردید.

در این تحقیق، از هیبرید بهینه سازی کلونی مورچه-شبکه های عصبی مصنوعی به منظور توسعه مدل برای شبیه سازی و بهینه سازی نانو ذرات سیلیکا جهت استخراج منگنز استفاده شد. ph، زمان استخراج، مقدار نانو ذرات سیلیکا و غلظت 1-(2-پریدیلازو)-2-نفتول (pan) متغیر های ورودی بودند و درصد استخراج آنالیت به عنوان متغیر خروجی در نظر گرفته شد. شرایط بهینه به این صورت بودند: ph برابر 5/10، زمان همزدن 30 دقیقه، مقدار نانو ذرات 100 میکرو گرم و غلظت pan 5/0 میلی گرم بر لیتر. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص 52/0 میکرو گرم بر لیتر بود. این روش برای استخراج منگنز از نمونه های آبی به کار گرفته شد.

در این تحقیق روش جدید، ساده و سریع میکرواستخراج مایع-مایع پخشی به همراه کروماتوگرافی گازی برای استخراج اسانس گل گاو زبان استفاده شده است. در این روش جهت استخراج اسانس گل گاو زبان به محلول نمونه آماده شده، 200 میکرو لیتر بنزن به عنوان حلال استخراجی و 5/ 0میلی لیتر اتانول به عنوان حلال پخشی اضافه می‏شود. فاز ابری ناپایدار تشکیل و به سرعت از حلال آبی جدا شده و در بالای محلول قرار گرفته و به آسانی جدا می شود. حلال استخراجی جهت آنالیزهای بعدی به دستگاه کروماتوگرافی گازی تزریق می شود. در این روش، از داده های تجربی مبتنی بر مدل شبکه های عصبی مصنوعی (ann) برای توصیف عملکرد روش میکرواستخراج مایع-مایع پخشی استفاده شد. حجم حلال های استخراجی و پخشی، زمان استخراج و اثر نمک متغیرهای ورودی بودند، در حالی که بازده استخراج پارامتر خروجی بود. ضریب تعیین کلی بین داده های تجربی و پیش بینی مدل ann 982/0 بود. سپس شرایط بهینه با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک تعیین شد. شرایط بهینه بصورت ذیل بودند: 248 میکرو لیتر حجم حلال استخراجی، 260 میکرو لیتر حجم حلال پخشی، زمان استخراج 2/5 دقیقه و 0/16 مول بر لیتر غلظت نمک. تحت شرایط بهینه حد تشخیص در رنج 15/0-0/24 نانو گرم بر میلی لیتر بود. محدوده دینامیکی، خطی از 2/1-1800 نانو گرم بر میلی لیتر بود. اجزای اصلی اسانس: ?-کادینن (31/02 درصد)، کارواکرول (24/91 درصد)، ?-پینن (20/89 درصد) و ?-کادینول (16/47 درصد) بود.

هدف از این پژوهش، استفاده از یک جاذب ارزان قیمت و سازگار با محیط زیست و با فراوانی زیاد برای حذف متیلن بلو از نمونه های آبی است. جهت تعیین متیلن بلو از استخراج با فاز جامد خاک اره همراه با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا استفاده شد. در این مطالعه، برای توصیف عملکرد روش استخراج با فاز جامد خاک اره در شرایط عملیاتی مختلف، مدل شبکه عصبی مصنوعی ساخته شده است. ph، زمان، مقدار خاک اره و دما متغیرهای ورودی و درصد استخراج mb خروجی شبکه است. پس از آن شرایط عملیاتی بهینه با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک تعیین شد. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص و انحراف استاندارد نسبی1 ?gl-067/0 و < 4/2% بودند. این روش برای تعیین و حذف متیلن بلو از نمونه های آب مورد استفاده قرار گرفت.

در این مقاله از روش پاسخ سطح به منظور توسعه روش استخراج به کمک مایکروویو برای تعیین عناصر روی،مس،آهن،منگنز،کبالت،نیکل در نمونه های لوبیا به همراه طیف سنج جذب اتمی شعله ای (faas) استفاده شد. بدین منظور برای بهینه سازی متغیرهای فرایند، شامل توان، دما، زمان و حجم نیتریک اسید از روش طراحی آزمایشگاهی باکس- بنکن استفاده شد. تابع پاسخ چندگانه (rm) برای تشریح شرایط آزمایشگاهی برای استخراج همزمان عناصر مورد استفاده قرار گرفت. شرایط بهینهبرای توان، دما، زمان و حجم نیتریک اسید به ترتیب به صورت0/355(w)، ?c 57، 6/24 دقیقه و ml7/6 بود. ضریب رگرسیونبین داده های تجربی و پیشگویی شده، بالا بوده که 991/0r2? برای تابع پاسخ چندگانهنشاندهنده ی ارزیابی بسیار خوب داده های آزمایشی توسط مدل رگرسیون چند جمله ای است. سپس این فرایند توسعه یافته برای استخراج و اندازه گیری این عناصر در نمونه های مختلف لوبیا به کار گرفته شد.

در این پژوهش، استفاده از ضایعات چای به عنوان جاذب ارزان قیمت و فراوان، جهت استخراج منگنز از نمونه های غذایی مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از اسید استیک 5 مولار منگنز از نمونه های غذایی استخراج و با اضافه کردن مقدار کمی از ضایعات چای به عنوان جاذب، منگنز آن استخراج شد. سپس با اسید نیتریک به عنوان حلال شوینده واجذب منگنز صورت گرفت. از طیف سنجی جذب اتمی شعله(faas) جهت تعیین مقدار یون منگنز استفاده شد. شبکه مصنوعی عصبی (ann) جهت مدل سازی و بهینه سازی فرآیند استخراج مورد استفاده قرار گرفت. عوامل موثر بر استخراج از قبیل ph، مقدار جاذب، زمان استخراج و غلظت شوینده برای شویش منگنز از جاذب، پارامترهای ورودی بوده و پس از آموزش پس انتشار خطا (bp)، مدل ann قادر به پیش بینی راندمان استخراج منگنز با یک تابع انتقال تانژانت سیگموئید در لایه پنهان و تابع انتقال خطی در لایه خروجی بود. حد تشخیص برای منگنز ng.g-16/0 بدست آمد. سپس از این روش تحت شرایط بهینه، برای تعیین مقدار منگنز در نمونه های حقیقی استفاده گردید.

در این تحقیق روش جدید، ساده و سریع میکرواستخراج مایع-مایع همگن به همراه طیف سنجی جذب اتمی برای تعیین میزان کادمیم موجود در نمونه های گیاهی استفاده شده است. پارامترهای نوع وحجم حلال استخراجی ، نوع و حجم حلال همگن کننده، حجم محلول، غلظت لیگاند کیلیت دهنده (pan) و ph محیط به عنوان فاکتورهای موثر بر استخراج بهینه گردیدند. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص این روش 1/8 میکروگرم بر لیتر بود. انحراف استاندارد نسبی حاصل از 10 تکرار کمتر از %2/9 بود. از این روش جهت استخراج وتعیین میزان کادمیم موجود در نمونه های حقیقی استفاده شده است.

در این مطالعه، ترکیبی از الگوریتم ژنتیک - شبکه عصبی مصنوعی(ann-ga) برای توسعه روش استخراج مایکروویو جهت تعیین عناصر هدف در نمونه های چای با استفاده از اسپکترومتری جذب اتمی شعله (faas) به کار رفته است. یک تابع پاسخ چندگانه(rm) برای توصیف شرایط آزمایشگاهی برای استخراج همزمان عناصر هدف استفاده شده است.

طراحی مواد جدید در مقیاس نانو در سال های اخیر به خاطر کاربردهای گسترده آن ها در بسیاری از زمینه ها دارای اهمیت زیادی شده است. در این تحقیق جهت پیش تغلیظ و جداسازی اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید از فاز جامد نانو ذرات اکسید روی/ کیتوسان استفاده شده است. پس از استخراج توسط فاز جامد، عمل آنالیز توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گرفت. ترکیبی از روش پاسخ سطح و الگوریتم ژنتیک و همچنین ترکیبی از شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک به منظور توسعه مدل برای پیش بینی و بهینه سازی فرآیند استخراج مورد استفاده قرار گرفته است. ph، وزن جاذب نانو ذرات اکسید روی/کیتوسان، حجم حلال شوینده، سرعت عبور نمونه و حلال شوینده متغیر ورودی بوده و یک معادله چندگانه (پاسخ چند گانه، rm) متغیر خروجی می باشند. دو روش برای مدل سازی و قابلیت بهینه سازی مورد مقایسه قرار گرفتند. قابلیت تعمیم و پیش بینی روش پاسخ سطح و شبکه عصبی مصنوعی توسط داده های دیده نشده مقایسه شد. نتایج، برتری شبکه عصبی در مقایسه با روش پاسخ سطح را نشان می دهد. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص برای اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید به ترتیب 8/2، 3/2 و 5/3 میکروگرم بر لیتر بوده است. این روش برای پیش تغلیظ و اندازه-گیری اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید از نمونه های بیولوژیکی استفاده گردید.

در این تحقیق، واکنش کافئیک اسید و 2- فنیل اتانل در حضور لیپاز تثبیت شده از کاندیدا آنتارکتیکا (نووزیم 435) به منظور تولید کافئیک اسید 2-فنیل اتیل در سیستم ایزواکتان با استفاده از روش های شبکه عصبی مصنوعی و ژنتیک الگوریتم مدل سازی و بهینه گردید. بدین منظور ازیک طرح مرکب مرکزی چرخش پذیر با 4 متغیر و 5 سطح جهت مدل کردن واکنش آنزیمی به کمک شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. متغیرهای مستقل شامل دما، زمان، نسبت مولی سابستریت ها و مقدار آنزیم بوده؛ در حالیکه درصد تبدیل مولی کافئیک اسید به استر بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. الگوریتم لونبرگ- مارکوارت جهت آموزش شبکه عصبی مصنوعی استفاده گردید. بنابراین ابتدا مدل سازی توسط شبکه عصبی مصنوعی و با کمک الگوریتم لونبرگ – مارکوات انجام گرفت. بهترین مدل شامل یک شبکه با چهار ورودی ، 10 نورون در لایه مخفی و یک خروجی است (1-10-4) . پس از مدل سازی با شبکه عصبی مصنوعی ، از الگوریتم ژنتیک جهت بهینه سازی مدل استفاده شد . شرایط بهینه عبارت بودند از: زمان 60 ساعت، دما 69 درجه سانتیگراد، نسبت مولی سوبسترا ها 73:1 ( کافئیک اسید: 2-فنیل اتانل) و مقدار آنزیمplu 322. مقدار واقعی و پیش بینی شده درصد تبدیل مولی کافئیک اسید به استردر این شرایط به ترتیب 12/98 و 54/100 بودند. کلمات کلیدی: مدل کردن، بهینه سازی، سنتز آنزیمی، کافئیک اسید، شبکه عصبی مصنوعی، ژنتیک الگوریتم

در این تحقیق روش سریع و ساده میکرواستخراج مایع- مایع پخشی (dllme) به همراه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) با آشکارساز آرایه فتو دیود برای تعییـن اورانیوم در نمونـه-های آبی استفاده شده است. 1-(2-پریدیلازو)-2-نفتول (pan)، به عنوان عامل کمپلکس¬دهنده استفاده شد. اثر پارامتر¬های مختلف بر استخراج از جمله نوع و حجم حلال استخراجی و حلال پخشی، ph محلول، غلظت لیگاند، زمان استخراج، حجم نمونه و قدرت یونی مطالعه و بهینه سازی شدند. تحت شرایط بهینه حدّ تشخیص و فاکتور تغلیظ به ترتیب 3/0 میکروگرم بر لیتر و 194 می¬باشد. همچنین، انحراف استاندارد نسبی حاصل از 10 تکرار کمتر از 6/2 درصد بود. سپس از این روش برای استخراج اورانیوم از نمونه¬های آب استفاده شد.

در این مطالعه از نانو ذرات اکسید روی-کیتوسان به عنوان فاز جامد، همراه با میکرواستخراج مایع- مایع پخشی جهت شناسایی سیزده آلکان نرمال از 18h8 cتا 42h20 cدر نمونه¬های خاک استفاده شد. نمونه¬های خاک به طور مستقیم با نانو ذرات اکسید روی-کیتوسان در روش فاز جامد مخلوط شدند. شوینده فاز جامد به عنوان حلال پخشی در استخراج مایع– مایع پخشی به کار رفت. جهت آنالیز ترکیبات از کروماتوگرافی گازی با آشکار ساز یونش شعله¬ای استفاده شد. شرایط بهینه به صورت ذیل بودند: 200 میکرولیتر حجم حلال استخراج¬کننده، 2 میلی لیتر حجم حلال پخشی، 2 دقیقه زمان استخراج، غلظت نمک 1 مول بر لیتر و نسبت نمونه/جاذب، 1:2. تحت شرایط بهینه حد تشخیص در رنج 5/2-08/0 نانو گرم بر میلی لیتر و محدوده خطی خوب با ضریب همبستگی در گستره 9950/0 - 991/0 بدست آمد. این روش جهت استخراج و شناسایی آلکان¬های نرمال از نمونه¬های پیچیده خاک به کار می¬رود. این روش مزایای فاز جامد، نانو ذرات اکسید روی-کیتوسان را با میکرواستخراج فاز مایع- مایع پخشی ترکیب کرده است.

در این مطالعه، استخراج فاز جامد به کمک نانو ذرات اکسید روی/کیتوسان برای پیش تغلیظ و تعیین مقادیر ناچیز اورانیوم از نمونه های آبی به کار گرفته شده است. در این روش هیبریدی از الگوریتم بهینه سازی فاخته-شبکه عصبی مصنوعی به منظور توسعه مدل برای شبیه سازی و بهینه سازی استفاده شده است. ph، حجم حلال شوینده، مقدار جاذب (نانو ذرات اکسید روی/کیتوسان)، غلظت pan، سرعت جریان نمونه و حلال شوینده متغیرهای ورودی و درصد استخراج اورانیوم به عنوان متغیر خروجی در نظر گرفته شد. تحت شرایط بهینه حد تشخیص و فاکتور تغلیظ برای اورانیوم به ترتیب 5/0 و 125 میکرو گرم بر لیتر بوده است. سپس این روش جهت استخراج و اندازه گیری اورانیوم از نمونه¬های آبی به کار گرفته شد.

در این مطالعه، استخراج فاز جامد نانو ذرات اکسید روی/کیتوسان برای پیش تغلیظ و استخراج مقادیر ناچیز متیل اورانژ از نمونه¬های آبی به کار گرفته شده است. به منظور توسعه مدل برای شبیه سازی و بهینه سازی از هیبرید الگوریتم بهینه سازی فاخته-شبکه عصبی مصنوعی استفاده شده است. ph، حجم حلال شوینده، مقدار جاذب، سرعت جریان نمونه و حلال شوینده متغیرهای ورودی و درصد استخراج متیل اورانژ به عنوان متغیر خروجی در نظر گرفته شد. شرایط بهینه توسط الگوریتم بهینه سازی فاخته به دست آمد و تحت شرایط بهینه حد تشخیص برای متیل اورانژ 7/0 میکرو گرم بر لیتر بوده است. سپس این روش جهت استخراج و اندازه گیری متیل اورانژ از نمونه¬های آبی به کار گرفته شد.

محصول آمادوری حد واسطی پایدار است که در فرآیند گلایکه شدن ایجاد شده و تجمع آن در بدن باعث ایجاد بسیاری از بیماری ها نظیر اختلالات قلبی، عروقی و چشمی می گردد. کتون بادی ها ( 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات ، استواستات و استون ) ترکیبات کربونیل دار هستند که میزان آنها تحت تاثیر روزه داری تغییر می کند بطوری که نسبت 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات به استواستات در روزه داران برابر 6 به 1 است. این در حالی است که در شرایط معمولی این نسبت برابر 1 می باشد. در این مطالعه اثر کتون بادی استواستات بر میزان تولید محصول آمادوری پروتئین آلبومین سرم انسانی مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور آلبومین سرم انسانی به مدت 21 روز در شرایط فیزیولوژیک با گلوکز در حضور و عدم حضور استواستات انکوبه و سپس به کمک روش های مختلف طیف سنجی فلورسانس، فرابنفش-مرئی و دورنگ نمایی حلقوی(circular dichorism) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که استواستات موجب افزایش تولید محصول آمادوری شده و نیز تغییرات ساختارهای دوم و سوم پروتئین آلبومین سرم انسانی که با استواستات و گلوکز تیمار شده بیشتر از نمونه تیمار شده با گلوکز تنها می گردد. بنابراین در روزه داری که نسبت استواستات به 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات کاهش می یابد منجر به کاهش عوارض اتصال قند به پروتئین می گردد.

در این تحقیق از نانوذرات روی اکسید - کیتوسان به عنوان جاذب برای استخراج بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و ایزومرهای زایلن (btex) از نمونه های آبی با روش استخراج فاز جامد - میکرواستخراج مایع - مایع پخشی (spe-dllme) استفاده شد. متغیرهای موثر بر استخراج از قبیل مقدار جاذب، سرعت جریان نمونه و شوینده، نوع و حجم حلال استخراج کننده و پخشی، غلظت نمک و زمان استخراج بررسی و بهینه شدند.

روش استخراج فاز جامد ترکیبی با میکرو استخراج مایع-مایع پخشی، با استفاده ازطیف سنجی جذب اتمی کوره به منظور استخراج و پیش تغلیظ و اندازه گیری مقادیر ناچیز سرب، کادمیم و نیکل در نمونه های حقیقی ارائه شده است. در این کار، مزوپروس سیلیس sba-15 سنتز شده و با متفورمین هیدرو کلراید عاملدار شد. مواد ساخته شده به عنوان فاز جاذب در استخراج فاز جامد برای استخراج و پیش تغلیظ یون های فلزی pb+2، cd+2 و ni+2 مورد استفاده قرار گرفتند.

هدف از این پژوهش، کاربرد ضایعات چای به عنوان جاذب ارزان قیمت و فراوان، به همراه طیف سنجی جذب اتمی شعله جهت استخراج و تعیین منگنز و همچنین کبالت از نمونه های آبی می باشد. روش پاسخ سطح و ترکیبی از شبکه عصبی مصنوعی و بهینه سازی ازدحام ذرات به منظور توسعه مدل برای پیش بینی و بهینه سازی فرایند استخراج مورد استفاده قرار گرفته است.

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و سه نوع کود مختلف بر خصوصیات کمی و کیفی بابونه آلمانی (matricaria chamomilla l.)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای خشکی در این آزمایش بصورت w1= شاهد یا 90 درصد ظرفیت زراعی مزرعه، w2= 70 درصد ظرفیت زراعی مزرعه و w3= 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه به عنوان عامل اصلی و سه نوع کود مختلف شامل f1= شاهد (بدون مصرف کود)، f2= کود شیمیایی، f3= کود دامی (25 تن در هکتار) و f4= کمپوست زباله شهری (25 تن در هکتار) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد تنش خشکی در حد 50 درصد ظرفیت زراعی، عملکرد گل در بابونه را نسبت به تیمار شاهد به میزان 18/1 درصد کاهش می دهد. هر چند بیشترین میزان عملکرد گل و اجزای عملکرد گل (بیوماس، ارتفاع بوته، تعداد ساقه و تعداد گل در بوته) در شرایط نبود تنش خشکی با استفاده از کود شیمیایی بدست آمد، اما در سطح بالای خشکی (50 درصد رطوبت زراعی مزرعه) استفاده از کود دامی به میزان بیشتری نسبت به دو نوع کود دیگر سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد گل گردید. در این آزمایش خشکی سبب افزایش درصد اسانس شد اما بیشترین درصد اسانس و عملکرد اسانس در سطح خشکی w2 و استفاده از کود شیمیایی مشاهده گردید. با بالا رفتن سطح تنش تا w3 از مقدار کلروفیل a و b و پتاسیم کاسته و بر میزان کربوهیدرات، پرولین و سدیم در بافت سبز برگ افزوده شد. در این بین بیشترین تاثیر تیمار کودی مربوط به کود شیمیایی بود. در مجموع از نتایج این آزمایش می توان بیان کرد که تنش ملایم خشکی منجر به افزایش عملکرد اسانس بابونه می گردد و کود شیمیایی نیز تاثیر بیشتری نسبت به سایر کودها در افزایش عملکرد اسانس دارد. همچنین در سطوح بالای خشکی استفاده از کود دامی از کارایی بیشتری در گیاه بابونه برخودار است.

یک روش ساده و قابل اعتماد برای استخراج انتخابی، تغلیظ و اندازه گیری زیرکونیوم در آب با استفاده از سرنگ اکتادسیل سیلیکای اصلاح شده باکینولیزارین و اندازه گیری با اسپکترومتری ماورای بنفش و مرئی ارائه شد. همچنین یک سرنگ پر شده و سیلیکاژل برای تغلیظ، استخراج و اندازه گیری سرب با استفاده از اسپکترومتری جذب اتمی ارائه شد. بازده استخراج و تاثیرات سرعت جریان محلول نمونه و شوینده، غلظت اسید کلریدریک (برای زیرکونیوم) و اسید نیتریک (برای سرب) به عنوان شوینده، کمترین مقدار شوینده برای شویش کمپلکس زیرکونیوم و سرب از ستون، حداکثر ظرفیت کارتریج، حجم حد، اثر ‏‎ph‎‏ و حد تشخیص بررسی شد. همچنین اثر مزاحمت کاتیون های مختلف بر درصد تغلیظ زیرکونیوم و سرب مطالعه شد. بجز اورانیوم و هافنیم در اندازه گیری زیر کونیوم و روی در اندازه گیری سرب هیچکدام از کاتیون های مورد مطالعه مزاحمت جدی نداشتند.