منابع آبی در استان قم در سال های اخیر مورد بهره برداری بی رویه قرار گرفته و باعث اثرات زیست محیطی ناشی از طرح های مختلف هیدرولیکی و افت سطح آب زیرزمینی و نفوذ آب شور به سمت سفره آب شیرین شده است. هدف از این تحقیق توسعه یک مدل عددی برای جریان آب زیرزمینی و انتقال آلاینده با استفاده از برنامه visual modflow نسخه 4 جهت پیش بینی تراز آب زیرزمینی و مقدار پیشروی آب شور در آبخوان کوشک نصرت با مساحت حدود 300 کیلومتر مربع در استان قم می باشد. منطقه مذکور جزء مناطقی است که به دلیل رونق کشاورزی در دهه اخیر مورد توجه مدیران قرار گرفته است. داده های ورودی شامل تراز توپوگرافی و سنگ کف، تراز سطح ایستابی چاه های مشاهده ای، دبی پمپاژ چاه های بهره برداری، تغذیه و تبخیر و شرایط مرزی آبخوان به مدل اعمال گردید. واسنجی مدل در یک دوره 12 ماهه در سال 1389 به منظور تخمین مقدار پارامترهای هیدرولیکی شامل هدایت هیدرولیکی و آبدهی ویژه و پراکندگی آبخوان با استفاده از روش سعی و خطا تا ایجاد سازگاری مطلوب بین مقادیر مشاهداتی و محاسباتی هد و غلظت صورت گرفت. صحت سنجی نیز برای تضمین درستی مدل برای داده های سال 1390 انجام شد. حساسیت مدل نسبت به پارامترهای هیدرودینامیکی نیز انجام شد. نتایج نشان داد که تطابق خوبی بین داده های مشاهده ای و محاسباتی وجود دارد و مدل به درستی شرایط محیطی طبیعت را شبیه سازی می کند. بنابراین از مدل می توان برای پیش-بینی رفتار هیدرولیکی و زیست محیطی آبخوان در آینده تحت سناریو های مختلف مدیریتی منابع آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه استفاده کرد.

سرایشوپپتیداز نوعی آنزیم پروتئولیتیک است که بیشتر از یک دهه است که برای کاربرد کلینیکی در دسترس می باشد و می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای عوامل ضد التهابی غیر استروئیدی به کار رود. هدف از این مطالعه جداسازی سویه هایی از سراشیا مارسیسنس با قابلیت تولید فعالیت پروتئولتیک از محیط طبیعی غرب مازندران می باشد. روش کار: در این مطالعه 150 نمونه محیطی از مناطق غنی از پروتئین تحت شرایط استاندارد نمونه گیری شد. پس از رقیق سازی ایزوله هایی با فعالیت پروتئازی بر روی محیط skim milk agarشناسایی و جداسازی گردید. سپس ایزوله ها مورد ارزیابی ساختاری قرار گرفتند و از ایزوله های گرم منفی استخراجdna به روش سیلیکا ژل صورت گرفت و با استفاده از پرایمر اختصاصی ژن 16s rdna گونه سراشیا مارسیسنس شناسایی گردید. به منظور تعیین توالی محصولات pcr به شرکت ماکروژن کره جنوبی فرستاده شد. ایزوله های سراشیا مارسیسنس، مجددا در محیط براث حاوی منبع پروتئین کازئین کشت و پروتئاز ترشح شده، رسوب و تغلیظ گردید. رسوب تغلیظ شده آنزیم برای ارزیابی وزن ملکولی نسبی و فعالیت آنزیمی sds-page سنجش آنزیمی گردید. نتایج: نتایج نشان داد که از میان 150 نمونه، 60 نمونه دارای هاله پروتئولتیک و گرم منفی بودند که با استفاده از تکنیک pcr اختصاصی تنها 2 ایزوله سراشیا مارسیسنس شناسایی گردید. نتیجه sequensing همولوژی 98% را نشان داد که نشان دهنده سویه جدیدی از باکتری بود.این سویه در ncbi با نام serratia marcescens 424 به ثبت رسید. قطر هاله پروتئولتیک ایزوله n 32 mm و 12 30 mm در دمای 37 درجه سانتیگراد بعد از 48 ساعت اندازه گیری شد. وزن ملکولی پروتئین ترشحی ایزوله nبه طور تقریبی kda 52 و نمونه 12،kda 70-60 و فعالیت آنزیمی نمونه ی n، u/ml 80/199 و نمونه 12، u/ml 29/155 تعیین گردید.

عواملی نظیر سهم بخش نیروگاهی در انتشار گازهای آلاینده، هزینه های زیست محیطی ناشی از تولید برق مبتنی بر سوخت های فسیلی و پایان پذیر بودن این منابع انرژی، عدم حضور شبکه برق سراسری در مناطق دور افتاده، هزینه بالای احداث خط انتقال جدید به دلیل مسافت طولانی، افزایش نرخ مصرف انرژی برق و وجود تعداد زیادی مصرف کننده دور از هم، طبیعت تجدید ناپذیر سوخت های فسیلی و مشکلاتی از این قبیل، باعث توجه به انرژی های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی و به خصوص سیستم فتوولتائیک شده است و سیستم فتوولتائیک به دلایلی از قبیل راندمان بالا، عدم انتشار گازهای آلاینده و ساختار انعطاف پذیر، پتانسیل بالایی در تبدیل به منابع انرژی سبز در آینده ای نزدیک را خواهد داشت. در این پایان نامه به ارزیابی فنی و اقتصادی استفاده از سیستم فتوولتائیک مستقل از شبکه پرداخته می شود. این ارزیابی در یک مرحله برای مصرف کننده ای در شهر تهران که به شبکه برق سراسری دسترسی دارد، انجام خواهد شد و یکبار برای روستاهای دور افتاده مدل اجرا می شود. به دلیل وجود عوامل تاثیرگذار غیر قطعی بر روی مدل، از شبیه سازی مونت کارلو با 2000 تکرار استفاده می شود. تمامی محاسبات هزینه و قیمت بر حسب دلار بوده و قیمت تجهیزات و خدمات بر اساس قیمت های بازار ایران در آبان ماه 1391 می باشد. نتایج در سطوح مختلف نرخ تنزیل و سطح اطمینان 95% و 50% به کمک جدول و نمودار نشان داده می شود و برای شبیه سازی از نرم افزار های excel 2010 و visual basic 6 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که استفاده از سیستم فتوولتائیک در تولید برق برای خانوار شهری در تهران که به برق شبکه سراسری دسترسی دارد مقرون به صرفه نیست ولی استفاده از برق قتوولتائیک به جای توسعه شبکه برق سراسری در روستاها از توجیه خوبی برخوردار است.

درتدوین سیاست گذاری های بالادستی نفت و گاز کشور، ضرورت دارد تأمین منافع نسل فعلی و نسل های آینده از ذخایر تجدید ناپذیر هیدروکربوری مورد توجه قرار گیرد. حال پرسشی که مطرح می شود این است که آیا برداشت نفت از مخازن کشور در دهه های گذشته بصورت بهینه (حداکثرسازی سود حاصل از برداشت منابع در افق زمان) صورت گرفته است یا نه؟ پژوهش حاضر با هدف تعیین مسیر تولید بهینه نفت ایران و مقایسه آن با روند کنونی تولید نفت خام در دوره زمانی 1389-1367 انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از تئوری کنترل بهینه، مسیر تولید بهینه نفت کشور در قالب دو سناریوی مختلف برآورد و نتایج حاصل در این دوره تحلیل شده است. مدل مورد استفاده مدل پیشنهادی پیندیک در تعیین میزان استخراج بهینه از یک منبع تجدید ناپذیر می باشد. در مدل مورد بررسی قیمت ها برون زا بوده و توسط کارتل نفتی تعیین می گردد. نتایج بررسی نشان می دهد، علی رقم تفاوت در سناریوها از لحاظ دوره اتمام منابع، روند تولید بهینه نفت فاصله قابل توجه ا ی با مقادیر تحقق یافته در سال های ابتدایی دارد. لیکن با گذشت زمان و در سال های اخیر مسیر تولید تقریبا به مسیر بهینه حاصل از نتایج این تحقیق نزدیک شده است. این نتایج را می توان حاصل فقدان سرمایه گذاری و برنامه ریزی اقتصادی در تولید نفت و استفاده بهینه از منابع گازی در تولید صیانتی آن قلمداد کرد.

یکی از مهمترین اهداف مورد توجه در فرآیند مقررات¬زدایی در صنعت برق ایجاد رقابت و افزایش کارایی از این ره¬گذر می باشد. بازارهای مختلف بر اساس معماری و ساختار خود از نظر درجه انحصار و میزان رقابت¬پذیری در وضعیت متفاوتی قرار دارند. شرکت های تولیدکننده به منظور فروش انرژی خود موظفند در یک بازار رقابتی شرکت کنند و شرکت در این بازار محدودیت ها و قوانینی را به تولید¬کننده و بازیگران تحمیل می کند. بر این اساس پیش بینی قیمت و مقدار در این شرایط یکی از ابزارهای مهم تصمیم گیری برای بازیگران به شمار می رود. در این پایان¬نامه به پیش¬بینی قیمت متوسط موزون بازار برق ایران در دو بازه اوج مصرف و کم باری و ارزیابی تاثیر درجه رقابت بر آن پرداخته می¬شود. در اینجا متغیرهایی که بر قیمت در بازار برق اثر دارند تا حد امکان استخراج گردیده و تلاش شده است که علاوه بر تفکیک الگوهای مختلف مصرف، ویژگی های متفاوت بازار ایران نیز مدل¬سازی شود. بر این اساس از روش فازی، برای مدل¬سازی نااطمینانی¬های سمت تقاضا در برآورد قیمت، استفاده شده است. برای این منظور درجه انحصار در ساعت های مشخص سال محاسبه و با استفاده از آن قیمت متوسط موزون در بازار برق برآورد خواهد شد. در این تحقیق از داده-های واقعی بازار برق در طول سال 91 استفاده شده است و منبع اصلی داده ها و اطلاعات شرکت مدیریت شبکه برق کشور می-باشد. در تحقیق حاضر به منظورآماده¬سازی و تحلیل داده¬ها از نرم¬افزار excel 2010 و برای برآورد قیمت از دو ابزار شبکه¬های عصبی و شبکه¬های عصبی-فازی تطبیقی در محیط نرم¬افزار matlab بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که درجه رقابت در بازار و استفاده از الگوی¬های مصرف متفاوت، بر قیمت ها اثرگذار بوده و مد نظر قرار دادن آن¬ها به افزایش قدرت مدل می انجامد. همچنین با توجه به ماهیت قیمت برق نتیجه می شود که شبکه¬¬های هوشمند قادرند قیمت برق را ردیابی کرده و آن را با یک دقت خوب پیش¬بینی نمایند.

در دنیا قوانین مشترکی برای بازار برق که همگان بر سرش توافق داشته باشند، وجود ندارد. به همین منظور بررسی عملکرد بازار برق و بهبود قوانین در هر زمان از اهمیت بالایی برخوردار هست. بازار برق ایران و شرکت مدیریت شبکه ی برق کشور به ترتیب در سال های 82 و 83 تشکیل شدند. از مهم ترین اهداف تجدید ساختار بازار برق در همه کشورها و به تبع آن ایران ایجاد محیط رقابتی، افزایش کارایی و رفاه اقتصادی است. با توجه به هدف کارایی و رفاه اقتصادی ، در این تحقیق تلاش گردید ه است که عملکرد بازار برق کشور در سال های 85 و 91 بررسی شود تا از این طریق میزان دست یابی بازار به اهداف اقتصادی مد نظر طراحان بازار مورد آزمون قرار گیرد. انتخاب سال 85 بر این اساس بوده است که این سال تقریبا اولین سال تشکیل بازار است و قبل از آن بازیگران با شرایط و قوانین جدید آشنایی کاملی نداشته اند. مقایسه ابتدای تشکیل بازار با نتایج اخیر بیانگر فرایند یادگیری بازیگران با شرایط بازار برق ایران است و بر این اساس امکان مقایسه شرایط وجود خواهد داشت. کارایی اقتصادی در کوتاه مدت به معنی برآوردن تقاضا توسط کم هزینه ترین بنگاه ها هست و به منظور بررسی کارایی اقتصادی، با محاسبه ی هزینه نهایی تولید واحدهای نیروگاهی، مدلی برای رفتار رقابتی بازار برق ارائه شد. روش کار بر این اساس انجام شد، که از اختلاف رفتار واقعی تولیدکنندگان بازار و مدل مبنای رقابتی، رفاه از دست رفته ی بازار برآورد شد. به بیان دیگر رفاه از دست رفته معادل انحراف ایجادشده از نتایج واقعی بازار و شبیه سازی رقابتی می باشد. نتایج محاسبات تحقیق نشان می دهد که در هر دو سال 85 و 91 در بازار برق کشور رفاه از دست رفته وجود داشته است. نکته ی مهم تر این که رفاه از دست رفته در سال 91 بیش از چهار برابر سال 85 بوده و این به معنی مثبت بودن نرخ رشد آن در چارچوب اجرای بازار تجدیدساختارشده ی برق کشور هست. به بیان دیگر ناکارایی در بازار برق کشور وجود داشته و با سرعت قابل ملاحظه ای در حال افزایش است. یافته های تحقیق نشان می دهند که تولیدکنندگان در گذر زمان به واسطه تحلیلی که از روند اجرای بازار داشته اند توانسته اند دامنه رفتار راهبردی خود را گسترده کرده و از این طریق سبب ایجاد انحراف در نتایج بازار شوند. بر این اساس به نظر می رسد بازار ایران نیازمند بازبینی در ساختار، رویه ها و قوانین جاری به منظور بهبود شرایط و محیط رقابتی است.

بازارهای برق در سطح عمده فروشی مبتنی بر حراج ساعتی تشکیل می شود. در این حراج فروشندگان با ارائه لیست پیشنهادی خود تلاش می کنند با فروش برق در قیمت و مقدار بهینه سود خود را حداکثر کنند. در این مطالعه پیشنهاد استراتژیک تولید کنندگان با هدف بهینه کردن سود هر تولید کننده بازار در یک ساختار انحصار چندجانبه مورد توجه قرار خواهد گرفت. بر این اساس مدل سازی پیشنهاددهی به بازار بر اساس مدل کورنو انجام شده است. در مدل سازی پیشنهادی این تحقیق از یک ساختار دینامیک مبتنی بر تعادل کورنو استفاده می شود. به عبارت دیگر بازار برق به عنوان یک سیستم داینامیک حلقه بسته مدل شده است که در ان سیگنال بازخوردی قیمت بازار است و سیگنال های کنترلی پیشنهادات فردی تولیدکنندگان می باشد. از دید تولیدکننده مدل سازی ارائه شده دراین پژوهش، عملا استراتژی پیشنهاددهی تولید کننده با توجه به هزینه تولید، مقدار تقاضا در هر بازه اجرایی بازار و رفتار دیگر بازیگران محسوب می شود. شبیه سازی مورد هدف در تحقیق امکان بهینه سازی تولید برای نیروگاه ها در یک بازار برق را بوجود می آورد. از منظر اجتماعی مدل سازی انجام شده برای بازار برق ایران امکان تحلیل رفتار بازیگران و پایداری بازار را به همراه دارد. مهمترین محدودیتی که در مطالعه حاضر با آن مواجه خواهیم بود دسترسی به اطلاعات مربوط به تمامی تولید کنندگان در بازار برق است. بر این اساس به جای اجرای مدل در شبکه سراسری برق کشور و در نظر گرفتن تمامی بازیگران موجود در این بازار، یک بازار منطقه ای هدف گذاری و شبیه سازی در چارچوب آن انجام می شود. بازار برق اصفهان بدین خاطر که یکی از مناطق اصلی برق کشور است در این پژوهش برگزیده شده است. مدل برای سه ساعت 1،14 و 22 به ترتیب به عنوان نماینده های ساعات کم باری، میان باری و پرباری اجرا می شود. . بازیگران بازار در این پژوهش نیروگاه های فعال در محدوده شبکه برق منطقه ای استان اصفهان هستند. درحل مدل نیز از نرم افزار متلب استفاده می شود. نتایج حاصل از اجرای مدل با رفتار واقعی بازیگران در ساعات منتخب مقایسه شده است و در نهایت بر اساس مقایسه رفتار عملی بازیگران با نتایج مدل شبیه سازی تحقیق نتایج و تحلیل ها ارائه می گردد. بر ا ین اساس مشخص است که تولیدکنندگان از استراتژی کورنو استفاده نکرده/اند. هر چند استراتژی پیشنهادی می تواند سود بالاتری برای آن ها به همراه داشته باشد.

صنعت برق از جمله صنایع تأثیرگذار در وضعیّت اقتصادی- اجتماعی جامعه است. این صنعت سالها به عنوان یک خدمت عمومی تلقّی می¬شد و در نتیجه انحصاری بود؛ امّا همگام با گرایش جهانی به سوی تجدید ساختار و نیز جوابگو نبودن سیستم انحصار سنّتی برای تأمین تقاضای برق، بازار برق با هدف شفّافیت هزینه¬ها و افزایش بهره¬وری اقتصادی راه¬اندازی شد. یکی از مهمترین چالشها در محیط تجدیدساختار شده، طرّاحی یک مکانیسم برای ایجاد بازار در بخش برق و صنایع مشابه می¬باشد. این مکانیسم بایستی بتواند در عین حال که محدودیّتهای فنّی و ذاتی این کالا¬ها را در نظر می¬گیرد، بر ویژگی انحصار طبیعی در این صنایع نیز غلبه کرده و یک بازار رقابتی ایجاد نماید. یکی از مهمترین ابزاری که به طور وسیع در این شکل از بازارها مورد استفاده طرّاحان قرار می¬گیرد، مکانیسم حراج است. بر این اساس دو نوع حراج یکنواخت و حراج پرداخت بر اساس پیشنهاد در این بازارها متداول بوده و همه بازارهای ایجاد شده از این دو مدل استفاده می کنند. هدف از این مطالعه، مقایسه حراج یکنواخت به عنوان حراج رایج در اکثر بازارها و حراج تبعیض آمیز به عنوان جایگزین آن در شرایط رقابت کامل است. با توجّه به تفاوت ساختاری دو نوع حراج، هدف مطالعه حاضر مقایسه تعادل رقابتی در این دو ساختار و برآورد تجربی آن در هر دو حراج با استفاده از داده های بازار برق ایران می باشد. بدین منظور بر مبنای نظریه های اقتصاد خرد از یک مدل ریاضی برای استخراج تعادل رقابتی تحت دو مکانیسم استفاده می شود و آنگاه با استفاده از داده های بازار برق ایران، تعادل رقابتی برای تمامی بازه های اجرای بازار (بازار ساعتی شامل 24 ساعت در 365 روز سال) در سال 1391 برآورد می شود. با اجرای این مدل، قیمت رقابتی تحت مکانیسم های مختلف استخراج می شود و با قیمت واقعی بازار مقایسه و تحلیل شده است. بعلاوه با توجّه به نتایج تحقیق، شاخص لرنر نیز برای بازار ایران در شرایط مختلف برآورد می شود. مقایسه کارایی تولید در دو حراج نشان می دهد هر دو حراج به این کارایی می¬رسند. لیکن اصولاً حراج پرداخت بر اساس پیشنهاد پتانسل انحراف بازیگران از هزینه نهایی را بواسطه ساختار تسویه و قوانین موجود افزایش می دهد. واژگان کلیدی: حراج پرداخت بر اساس پیشنهاد، حراج یکنواخت، بازار برق عمده فروشی، تعادل رقابتی، کارایی تولید.

یکی از عوامل تأثیر گذار بر رشد و تعالی هر کشور وابسته به پیشرفت و توسعه صنایع آن کشور است. این بخش تاثیرگذار، از مصرف کنندگان بزرگ انرژی در کشور است. بررسی رفتار مصرف انرژی و روند شدت انرژی در بخش های مختلف، گامی اساسی و مهم در برنامه ریزی و سیاستگذاری در حوزه انرژی محسوب می شود و افق های وسیعی را در پیش روی سیاستگذاران در این حوزه می گشاید. یکی از روش های مورد استفاده در این زمینه، روش تجزیه است. در این پژوهش به تجزیه و تحلیل تغییرات مصرف انرژی و نیز شدت انرژی با استفاده از فرم ضربی شاخص میانگین دیویژیا، در بخش صنعت کشور به تفکیک زیر بخش های آن و در طی یک بازه زمانی 16 ساله (90-75) پرداخته شده است و سهم هر یک از اثرات در این بازه زمانی تعیین گردیده است. همچنین تلاش شده تا با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل دیتا، اثر برخی متغیرهای مهم در بخش صنعت بر روی نتایج حاصل از تجزیه بررسی گردد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بخش عمده ای از افزایش مصرف انرژی به واسطه افزایش تولیدات صنعت می باشد. اثر ساختاری نیز باعث 26 درصد افزایش در مصرف انرژی گردیده ولی اثر شدت، کاهشی 30 درصدی را در میزان مصرف انرژی در پی داشته است. در تجزیه شدت انرژی صنایع کشور در بازه زمانی 90-75 ، کاهشی 12 درصدی در شدت انرژی صنعت مشاهده شد که علت اصلی این امر، اثر کاهنده شدت انرژی به واسطه ی بهبود بهره وری و شرایط تکنولوژیکی صنعت می باشد. با وجود اینکه اثر ساختاری نقش بارزی در جهت افزایش شدت انرژی ایفا کرده، ولی بهبود تکنولوژی موفق شده تا حد قابل توجهی این اثر فزاینده را خنثی نماید. در بررسی عوامل مهم صنعتی نیز نتایج نشان می دهند که متغیرهایی چون قیمت حامل های انرژی و نیز بهره وری تولید در این بخش از جمله متغیرهای تأثیر گذار بر تغییرات مصرف و شدت انرژی هستند.

با گسترش استفاده از انواع مختلف حراج در طراحی بازارها، شبیه سازی رفتار بازیگران بمنظور ارزیابی ساختار بازار، به یکی از مباحث عمده در مطالعات مرتبط به طراحی بازار تبدیل شده است. اهمیت این موضوع از چند منظر قابل بررسی است. بخش اول مربوط به استراتژی بازیگران در بازار است. بازیگران بمنظور تدقیق و افزایش سودآوری خود در بازار، نیازمند ابزار نظری و محاسباتی مناسب هستند؛ تا از طریق آن پیشنهاد مناسبی برای فروش انرژی تولیدی به بازار ارائه نمایند. بخش دوم اهمیت به مقایسه نتایج عملی یک بازار با نتایج بهینه از منظر کارایی اقتصادی باز می گردد. در این رهگذر طراحان بازارها بطور مداوم در تلاش برای مقایسه سیستم و ساختار موجود با معیار کارایی هستند. استخراج انحرافات موجود و تفاوت های مشاهده شده، ابزار مناسبی برای بهبود عملکرد بازار محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، ارائه یک رویکرد جدید بمنظور شبیه-سازی رفتار بازیگران در ارائه پیشنهاد فروش در یک بازار برق لحظه ای؛ با استفاده از نظریه بازی¬ها و مقایسه تعادل نش حاصل با تعادل رقابتی بازار و بازار واقعی است. مدل پیشنهادی با استفاده از داده های واقعی برای بازار برق عمده¬فروشی ایران در سال 1391 اجرا شده است. از الگوریتم ژنتیک بمنظور اجرای مدل پیشنهادی استفاده می شود. هزینه نهایی کوتاه¬مدت تمامی نیروگاه¬ها بدست آمده و مدل بر اساس داده های واقعی در محدوده بازار برق ایران اجرا می شود. مقایسه نتایج تعادل نش حاصل با تعادل رقابتی نشان دهنده تفاوت موجود در استراتژی بازیگران در بازار برق ایران با شرایط کارای تعادل رقابتی است. همچنین تفاوت تعادل نش با نمودار عرضه بار در بازار واقعی ایران، نشان¬دهنده کارایی تولید بالاتر تعادل نش نسبت به وضعیت واقعی بازار است. در ضمن نتایج پژوهش گویای این است که در زمان پیک تقاضا که کلیه واحدهای تولیدی موظف به تولید حداکثر توان تولیدی خود هستند، علاوه بر کارایی بیشتر تعادل نش نسبت به بازار واقعی، سود نیروگاه¬ها هم در این حالت نسبت به سود آنها در واقعیت بیشتر می¬باشد.

با توجه به روند افزایشی در استفاده از حراج در زمینه های مختلف از جمله در زمینه حراج انرژی و به طور دقیق تر در بازار برق، بسیاری از تحقیقات علمی جهان به طراحی بازاری با کارایی مناسب که در آن شرکت کنندگان بتوانند با رقابت با یکدیگر به سود مناسبی نیز برسند تخصیص داده شده اند. در طراحی بازار مدل سازی رفتار شرکت کنندگان در حراج و تدوین استراتژی های مناسب برای بازیگران از اهمیت ویژه ای بر خوردار است. در بازار برق، شرکت های تولیدی می توانند استراتژی های پیشنهاد دهی شان را برای حداکثر کردن سود تغییر دهند. هیچ کدام از نیروگاه نمی توانند قیمت تسویه بازار را دقیقا تشخیص دهند زیرا این قیمت به پیشنهاد دیگر شرکت کننده های بازار برق بستگی دارد. بنابراین پیشنهاد استراتژی بهینه برای نیروگاه ها یک فعالیت چالشی می باشد. در این تحقیق روشی پیشنهاد شده که از بهینه سازی انبوه ذرات برای ارائه استراتژی پیشنهاددهی نیروگاه ها در حراج چند ساعته استفاده می کند و فرض بر این است که نیروگاه ها پیشنهاداتشان را به صورت جفت مقادیر قیمت و مقدار در بازار برق عمده فروشی ثبت می کنند. قیمت تسویه بازار نیز به روش پرداخت بر اساس پیشنهاد می باشد. نیروگاه ها استراتژی پیشنهادی را آماده کرده و برای رسیدن به تعادل نش،که نقطه ی کسب بیشترین سود ممکن می باشد، پیشنهادشان را به طور مداوم تغییر می دهند. نقاط تعادل نش یک راه حل اساسی در نظریه بازی ها می باشند و از حل کردن مسأله بهینه سازی کلی بدست می آیند. در این پایان نامه یک روش هوشمند محاسباتی برای حل مسأله بهینه سازی نش استفاده شده است و داده های آزمایشی ieee 39-bus برای ارزیابی و نشان دادن نتایج این روش بکار گرفته شده اند و نتایج حاصل از حراج چند ساعته با نتایج یک بازار تک ساعته معمولی مقایسه شده است. در تحقیق حاضر نتایج به کارگیری استراتژی بازار چند ساعته سود به مراتب بالاتری را برای بازیگران به همراه دارد.

در سال های اخیر افزایش نگرانی ها در زمینه محیط زیست باعث توجه بیش از پیش به این بخش گردیده است. بر این اساس مدل های توزیع اقتصادی بار که پیش از آن صرفاً حداقل سازی هزینه تولید و تعیین آرایش بهینه تولید کنندگان بر اساس حداقل شدن هزینه کل را مد نظر قرار می داد، امروز با تغییر بنیادی در نحوه اجرا و مدل سازی مواجه شده اند. بر این اساس در این مدل ها آرایش بهینه تولید کنندگان بر اساس دو هدف حداقل هزینه تولید و حداقل آلودگی محیط زیست تعیین خواهد شد و بدیهی است در این شرایط مسئله پیش رو از یک مسئله تک هدفه به یک مسئله چند هدفه تغییر می کند. تحقیق حاضر نیز مسئله توزیع بهینه اقتصادی و زیست محیطی را مد نظر قرار می دهد؛ و هدف آن تعیین آرایش بهینه تولیدکنندگان در حالتی است که هر دو هدف اقتصادی و زیست محیطی تحقق یافته است. لیکن پژوهش حاضر نسبت به مطالعات گذشته دو تمایز اساسی دارد. تفاوت اول به مدل سازی توابع زیست محیطی بازمی گردد؛ در این بخش با استفاده از داده های انتشار، توابع زیست محیطی حاصل از سه نوع آلاینده به تفکیک مدل شده است. نوآوری دوم به روش حل مسئله و استخراج شاخص هایی مانند منحنی های بی تفاوتی، کشش هزینه تولید نسبت به انتشار گازهای آلاینده و نرخ نهایی جانشینی بازمی گردد. از منظر اقتصادی این ابزار اطلاعات مفیدی برای تحلیل و ارائه راهبرد ایجاد می کنند. مهمترین مزیت این شاخص ها ایجاد انعطاف پذیری بالا در تصمیم گیری است. بعلاوه آنکه استفاده از روش اپسیلون محدودیت امکان ایجاد مجموعه جواب بهینه پارتو را بوجود خواهد آورد. این مجموعه جواب یکی از مهمترین ویژگی های حاصل به شمار می رود. مدل سازی انجام شده در این مطالعه نیز به منظور توسعه کاربردی، برای بازار برق منطقه ای اصفهان در سال 1391 اجرا شده است. نتایج اجرای مدل نیز نشان می دهد که عملکرد واقعی بازار با بهینه اقتصادی و زیست محیطی متفاوت است. نتایج بیانگر این واقعیت است که به دلیل عدم توجه به هزینه های زیست محیطی، عملا انحراف عملکرد واقعی نسبت به وضعیت بهینه در بخش زیست محیطی بسیار جدی تر و بیشتر است. استخراج شاخص نرخ نهایی جانشینی و کشش نیز نشان می دهد که با یک مبادله منطقی می توان با روشی کم هزینه به منافع اقتصادی و زیست محیطی به صورت همزمان دست یافت.