از لجن آندی مجتمع مس سرچشمه جهت استخراج فلزات گرانبهایی مانند مس، نقره، طلا و سلنیم به روش هیدرومتالورژی، استفاده شد. برای استخراج مس به روش فروشویی ، لجن آندی را با اسید سولفوریک 4 مولار و در حضور گاز اکسیژن همزده و حرارت داده می¬شود. پارامترهای مؤثر در این مرحله شامل دما، زمان اختلاط و دبی جریان اکسیژن می¬باشند که در دوسطح و با طراحی آزمایش تاگوچی l4 بررسی شدند. شرایط بهینه برای مس، دمای ℃ 80، دبی اکسیژن m3/s 3-10× 04/0 و مدت زمان 5 ساعت و با بازیابی 5/95% حاصل شد. برای انحلال نقره و سلنیم از فروشویی لجن مس¬زدایی شده از اسید نیتریک استفاده شد . برای استخراج نقره از اسید کلریدریک 2 مولار استفاده شد. پارامترهای اصلی در این مرحله شامل غلظت محلول آمونیوم و غلظت اسید نیتریک می¬باشند که هر کدام در 3 سطح و با طراحی آزمایش تاگوچی l9 بررسی شدند. در این مرحله نسبت حجمی اسید به محلول 5:100 می¬باشد. رسوب نقره کلرید حاصل توسط محلول 1 مولار آمونیوم حل شده و سرانجام با استفاده از اسید نیتریک 1 مولار رسوب نقره کلرید با خلوص بالا ته¬نشین شد و بازیابی نقره 7/91% حاصل شد. برای طلا، پارامترهای اصلی شامل نسبت فازی آبی به الکلی و غلظت استخراج کننده برای مرحله استخراج با حلال و نسبت فازی آبی به الکلی و اسیدیته سود برای مرحله¬ی عریان¬سازی می¬باشند که هر کدام در دو سطح و با طراحی تاگوچی l4 بررسی شدند. جهت استخراج طلا به روش فروشویی، لجن را با محلول تیزاب سلطانی تا دمای ℃90 حرارت داده می¬شود. سپس توسط 2 اتیل هگزانول با غلظت 5/0 و نسبت فازی آبی به الکلی 4 استخراج شد. در ادامه از محلول سود با اسیدیته 5/10 و نسبت فازی آبی به الکلی 5 عریان¬سازی شد و نهایتاً با اسید اگزالیک با نسبت 10گرم بر لیتر محلول احیاء شد. درصد بازیابی کل 80% حاصل شد. نهایتاً سلنیم محلول توسط سدیم سولفیت احیاء می¬شود. مقدار سدیم سولفیت مورد نیاز برای احیاء سلنیم موجود درون محلول 50 گرم بر لیتر محلول بدست آمد و بازیابی آن 5/95% حاصل شد. کلمات کلیدی: لجن آندی- استخراج- فروشویی- مس- نقره- طلا- سلنیم- مجتمع مس سرچشمه

هدف از انجام این پایان نامه بررسی پارامترهای موثر بر بازیابی استحصال طلا از محلول باردار طلا می باشد. لجن آندی مس سرچشمه، حاوی فلزات گرانبها از قبیل طلا، نقره، سلنیوم، پلاتین، پلادیوم و ... می باشد. رشد قیمت این فلزات در بازارهای ایران و جهان، لزوم استخراج این فلزات را مشخص می سازد. در این پژوهش با اتکا به روش¬های هیدرومتالورژیکی به عنوان ابزاری اقتصادی و سازگار با محیط زیست، لجن پس از باریت زدایی و حذف سایر فلزات برای انحلال طلا توسط تیزاب در شرایط بهینه لیچ گردید. بازیابی طلا با استفاده از احیاء کننده¬¬های مختلف از جمله: اسید اگزالیک، فرو اگزالات، سولفات فرو، سولفیت سدیم، پودر آهن و... در فاز آبی و آلی بررسی گردید. فاز آبی مورد استفاده، محلول لیچینگ تیزاب و فاز آلی، دی بوتیل کربیتول باردار پس از استخراج حلالی می باشد. در بین احیاء کننده¬های مورد استفاده در فاز آبی فرو اگزالات نسبت به احیاء کننده های دیگر دارای سرعت بازیابی بالاتری است. تأثیر پارامتر¬های مختلف در فاز آبی نشان داد که افزایش دما و ph تاثیر چشمگیری بر رسوب طلا در هر دو فاز آلی و آبی داشته و بازیابی را حدود دو برابر افزایش داده است. در شرایط بهینه دما: ?80، زمان: min60، غلظت فرو اگزالات: g/l 5/1 و 6=ph. بازیابی طلا 99% بدست آمد. همچنین بازیابی طلا از فاز آلی باردار dbc توسط فرواگزالات در دو محیط کلریدی و سولفاته بررسی شد. نتایج تقریباً در هر دو سیستم مشابه بود. دما و ph تاثیر مثبت بر رسوب طلا داشته به طوریکه به بازیابی 5/2 برابری طلا منجر شد. ولی با گذشت زمان به دلیل اکسایش یون فرو به فریک و انحلال مجدد طلا بازیابی کاهش یافت. بازیابی طلا با اسید اگزالیک نیز پس از بهینه سازی شرایط ترسیب به دو برابر رسید ولی ترکیب آن با مواد آهن دار بر بازیابی تاثیر چندانی نداشت.

چکیده ندارد.