منطقه مورد مطالعه با وسعت 100 کیلومتر مربع بین طول های جغرافیایی ?00?52?46 تا ?00?00?47 شرقی و عرض های جغرافیایی?00?19 ?38 تا ?00?24?38 شمالی در جنوب غربی شهرستان اهر و شرق شهرستان هریس در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این منطقه از نظر تقسیمات زمین شناسی ایران در زون البرز – آذربایجان قرار می گیرد. بر اساس مشاهدات صحرایی، مطالعات پتروگرافی نمونه های دستی و مقاطع میکروسکوپی و آنالیزهای شیمیایی، منطقه مورد مطالعه از انواع سنگ های تراکی داسیتی، داسیتی، تراکی آندزیتی، آندزی بازالتی و بازالت با بافت های پورفیری و هیالومیکرولیتی پورفیریی و سنگ های پیروکلاستیک شامل انواع توف ها ، لاپیلی توف، برش های ولکانیکی، اگلومرا و ایگنیمبریت تشکیل شده است. همچنین توده ی نفوذی با جنس دیوریت، کوارتز دیوریت و مونزودیوریت در سنگ های ولکانیکی منطقه نفوذ کرده است. نفوذ این توده درون سنگ های ولکانیک و پیروکلاستیکی منطقه باعث دگرسان شدن آنها و تشکیل زون های دگرسانی پروپیلیتیک، فیلیک، آرژیلیک و سیلیسی در این منطقه شده است. دایک هایی از جنس آندزیت، میکرودیوریت، میکروگابرودیوریت و مونزودیوریت توده نفوذی و سنگ های میزبان را قطع کرده اند. تحلیل داده های حاصل از تجزیه شیمیایی سنگ های منطقه ماهیت کالک آلکالن با پتاسیم بالا تا شوشونیتی را نشان می دهند و گرانیتوئیدهای منطقه خاستگاه i-type داشته و از نظر درجه اشباع از آلومین در محدوده متاآلومین قرار می گیرند. بررسی تغییرات عناصر اصلی و جزیی در نمودارهای هارکر علی رغم پدیده متاسوماتیسم و پراکندگی برخی از داده ها، روند مشخصی نشان می دهند که نشان دهنده پدیده تفریق در سنگ های منطقه است. همچنین از بررسی موقعیت سنگ های منطقه در نمودارهای محیط تکتونیکی، کمان ماگمایی ناشی از فرورانش ورقه اقیانوسی به زیر ورقه قاره ای استنباط می شود.گرانیتوئیدهای منطقه محیط تکتونیکی پس از برخوردی قوس آتشفشانی را نشان می دهند.

کمپلکس ماهنشان در امتداد زون کمپلکس دگرگونی تکاب قرار دارد و حاوی سنگ های دگروگونی شام انواع شیستها، متاکربنات و ماسه سنگ دگرگونی، همچنینتوده نفوذی گرانیت است.

منطقه مورد مطالعه در غرب نهبندان واقع شده است. این منطقه بخشی از کمپلکس دگرگونی ده سلم محسوب می شود و دارای مجموعه سنگ شناسی اسلیت، فیلیت، میکاشیست، گارنت شیست، آندالوزیت شیست، استارولیت شیست، کیانیت شیست، سیلیمانیت شیست، مرمر، متاسندستون، آمفیبولیت، هورنفلس، پگماتیت و گرانیت است. سنگ های دگرگونی به موازات شیستوزیته غالب با روند شمال غربی- جنوب شرقی دیده می شوند. مطالعات پتروگرافی و ریزساختاری سنگ های دگرگونی منطقه تأثیر سه فاز دگرگونی را نشان می دهد. فاز اول تا حد رخساره شیست سبز، فاز دوم تا حد رخساره آمفیبولیت و فاز سوم تا رخساره هورنبلند هورنفلس تعیین می گردد. دگرگونی ناحیه ای پهنه وسیعی از منطقه را در بر می گیرد و رخساره شیست سبز تا آمفیبولیت را نشان می دهد. با تزریق توده نفوذی گرانیتی یک دگرگونی مجاورتی حاصل شده که تا حد رخساره هورنبلند هورنفلس پیش رفته است. در کمپلکس دگرگونی ده سلم حداقل سه فاز دگرشکلی رخ داده که باعث تشکیل فابریک صفحه ایs1, s2 و s3 شده است. دگرشکلی دوم d2 دگرشکلی غالب در منطقه است. شواهد صحرایی و آزمایشگاهی نشان می دهد که توده گرانیتی همزمان با این دگرشکلی نفوذ کرده است. با استفاده از روابط ریز ساختاری از جمله فابریک ها و رشد پورفیروبلاست ها دارای گسترش یکنواخت نبوده و به صورت سکانسی رخ داده است. عناصر اصلی و فرعی به طور کلی، پروتولیت شیل را برای سنگ های پلیتی، آرکوز را برای متاسندستون، گری وک را برای آمفیبولیت و پروتولیت کربناته را برای مرمرهای این مجموعه پیشنهاد می کند. تمرکز نمونه ها بر روی محیط حاشیه فعال قاره است. عناصر نادر خاکی کمپلکس دگرگونی ده سلم نسبت به ترکیب های متوسط و استانداردی از قبیل کندریت، پوسته فوقانی وشیل مرکب آمریکای شمالی بهنجار شده و مورد بررسی قرارگرفته است. ضرایب همبستگی به دست آمده بین عناصر نادر خاکی نشان می دهد که این عناصر با یکدیگر همبستگی مثبت و بالایی دارند که ناشی از منشأ یکسان این عناصر است.

منطقه مورد مطالعه در قسمت جنوبی البرز مرکزی واقع شده است. از جالبترین ساختمانهای تکتونیکی این منطقه طاقدیس – آئینه ورزان – دلیچای است که در هست? آن قدیمیترین سازندهای مورد مطالعه وجود دارد. در این مطالعه به کانی شناسی و پتروگرافی ملافیرهای قائده سازند شمشک در طاقدیس آینه ورزان (منطقه مورد مطالعه در جنوب البرز مرکزی و در بین عرض جغرافیایی ´37 °35 تا´44 °35 شمالی و طول جغرافیایی ´11 °52 تا ´27 ° 52 شرقی قرار دارد) پرداخته شده است. در طی عملیات جمع اوری نمونه های سنگی تعداد 78 نمونه سنگی سالم و کمترین دگرسانی از انواع سنگ های آذرین و رسوبی و با در نظر گرفتن بافت، ترکیب، تغییرات رنگ و میزان حفرات برداشت شد. از میان این تعداد 36 نمونه با توجه به عدم تکراری بودن، انتخاب و مقطع نازک از ان ها تهیه و مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این در این مطالعه از داده های ژئوشیمی نیز استفاده اشده است. توالی مورد مطالعه به دو گروه آذرین بیرونی و رسوبی تقسیم شدند. گروه سنگ های آذرین بیرونی بر اساس پتروگرافی به سه خانواده تقسیم شده اند که عبارتند از: 1) آندزیت، 2) الیوین بازالت و 3) دلریت یا دیاباز و گروه سنگ های رسوبی که در دو سازند الیکا وشمشک قرار دارند به دو خانواده: 1) ماسه سنگ 2) کربناته. بافت غالب سنگ های آذرین به صورت جریانی و حفره دار بود که در بعضی نمونه ها بافت های پرفیری، میکرولیتی و میکروپرفیری دیده می شود. داده های ژئوشیمی نیز بر ماهیت آلکالن بودن ماگما و جایگاه تکتونیکی درون قاره ای دلالت دارند.

چکیده ندارد.