در این پژوهش، تلاش گردیده است، تا موضوع گفت و شنودهای مختلف پهلوانان شاهنامه، با نگرشی تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد، در شاهنامه، گفت و شنودها به دو صورت کلی رودرو و دورادور انجام شده، که هر یک از این گفت و شنودها، با اشخاص مختلف، اهداف و درون مایه های خصای صورت گرفته است، گفت و شنودهای پهلوانان در حقیقت، گویای افکار، اندیشه ها، روحیات، خلقیات درونی، آداب، باورهای دینی و ... است که در موضوعاتی چون : سرزنش، درخواست درددل، رازگویی، بخشنامه، گزارش ماوقع، رجز خوانی، نوحه سرایی، مدح، نصیحت گویی و ... بیان شده است. علاوه بر گفت و شنودهای مختلف، گاهی راز و نیازهای را در شاهنامه مشاهده می کنیم، که پهلوانان با خدای خویش دارند: این راز و نیازها، با اخلاص قلبی جهت خیرخواهی، رفع مشکلات، سختی ها و ناراحتی های روحی و روانی انجام شود. آنچه در گفت و شنودهای شاهنامه دیده می شود ذکر این نکته است که، گفت و شنودها بین طبقات مختلف اجتماعی از جمله پهلوانان با یکدیگر، پهلوانان با خویشاوندان پهلوانان با دیوان، پهلوانان با پادشاهان و ... انجام می گیرد و تاثیرات گفت و شنودهای رودرو و خصلت های پهلوانی در آن، از عمق بیشتری برخوردار است.

ارزش ادبی و اهمیت حماسی، تاریخی و فرهنگی شاهنامه بر هیچ ادب آشنای ایرانی و غیر ایرانی پوشیده نیست. این اثر سترگ، ارتباطی عمیق با روح ایرانیان دارد و درباره ی آن مطالب زیادی نگاشته اند، اما هنوز زوایای زیادی از آن مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف این پژوهش، بررسی یکی دیگر از ابعاد شاهنامه است که تاکنون به طور مستقل و شایسته درباره ی آن پژوهش نشده است و آن عبارت از تحلیل سخنان یکایک پادشاهان در طول مدت فرمانروایی آنهاست. سخنان پادشاهان به علت مقام و موقعیت حساسی که دارند بسیار اهمیت دارد. سخنان یک پادشاه در ابتدای پادشاهی در برگیرنده ی روش کشورداری و نشان دهنده ی فرهنگ و باورها و انتظارات مردمی است که در پیش روی او هستند. بر اساس تفکر مردم در ایران باستان، پادشاه در کانون نظام قرار داشت و از سوی "اهورامزدا" برای حکمرانی بر زمین گماشته می شد و خداوند او را حمایت می کرد. مردم نیز تا زمانی که پادشاه از مرزباورها، اعتقادات و فرهنگ آنها پا فراتر نمی گذاشت به او احترام می گذاشتند و یاریش می کردند. پادشاهان نیز در سخنان خویش این امور را در نظر می گرفتند. بر پایه ی این پژوهش، مضامین مورد اهتمام پادشاهان که از بسامد بالایی برخوردار بوده اند. به شرح زیر می باشند : 1- ستایش و یاد خدا 2-خرد 3-دادگری 4- نیکی 5- دهش و بخشش 6- دین 7- دانش 8- راستی 9- بی اعتباری دنیا 10- کمک به زیردستان 11- نکوهش آز 12- بی آزاری 13- اطاعت از فرمان شاه 14- نکوهش بدخواهی 15- مرگ 16- ستایش خود 17- نکوهش دروغ 18- نکوهش خشم.

شعر معاصر ایران، با تحوّلات و تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر، در دو حوزه ی «لفظ» و «معنا» دگرگون شد. تجدّدگرایی و مدرنیته، مظاهر فرهنگ دینی از جمله حجاب اسلامی را نشانه گرفت. نسیم شمال، محمّد تقی بهار، پروین اعتصامی، ایرج میرزا، میرزاده ی عشقی، عارف قزوینی، فروغ فرّخزاد، سیمین بهبهانی و فرّخی یزدی، در اشعار خود نگرش متعدّد و بعضاً متناقض خود را درباره ی حجاب زن مطرح نمودند که نشانگر مبانی نظری آنان به نسبت به تحوّلات و تغییرات تازه بود. در این پژوهش، مبانی فکری، چالش ها و تناقض های فکری و فرهنگی شاعران مورد نظر و علاوه براین، فلسفه ها، عکس العمل ها، تشویقها، ضرورتها، منشأ حجاب و بی حجابی، معایب و فواید حجاب و بی حجابی و علل مخالفت و موافقت آنان را با حجاب را بررسی کرده ایم ودر نهایت به این نتیجه رسیده ایم که شاعران معاصر در مقوله ی «حجاب» عمدتاً متأثّر از مدرنیسم یا نوگرایی بوده اند.

بررسی محتوایی ناظر به بررسی معانی، مفاهیم و درون مایه هاست. این نوع بررسی برای درک سبک فردی شاعر یا نویسنده ضروری است و بدون توجه به آن نمی توان به تحلیل درستی از آثار و متون ادبی دست یافت. اهمیت جایگاه دو شاعر مطرح در این پایان نامه (محمدتقی بهار و مهرداد اوستا) در میان شاعران معاصر ایران، سبب ساز بررسی اشعار آنها و مقایسه ی وجوه اشتراک و افتراق آن گردید. نتایج تحقیق بیانگر این است که : بهار شاعری مبارز، وطن پرست و آزادی خواه است که با صراحت به بیان عقاید خویش پرداخته است. وی در بازی روزگار لباس شکست نپوشیده و همواره در تلاش و کوشش بوده است، امام مهرداد اوستا با روزگار نجنگیده و در افسوس جفای معشوق و روزگار به سر برده است. وی برخلاف بهار هرگز به صورت علنی به مخالفت با دولت نپرداخته و تا جای امکان از آن حذر کرده است. در پایان می توان گفت : همانقدر که رنگ حماسه در شعر بهار پررنگ می باشد رنگ غنا و غزل در شعر اوستا به چشم می خورد. بدین ترتیب بهار را "سیاست مدار ، ادیب و مبارز" و اوستا را " ادیب عاشق" می نامیم.

در این پژوهش تلاش شده است. تا وصایای شخصیت های شاهنامه مورد بررسی و تحلیل محتوایی قرار گیرد.منظور از وصایا آخرین سخنان، سفارش ها و درخواست هایی است که شخصیت های شاهنامه اندکی قبل از مرگ و یا زمانی که عازم جنگ یا سفر بودند و اطمینانی به بازگشت یا زنده ماندن خود نداشتند، بر زبان می آوردند. این سخنان به لحاظ موقعیت زمانی آن ها که اندکی قبل از مرگ بیان شده اند بسیار حائز اهمیت هستند. بررسی این سخنان امکان شناخت بهتر گذشتگان را برای نسل جدید فراهم می آورد. با مطالعه ی وصایای شخصیت های شاهنامه، مسائل ریز و درشت فراوانی درباره ی زندگی پیشینیان برای ما آشکار می شود. برخی از این مسائل که در هنگام مرگ، از اصلی ترین دغدغه های وصیت کنندگان بوده است، عبارتند از: اعتقادات و باورهای ایرانیان باستان، اصول اخلاقی ای که به آن پای بند بوده اند، نحوه ی سیاست و کشورداری و نظامی گری آنان، و همچنین امور شخصی و خانوادگی با مشاهده ی وصایای افراد مهم و مشهور شاهنامه و تعداد زیاد افراد وصیت کننده و حجم زیاد وصایای شاهنامه که تقریبا یک شصمتم از کل شاهنامه را تشکیل می دهد. به اهمیت وصایا در شاهنامه ی فردوسی و سابقه ی طولانی وصیت کردن در میان ایرانیان پی می بریم و بدون تردید می توانیم بگوییم که وصیت کردن از سنت های ایرانیان باستان بوده است

چکیده ندارد.