پژوهش های حاضر با هدف ارزیابی اثرات استفاده از عصاره هسته انگور و ویتامین c به صورت تزریق داخل تخم مرغی و مکمل با جیره غذایی بر عملکرد، پاسخ ایمنی، وضعیت آنتی¬اکسیدانی، مورفولوژی روده و بیان ژن hsp70 در جوجه¬های گوشتی تحت تنش گرمایی انجام شد. در آزمایش اول، آنالیز تقریبی هسته انگور، قدرت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عصاره هسته انگور به روش آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمون frap نشان داد قدرت آنتی اکسیدانی عصاره هسته انگور بیشتر از مقدار مشابه ویتامین c بود. همچنین سطوح مختلف عصاره هسته انگور اثر مهاری بر باکتری اشریشیا کلی داشت. آزمایش دومدر قالب طرح بلوک تصادفی با 7 تیمار، 5 بلوک و 98 عدد تخم مرغ در هر بلوک انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل:شاهد (بدون سوراخ و تزریق)، شاهد (سوراخ شده)،5/0 میلی¬لیتر سرم نمکی،3 میلی¬گرم ویتامین c،3 میلی¬گرم عصاره هسته انگور،5/4 میلی¬گرم عصاره هسته انگور،6 میلی¬گرم عصاره هسته انگور بود. تغذیه داخل تخم مرغی عصاره هسته انگور به مقدار 5/4 میلی گرم سبب افزایش قابلیت جوجه درآوری نسبت به گروه های شاهد شد. تزریق 5/4، 6 میلی گرم عصاره هسته انگور و یا 3 میلی گرم ویتامین c به ازای هر تخم مرغ، غلظت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز همولیزات جوجه ها را افزایش داد. در آزمایش سوم، جوجه¬های هچ شده در آزمایش دوم در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و 8 قطعه جوجه در هر تکرار تا سن 22 روزگی پرورش داده شدند. تغذیه داخل تخم مرغی عصاره هسته انگور و ویتامین c به ترتیب در سطح 5/4 و 3 میلی گرم به ازای تخم مرغ سبب افزایش اضافه وزن جوجه ها نسبت به گروه های شاهد در دوره آغازین گردید. تزریق داخل تخم مرغی سطوح مختلف عصاره هسته انگور و ویتامین c جمعیت باکتری اشریشیا کلی در محتویات ایلئوم جوجه ها را در سن 10 روزگی کاهش داد. آزمایش چهارمدر قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار و در شرایط دمای طبیعی انجام شد. تیمارها شامل: شاهد، ویتامین c در سطح 300 میلی¬گرم در کیلوگرم، عصاره هسته انگور در سطح 150، 300 یا 450 میلی¬گرم در کیلوگرم بود.جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی 150 و 300 میلی گرم عصاره هسته انگور در کیلوگرم جیره، افزایش وزن و شاخص کارایی تولید بیشتری نسبت به گروه شاهد داشتند. تغذیه عصاره هسته انگور سبب کاهش جمعیت باکتری هایکلی فرم محتویات ایلئوم شد. سطوح مختلف عصاره هسته انگور سبب افزایش ضخامت لایه ماهیچه ای، ارتفاع پرز و عمق کریپتژژونوم پرنده ها شد. عصاره هسته انگور سبب کاهش سطح آنزیم آلکالین فسفاتاز سرم جوجه های گوشتی شد. آزمایش پنجم در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار و در شرایط تنش گرمایی مزمنانجام شد. تیمارها مشابه آزمایش چهارم بودند. افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل خوراک و شاخص کارایی تولید در جوجه های تغذیه شده با 300 میلی گرم عصاره هسته انگور در کیلوگرم جیره به ترتیب بیشتر، کمتر و بیشتر بود. تغذیه جوجه های گوشتی با سطوح 300 و 450 میلی گرم عصاره هسته انگور در کیلوگرم جیره سبب افزایش درصد وزن تیموس، کاهش سطح کلسترول و مالون دی آلدئید سرم، کمترین درصد هتروفیل، کمترین نسبت هتروفیل به لنفوسیت، بیشترین درصد لنفوسیت، کاهش جمعیت باکتری اشریشیا کلی در ایلئوم، کاهش سطح آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز و افزایش پاسخ ثانویه تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی شد.

چکیده ندارد.