نام پژوهشگر: مسعود لطف پور
الهام صائمی مسعود لطف پور
میدان نفتی فردوسی در بخش مرکزی ناحیه خلیج فارس و در 30 کیلومتری غرب میدان گلشن واقع شده است. سازند فهلیان در جنوب غربی ایران یکی از مخازن مهم کربناته است. این سازند به سن بریازین-والانژین از سازندهای مخزنی گروه خامی می باشد. با توجه به خصوصیات سنگ شناسی، سازند فهلیان قابل تقسیم به دو بخش فهلیان بالایی(رتاوی)و فهلیان پایینی(یاماما)است. این دو بخش هر کدام به دو زیر بخش فهلیانa وb بالایی و پایینی تقسیم بندی می شوند. ضخامت فهلیان در برش تحت الارضی مورد مطالعه 212 متر می باشد. سازند فهلیان با مرز پیوسته در بالای سازند گرو و با مرز ناپیوسته در زیر سازند گدوان جای دارد. بررسی های دقیق پتروگرافی و تفسیر نمودارهای پتروفیزیکی(پرتو گاما، نوترون، چگالی و صوتی)سازند فهلیان در برش مورد مطالعه، نشان می دهد که این سازند از 4 گروه رخساره ای وابسته به پهنه جزر و مدی ،تالاب ،سد و دریای باز تشکیل شده است. مقایسه رخساره های مذکور با نهشته های کربناته مشابه در نقاط دیگر، نشان دهنده رسوبگذاری در یک رمپ کربناته با بخش های کم عمق می باشد. کیفیت مخزنی سازند فهلیان در این قسمت ارتباط نزدیکی با رخساره های رسوبی ذکر شده دارد به نحوی که عوامل دیاژنزی موثر بر تخلخل و تراوایی سازند نیز توسط رخساره کنترل شده است . از خرده های حفاری سازند مورد مطالعه، 500 مقطع نازک تهیه و مطالعات دقیق میکروسکوپی برروی آن ها انجام شده است. از مهم ترین فرآیندهای دیاژنزی در این سازند، می توان به میکریتی شدن، سیمانی شدن، فشردگی(پیریتی شدن، دولومیتی شدن)انحلال و نئومورفیسم اشاره کرد. در مقاطع مطالعه شده تخلخل های قالبی، حفرهای بین دانه ای و شکستگی مشاهده شده است. که فراوان ترین آن ها از نوع تخلخل حفره ای است. سازند فهلیان عمدتاً متشکل از آهک و مقادیر متغیری کانیهای رسی می باشد. بخشهای بالایی و میانی سازند فهلیان فاقد پتانسیل هیدروکربوری بوده و عمدتاً متراکم می باشد.
مریم السادات موسوی محمدرضا رضایی
خصوصیات مخزنی نقش بسیار مهمی در صنعت نفت به خصوص برای اهداف اقتصادی توسعه مخزن ، بازی می کند. در این مطالعه تخلخل و تراوایی سازند با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی پیش بینی شده است. شبکه های عصبی مصنوعی یکی از آخرین روشهای موجود در صنعت نفت می باشد. داده های لاگ و مغزه سازند دالان، در میدان نفتی پارس جنوبی برای این مطالعه انتخاب شده است.