نام پژوهشگر: محمدرضا بذرگر
سعید اکبریان بیرم آباد مهیار اردشیری
موقعیت کنونی، عوامل پدیداری، مسایل، ظرفیت ها و شرایط خاص پهنه های بافت فرسوده موجب شکل گیری گونه های متفاوت بافت های فرسوده شهری گردیده است. برخورد با هرگونه بافت فرسوده شیوه ای خاص می طلبد که متناسب با ویژگی های خاص پهنه مورد نظر باشد و به عبارتی بایستی مجموعه اقدامات و الگوهای مداخله به گونه ای صورت گیرد که حداکثرانطباق را با شرایط خاص هر محدوده مورد مطالعه داشته باشد؛ تا نه تنها موجب اصلاح وضعیت موجود از نظر کالبدی و فعالیتی و بهبود و ارتقاء کیفیت زیست انسان و محیط و ایجاد ارزش افزوده اجتماعی و اقتصادی در سطح شهر گردد؛ بلکه بتواند متضمن مشارکت گروه های ذی نفع اجتماعی نیز باشد. با توجه به بیان پیش آمده سوال اصلی تحقیق عبارت است از: برای احیاء گونه های بافت های فرسوده شهرمشهد از چه الگوهای مشارکتی می توان استفاده نمود؟ طبقه بندی تحقیق، کاربردی بر مبنای هدف بوده و روش انجام مطالعه مراجعه مستقیم به محله های هدف، برداشت اطلاعات، ارزیابی شیوه های طراحی شده بر اساس فرآیند برنامه ریزی مشارکتی و تحلیل نهایی داده ها خواهد بود. این تحقیق بارویکرد سیستمی و با نگاهی استراتژیک و فرایند گرا، با توجه به نیازها و مسایل موجود بافت های فرسوده ، اهداف طرح را تبیین و براین مبنا، راهبردها و نحوه های مداخله و مکانیزم اجرایی را ارایه می دهد. با توجه به اهداف تحقیق و گوناگونی تیپولوژی و مسایل بافت های فرسوده بایستی تمام پهنه ها مورد آزمون قرار گیرد؛ اما نمونه مطالعاتی در هر پهنه بر اساس روش نمونه گیری قضاوتی یا نظری انتخاب می گردد. چرا که بایستی محدوده نمونه قابلیت آزمون تحقیق را دارا باشد. به عبارت دیگر این محدوده بیشترین سنخیت کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی را با کلیت ویژگی های پهنه فرسوده داراست و اجرای طرح می تواند موجب تأثیر در محدوده گردد تا بتوان بازتاب ها را اندازه گرفت.
ابراهیم خداشناس محمدرضا بذرگر
مدیریت شهری و تصمیم گیری شهری به اهمیت نقش مردم در تمام امور اجتماعی و توسعه شهر ها پی برده است ، شهر هایی موفق تر عمل نموده اند که به اهمیت نقش وجودی مردم در توسعه شهر رسیده اند . در شهرهای جدید بعد از انقلاب از بدو پیدایش ، این تصمیم گیری به صورت متمرکزانجام داده اند و کمتر به بحث مشارکت توجه نموده اند، شهر جدید صدرا نیز یکی از این شهرهایی است که به مقوله مشارکت کمتر توجه شده است ،دراین تحقیق تلاش شده است که امکان سنجی مدیریت مشارکتی در توسعه شهر جدید صدرا مورد بررسی قرار گیرد واین پژوهش در راستای هدف اصلی به دنبال اهداف ذیل می باشد 1. شناخت جایگاه مدیریت مشارکتی در شهر صدرا و ارائه راهکارها وپیشنهادها به منظور ارتقاء مشارکت در شهر صدرا 2. شناخت موانع و مشکلات مشارکت در شهر صدرا به منظور بالا بردن کیفیت زندگی ورضایتمندی اجتماعی در این پژوهش از روش تحقیق" توصیفی پیمایشی"که توصیف داده ها وبررسی ارتباط بین فرضیات می پردازد ، استفاده شده است وهمچنین از روش "همبستگی"برای بررسی بین متغیرها مورد استفاده قرار گرفته است . در ابتدای این پژوهش وضع موجودشهر جدیدصدرا شناسایی و تشریح گردید ، سپس ضمن تجزیه وتحلیل مقوله مشارکت در روند مدیریت شهری صدرا ( شورای شهر ، شرکت عمران) موانع،مشکلات وتنگناها رادر زمینه مشارکت شناسایی وبیان گردید، پس از بررسی مولفه های موثر بر مشارکت شهروندان امکان سنجی مدیریت مشارکتی درصدرا بررسی گردید وپیشنهاد ایجاد و تقویت مدیریت مشارکتی برابر سیستم موجود داده شد ، سپس موانع ومشکلات مردم نیز در مشارکت شناسایی وراهکارها ی مشارکت شهروندان صدرا پیشنهاد گردید .
زهرا آرال محمد امامی
افزایش جمعیت شهرها که ناشی از مهاجرت و فراهم شدن زمینه اشتغال در شهرها می باشد، طی دهه های اخیر دولت را ناچار به ساماندهی و کنترل فیزیکی شهرها و تهیه مقرراتی برای نظارت بر این امر نموده است. برای رشد موزون شهرها و به حداقل رساندن مشکلات شهری برنامه ریزی هایی از طریق تصویب طرح های توسعه شهری به اجرا گذاشته شده است. طرح های شهرسازی مصوب، مبنای کلیه برنامه ها و اقدامات عمرانی شهرداری ها بوده و از این لحاظ حائز اهمیت و اولویت ویژه می باشد. ساز و کارهای حقوقی، به عنوان یکی از مکانیزم های اجرایی طرح های توسعه شهری در تحقق اهداف طرح ها و کیفیت توسعه شهری، از اهمیت اساسی برخوردار می باشند. لذا این پژوهش در پی بررسی و شناخت انواع ساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی و همچنین تحلیل و بررسی نقش آن در تضمین اجرای صحیح و کامل برنامه های توسعه شهری است. در این مسیر ابتدا کلیاتی درباره برنامه های توسعه شهری مورد بحث قرار گرفته و سپس سازو کارهای حقوقی به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته اند. تفکیک اراضی و منطقه بندی شهری، تحت عنوان سازو کارهای حقوقی ناظر بر اراضی، و پروانه ساختمان، گواهی عدم خلافی و گواهی پایان کار به عنوان ساز و کارهای ناظر بر ساخت و ساز مورد بررسی قرار گرفته اند. و در نهایت به مراجع رسیدگی کننده به تخلفات ساختمانی (کمیسیون ماده صد شهرداری) تحت عنوان ساز و کار تعقیبی ناظر بر برنامه های شهرسازی پرداخته ایم. هریک از این مکانیزم ها درصورت فراهم بودن بستر مناسب و اجرای دقیق می توانند در راستای اجرای صحیح برنامه های شهرسازی و دستیابی به آرمان های طرح های توسعه شهری گام موثری تلقی شوند. لیکن مشکلات موجود در ساختار و توان مالی نهاد مجری و ناظر برنامه های شهرسازی - شهرداری ها- و همچنین تعدد و عدم هماهنگی در وظایف سازمانهای دخیل در امر مدیریت شهری و وجود قوانین متعدد، پراکنده و بعضا متضاد در حوزه شهرسازی، به اعتبار و کارآیی مکانیزم های حقوقی آسیب جدی وارد کرده است.
بهناز فضلی محمد کبگانی
یکی از مشکلات عمده ای که امروزه بافت های کهن شهری از جمله بافت تاریخی شهر شیراز با آن مواجه است آشفتگی و ناکارآمدی شبکه ارتباطی می باشد. بطوریکه علاوه بر مشکل عدم دسترسی مناسب ساکنین، تداخل شدید سواره و پیاده و دسترسی دشوار خدمات شهری و اورژانس نیز در این نواحی نمود داشته است. تجربه مداخله در بافت های کهن نشان داده است که استراتژی های حمل و نقل پایدار همچون پیاده روی، دوچرخه سواری و حمل و نقل عمومی یکی از کارآمدترین روش ها جهت ساماندهی وضعیت نابهنجار ترافیک پیاده و سواره، کاهش آلودگی های محیطی و همچنین جلوگیری از بروز مسائل تهدید کننده امنیت و سلامت انسان در این محدوده می باشد. در پژوهش حاضر که با هدف ساماندهی نظام حرکتی و احیاء هسته مرکزی شهر شیراز انجام شده است با استفاده از روش تحلیلی- تطبیقی پس از بررسی جایگاه کشورهای پیشگام در بکارگیری استراتژی ها و ابزارهای مداخله در بافت های کهن، شناخت ویژگی های نظام حرکتی و تردد سواره، پیاده، دوچرخه و حمل و نقل عمومی در شهر شیراز حاصل شده است. با تکمیل پرسشنامه توسط شهروندان، میزان تمایل ایشان به استفاده از مدهای حرکتی سنجیده شده و با استفاده از تکنیک swot وضعیت مدهای حمل و نقلی در منطقه مورد تحلیل قرار گرفته پیشنهادات مقتضی ارائه گردیده است. سپس به منظور اولویت بندی اجرایی سیستم های حمل و نقل هوشمند (its) به عنوان یکی از ابزارهای مفید جهت پیاده سازی استراتژی های حمل و نقل سبز، مصاحبه هایی با کارشناسان ترافیک صورت گرفته که در نهایت پروژه هایی ویژه جهت دستیابی به اهداف، تعریف شده است.
نازنین وجدانی حسن ایزدی
امروزه آگاهی از زوال و نابودی محیط زیست در مقیاس های کوچک تری مانند واحدهای مسکونی و محلات که نماد محل سکونت مستقیم انسان ها است در حال رشد است. بالطبع نوعی رابطه پنهان ولی اثرگذار میان ما و محیط سکونت ما وجود دارد به گونه ای که شخص آنچنان تحت تأثیر محیط خود است که هماهنگی درونی اش بستگی به هماهنگی او با محیط دارد.این موضوع لزوم برنامه ریزی بر اساس سطوح خرد و در سطح محیط های مسکونی را روشن تر می نماید لیکن برنامه ریزی یکسان و با معیارهای از پیش مشخص برای محلات شهری که هر کدام در زمینه ای متفاوت رشد نموده و دارای شرایط متفاوتی می باشند صحیح به نظر نمی رسد. این پژوهش با عنوان " مقایسه ی کیفیت محیط سکونت در بافت های قدیمی و جدید شهری" بر آن است تا به واسطه ی ارزیابی وضعیت معیارهای سازنده ی کیفیت محیط سکونت، به مقایسه آن ها در بافت قدیم و جدید بپردازد. برای تحقق این هدف با استفاده از رویکرد روانشناختی – ادراکی و با استفاده از شاخص های عینی و ذهنی ، از روش جمع ارزش متغیرها استفاده و داده های مورد نظر با استفاده از پرسش نامه جمع آوری گردیده است. برای سازماندهی متغیرها و معیارها در تحقیق، مدل تجربی سنجش کیفیت محیط موسوم به "درخت ارزش" که دارای ساختاری سلسله مراتبی است، مورد استفاده قرار گرفته است. ارزیابی کیفیت محیط سکونت نیز بر اساس مجموع 9 معیار در سطوح واحد مسکونی و محیط بیرونی انجام شده است. در انتها نتایج تحقیق نشان می دهد بین مجموع کیفیت ادراکی محیط سکونت در بافت قدیم و جدید اختلاف چندانی وجود ندارد، لیکن میان ابعاد دسترسی، اقتصاد، زیبایی شناسی، هویت، ایمنی و امنیت در دو بافت مطالعاتی تفاوت معناداری وجود دارد که بایستی جهت ارتقای کیفیت سکونت و افزایش رضایت مندی ساکنان هر کدام از بافت ها بر اساس معیارهای سازنده کیفیت محیط و با توجه به خواست آنان برنامه ریزی نمود.
سمانه شریعتی محمد کبگانی
در شهر تهران به عنوان یکی از مجموعه های شهری رو به گسترش ، سیر تحولات سه عامل انسان، کالبد و خودرو طی چند دهه گذشته، موجب تغییرات ساختاری و بروز مشکلاتی از جمله حاشیه نشینی، پراکندگی و شکل گیری ساختار چند هسته ای تک منظوره در این شهر گردیده است. در این شرایط، همزمانی بروز مشکلات فوق با بهره داری از سیستم حمل و نقل ریلی در دهه 1380- 1370 زمینه شکل گیری تغییرات جدیدی را فراهم آورده است. در واقع سیستم حمل و نقل ریلی (مترو) به عنوان یکی از زیرساخت های جدید شهری، توسعه ساختار کالبدی- فضایی شهر، توزیع جمعیت، کاربری ها و مراکز فعالیتی را تحت تاثیر قرار داده است. از نگاه این مسائل و فرصت ها، تحلیل و تبیین تاثیر مترو بر خصوصیات ساختاری مناطق شهری پیرامون شبکه مترو، نظیر شاخص های تراکم شهری و الگو، آهنگ و موقعیت مکانی توسعه و همچنین چیدمان فعالیت ها می تواند به عنوان ابزاری برای مدیریت و کنترل فرصت های توسعه ای خلق شده در این مناطق مفید واقع شود. در این راستا رویکرد پژوهشی این مطالعه جهت دستیابی به اهداف فوق، بکارگیری تئوری منطق فازی در زمینه تعیین سطوح توسعه یافتگی مناطق ایستگاهی در رابطه با فعالیت های مختلف و جابه جایی مراکز فعالیتی در امتداد خطوط مترو و همچنین استفاده از روش اندازه گیری دسترسی زیرساخت محور و امپدانس سفر در راستای تعیین رابطه میان مولفه های حمل و نقل و مولفه های کالبدی- جمعیتی می باشد. داده های پژوهشی تحقیق حاضر نیز از طریق مطالعه اسنادی، پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که سطوح تاثیر مترو بر الگو و روند توسعه فعالیت های مختلف با توجه به موقعیت مکانی و شرایط محیطی، کالبدی مناطق ایستگاهی و ماهیت هر ایستگاه متفاوت بوده است. به علاوه سیستم مترو با افزایش میزان دسترسی و مزیت نسبی مناطق پیرامون خود، نوع، ترکیب و توزیع جمعیت و فعالیت های موجود در این مناطق را تغییر و ساختار فضایی آن ها را تحت تاثیر قرار داده است. درواقع با بهره برداری از شبکه مترو در چند سال اخیر، فعالیت سکونت و متعاقبا جمعیت ساکن به سمت مناطق حومه ای و دور از مترو جذب گردیده و در مقابل کاهش سطوح کاربری مسکونی به نفع افزایش سطوح فعالیت های اشتغال و خدماتی در نواحی نزدیک خطوط مترو جبران گردیده است.
حامد نقیب زاده علی سلطانی
ارزیابی طرح های توسعه حمل و نقل با توجه به تاثیری که در زندگی روزمره شهروندان و حجم انبوه سرمایه گذاری های لازم دارد، نیاز به توجه و دقت بالایی در مرحله تصمیم گیری دارد. احداث زیرساخت های مرتبط با حمل و نقل و ترافیک شهری شامل شبکه معابر شهر، تقاطع های همسطح و غیرهمسطح، تجهیزات مختلف مدیریت و کنترل ترافیک، در صورتی که با رعایت تمام جوانب باشند، از جمله راهکارهای بهبود وضعیت حمل و نقلی محسوب می شوند. یکی از مهمترین زیرساخت های مرتبط با حمل ونقل شهری، تقاطع غیر همسطح می باشد که احداث آن در مجموع در برنامه عمرانی شهرداری ها قرار می گیرند. توجه به معیارهای اقتصادی، محیطی، اجتماعی و کالبدی درارزیابی تقاطع های غیر همسطح اجرا شده ضروری به نظر می رسد چرا که تنها توجه به معیارهای ترافیکی، که معمولا در زمان تهیه و پیشنهاد طرح ها، ملاک تصمیم گیری می باشند، می تواند باعث اثرات نامطلوب در دیگر زمینه ها گردد. در این تحقیق سعی شده است، معیارهای موثر شناسایی شده و تقاطع های اجرا شده، بر اساس آن معیارها که در زمان طراحی مورد بررسی قرار نگرفته اند، مورد ارزیابی قرار بگیرند. این ارزیابی اهمیت توجه به این معیارها را در زمان تصمیم گیری به اجرا نشان می دهد. در این پایان نامه، مجموعه ای از ارزیابی معیارهای محیطی، اجتماعی، کالبدی و اقتصادی، برای ارزیابی تقاطع های غیر همسطح تعیین شده اند، که هر یک از این معیارها شامل پنج زیر معیار می باشند. آنگاه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp)، و با استفاده از نظر کارشناسان، وزن و اولویت معیارها و زیرمعیارها مشخص شده است. داده های لازم برای این منظور از پرسشنامه های مخصوص ساکنین منطقه مورد مطالعه و همچنین از سازمان ها و ادارات اخذ شده است، با اثردهی وزن های بدست آمده از روش ahp، بر مقادیر نرمال شده داده ها، تقاطع های غیر همسطح مورد مطالعه بر اساس هر یک از زیر معیارها، و در نهایت بر اساس تمام زیرمعیارها مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته اند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که تقاطع غیرهمسطح دفاع مقدس حدود 4/1 درصد بهبود یافته است و تقاطع غیرهمسطح امیرکبیر-باهنر حدود 9/8 درصد بهبود یافته است. و در نهایت پیشنهادات - سیاست ها و راهکارهایی به منظور برنامه ریزی و تصمیم گیری ارائه شده است.
فاطمه ضیغمی خلیل حاجی پور
شهرنشینی شتابان به همراه رشد سریع و گسترش افقی شهرها در دهه های اخیر تقریبا تمامی کشورهای جهان را با مشکلات جدی مواجه ساخته است. افزایش بی رویه ی شهرها و رشد ناموزون آن ها به دلیل مهاجرت های بی رویه و افزایش جمعیت ، یکی از مشکلات اساسی شبکه ی شهری کشورمان نیز است. در همین راستا، یکی از مسائل شهر نیریز، رشد شهرنشینی و به تبع آن گسترش خزنده شهری بر اراضی پیرا شهری است، که پیامدهایی چون : حاشیه نشینی، نابودی اراضی کشاورزی، عدم امکان پاسخگویی برخی از خدمات و کاربری ها در شهر، گسستگی بافتهای فیزیکی و مشکلات زیست محیطی را سبب شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل عوامل موثر بر گسترش کالبدی شهر نیریز و مکانیزم تاثیرگذاری هریک از آنها، به منظور پیش بینی روند توسعه شهر در آینده و کنترل و هدایت عوامل و نیروهای تعیین کننده و با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیل رشد کالبدی- فضایی هلدرن و تحلیل رگرسیونی (با کاربرد نرم افزار spss) در پی بررسی و تحلیل عوامل موثر بر گسترش کالبدی شهر نی ریز و مکانیزم تاثیرگذاری هریک از آنها، به منظور پیش بینی روند توسعه شهر در آینده و کنترل و هدایت عوامل و نیروهای تعیین کننده است. نتایج اجرای مدل هلدرن در شهر نیریز حاکی از آن است که سهم رشد بدقواره شهر در بین سالهای1362-1343 و1390- 1386 بیشترین حد و مقدار است و این در حالی است که در مجموع سالهای 1390-1343 نیز پراکنده رویی شهر، اثبات می گردد. همچنین بررسی عوامل موثر در گسترش شهری نیریز و همچنین تحلیل رگرسیونی در سطح اطمینان 95 درصد، نشان می دهند که به ترتیب سهم جمعیت، سیاستگذاری های شهری (مدیریت شهری) و شاغلان بخش کشاورزی بیشترین تاثیر را در گسترش شهری نیریز بر عهده دارند. نهایتاً با توجه به یافته های تحقیق، به نظر می رسد که اتخاذ نگرش رشد هوشمند شهری و توسعه فشرده شهر در برنامه ریزی گسترش آتی شهر، و عمیاتی نمودن آن، تنها راه حل برون رفت از وضعیت گریبانگیر شهر نیریز است. بنابراین سیاست های اصلی پیشنهادی به منظور مهار گسترش پراکنده رویی شهر، شناسایی فرصت های داخل بافت شهر برای ایجاد مسکن و تأمین خدمات شهری مورد نیاز، شناسایی فرصت های داخل بافت شهر برای ایجاد مسکن و تأمین خدمات شهری مورد نیاز، تشویق تراکم سازی در درون شهر، باز تعریف تراکم شهری و تراکم ساختمانی در شهر و تشویق فعالیت کشاورزی و باغداری با توجه به پتانسیل های موجود شهر خواهد بود.
ابوالفضل بادآهنگ محمد حسین پور
سطح قابل توجهی از تغییر و تحولات فکری و فرهنگی جامعه از طریق زوال زیبایی در سیما و منظر شهری و محیط پیرامون برانگیخته شده است. که در این میان سیمای دو بعدی شهر که همان نماهای ساختمانی می باشد، از دو دیدگاه متخصصان و علائق مردم مورد توجه قرار می گیرد. بنابراین سیما و منظر غیر مرتبط با تاریخ و بوم یک شهر، آن را به محیطی عام و بی هویت تبدیل می کند. از این رو رویکردهای زیبایی شناسانه در طراحی منظر شهری توجهات بسیاری از متخصصین را به عنوان یک دیدگاه جهانی در طراحی شهری به خود جلب نموده است. از سوی دیگر با ظهور بافت های جدیدی همچون بافت مجتمع های آپارتمانی و خانه های ویلایی، در کنار بافت های قدیمی و همچنین عدم وجود قوانین و مقررات مناسب و یکسان، از مرحله تفکیک زمین آن ها تا سیمای دو بعدی نهایی، منظر شهری را دچار مشکل کرده، تا در نهایت به سیما و منظر شهری نامناسب و بدون هارمونی، کمپوزسیون، تقارن و... به همچنین عدم سنخیت با تاریخ و هویت شهر برساند. عدم ایجاد قوانین مدون برای طراحی بافت های شهری، معضلی است که گریبان گیر شهرهای ایران شده است، که با سر بر آوردن نماهای گوناگون و ناهمگن با مصالح وارداتی در کنار بافت هایی همچون بافت تاریخی،آشفتگی و هرج و مرج در سیما و منظر شهری را به اوج خود می رساند. پایان نامه ی حاضر با هدف بررسی و تحلیل تاُثیر نوع تفکیک زمین بر سیما و منظر شهری در بافت های دارای تیپومورفولوژی متفاوت در شهر شیراز، به منظور ارتقاء کیفی مصادیق، از طریق تدوین معیارهای زیبایی شناختی و برنامه ریزی های شهری در سیما و منظر شهری، تنظیم گشته است. پرسش های اصلی که در این پایان نامه مطرح می شوند به بررسی این موضوعات می پردازند که اولا اصول و روش های تفکیک زمین چگونه بر سیما و منظر شهری در بافت های متفاوت تاثیر می گذارند، ثانیا چگونه ضوابط و مقررات تفکیک اراضی در تغییر سیما و منظر شهری اثر گذار بوده است و ثالثا الگوهای تفکیک زمین با توجه به تیپومورفولوژی متفاوت، چگونه بر سیما و منظر شهری تاثیر می گذارند. در همین راستا اهداف پایان نامه ی حاضر، در مرحله نخست تاُثیر انواع تفکیک زمین بر کیفیت بصری سیمای شهر و در مرحله دوم به مقررات و ضوابط مربوط به انواع تفکیک زمین های شهری و اثر آن بر مطلوبیت سیما و منظر شهر و در نهایت به مقایسه تطبیقی گونه های مختلف بافت شهری شکل گرفته بر اساس نوع تفکیک بر مطلوبیت منظر و سیمای شهری می پردازد. برای نیل به این مهم روش تحقیق تحلیلی- تطبیقی استفاده شده است که در سیر فرآیند کل به جزء به معرفی روش های مناسب برای حصول به اهداف موردنظر می پردازد. در طی بررسی های صورت گرفته، این نتایج حاصل شد که برای ایجاد محیط های دارای سیما و منظر شهری با هویت، استفاده از اصول ومعیارهای طراحی زیبایی شناسانه و تدوین قوانین و مقررات تفکیک مناسب به خوبی به ارتقای کیفیت محیط به لحاظ زیبایی شناختی، روانی و مهم تر از همه بهبود وضعیت سیما و منظر شهری کمک می کند.
پریسا مشک سار حسن ایزدی
حوادث غیرمترقبه نقش عمده ای در ایجاد خسارات مالی و جانی در جامعه انسانی در سراسر جهان ایفا می نمایند. با یک نگاه به تاریخ رویدادهای غیرمنتظره به خصوص زلزله، مشخص می شود که ایران یکی از 10 کشور آسیب پذیر در جهان است که شهرهای پرجمعیت آن با بافتی نامنظم بیشترین خسارات را متحمل می شوند. بنابراین موضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری مطرح گشت و در این راستا اولین گام شناسایی میزان آسیب پذیری اجزاء و عناصر شهری با استفاده از مدل ها و روش های موجود در این زمینه می باشد. با توجه به آسیب پذیری شهرهای ما در برابر زلزله، در این پژوهش منطقه 3 شهرداری شیراز از نظر عوامل تاثیرگذار در آسیب پذیری ساختمان های شهری در برابر زلزله با استفاده از شاخص هایی چون جنس خاک منطقه، فاصله از گسل و ... در روش radius و gis مورد بررسی قرار گرفته است و بعد از تحلیل های انجام شده مشخص گردید که ناحیه فوق با در نظر گرفتن این عوامل دارای آسیب پذیری بالایی در برابر زلزله می باشد. به طوری که در صورت وقوع زلزله ای با بزرگی 7.4 ریشتر بیش از یک سوم بناهای منطقه تخریب خواهند شد و حدود 3700 نفر کشته و 30508 زخمی برجا خواهد گذاشت. این مطالعه نشان می دهد که وجود بافت ارگانیک، شبکه ارتباطی نامنظم و نبود تجهیزات شهری مناسب، موجب آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله می گردد. به این ترتیب از نتایج این ارزیابی می توان در پیش بینی برنامه های مدیریتی و شهری برای کاهش آسیب ها و تلفات استفاده نمود.
سحر قربانی محمد کبگانی
شهرداری به عنوان نهاد اساسی تأثیرگذار در محقق ساختن اهداف مدیریت شهری، نقش عمده ای را در افزایش رفاه شهروندان و بهبود کارایی فعالیت های اقتصادی واقع در محدوده شهر عهده دار می باشد. این نهاد مانند سایر سازمان ها جهت ارائه مدیریتی پایدار نیازمند درآمدی پایدار است. عدم تعادل در نظام درآمدی شهرداری های کشور ما به علت وابستگی به کمک های مالی دولت و منابع ناپایدار درآمدی، دستیابی به یک نظام کارآمد درآمدی را به یکی از چالش های عمده این نهاد تبدیل کرده است. این ناکارآمدی نظام درآمدی شهرداری ها نه تنها در کلانشهرها نمایان گردیده بلکه حتی شهرهای کوچک را نیز درگیر کرده است. بنابراین با توجه به نقش مهم شهرهای کوچک در تعادل بخشی به توسعه ی منطقه ای و سهم عمده این شهرها در ساختار شهری ایران پرداختن به مشکلات موجود در نظام مالی این گونه شهرها امری ضروری است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی ترکیب نظام درآمدی شهرداری ها در شهرهای کوچک استان فارس (شهرهای ارسنجان، صفاشهر و لامرد)، با بررسی ارتباط اقتصاد شهری با ترکیب منابع درآمدی شهرداری این شهرها و اصلاح ساختار درآمدی آن ها با نگاهی به نقش اقتصاد شهری در تأمین مالی شهرداری ها می باشد. پژوهش پیش رو با رویکردی کاربردی نگاشته شده است و روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی - تحلیلی است. نتیجه حاصل از تحقیق بیان می دارد متوسط سهم منابع مرتبط با اقتصاد شهری در ترکیب نظام درآمدی شهرداری ارسنجان، صفاشهر و لامرد در طی دوره 1390-1385 ، به ترتیب برابر با 74/7، 04/7 و 01/4 درصد بوده است، که این نتیجه خود مبین ارتباط ضعیف اقتصاد شهری با ترکیب نظام درآمدی شهرداری های سه شهر مورد مطالعه است و لزوم سرمایه گذاری در زمینه فعالیت های اقتصادی شهری با توجه به پتانسیل-های موجود در این سه شهر، به عنوان درآمدی پایدار امری ضروری و مبرم است.
سوزان دامنگیر محمدرضا بذرگر
چکیده ندارد.
برهان عبدی محمدرضا بذرگر
چکیده ندارد.
احمد صالحی محمدرضا بذرگر
چکیده ندارد.
محمود مسعودی مقام محمدرضا بذرگر
هدف پژوهش حاضر بررسی تراکم ساختمانی به عنوان یکی از ارکان طرح های جامع وتفصیلی شهر می باشد. در این پژوهش با درنظر گرفتن عوامل موثر بر تراکم ساختمانی از نظر کمی مانند قیمت زمین ، میزان دسترسی ، درآمد خانوار ، فاصله از مرکز خرید و ... سعی شده است که در یک مدل اقتصادسنجی تاثیر این متغیرها بر تراکم ساختمانی در دو منطقه طرح تفصیلی شهر شیراز مورد آزمون قرار گیرد.
جلال اسداللهیان محمدرضا بذرگر
در فصل اول نخست، ضرورت ، هدف، فرضیه تحقیق در جهت معرض پایان نامه ارائه شده است. در فصل دوم چارچوب نظری تحقیق که گام اول هر مطالعه ای در امر مرمت شهری می باشد ارائه شده است.فصل سوم حاصل بررسی تطبیقی تجارب مرمت شهری در شهرهای ایران و جهان می باشد. فصل چهارم به بررسی ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی و کالبدی و عملکردی و فرایند تحولات تاریخی و ساختار شهر پرداخته و در نهایت به بررسی وضع موجود رهنمون می شود. در فصل پنجم بعد از شناخت امکانات و محدودیتهای موجود با اتخاذ سیاستها و ابزار رسیدن به اهداف طرح و با بررسی اثرات و بازتهابهای این سیاستها طرح نهایی را در قالب مراکز خدماتی رشد زا ارائه داده و در نهایت نسبت به اولویت بندی اجرا و تهیه بیلان های اقتصادی طرح اقدام گردیده است.
جلال کریمی محمدرضا بذرگر
این تحقیق با هدف شناسایی نقش مداخلات دولت در شکل گیری تراکم ساختمانی در شش بخش تدوین شده است. در بخش اول تحقیق عنوان می شود که در شیراز ، میان گرایشات بازار و ضوابط ساخت و ساز ، واگرایی وجود دارد. در بخشهای دوم و سوم نتیجه گیری شد که مداخله دولت در بازار زمین، بایستی بتواند قیمت زمین را افزایش دهد. در بخش چهارم تحقیق متغیرهای کمی تحقیق تعریف شد.در بخش پنجم اطلاعات آنها در سطح مناطق سراج و بریجستون در سه مقطع زمانی قبل، حین و بعد از مداخلات سازمان مسکن جمع آوری گردید. در بخش ششم فرضیه تحقیق ، یعنی موثر بودن مداخله سازمان مسکن ، مورد آزمون قرار گرفت. حاصل تحلیلها این بود که در مناطق سراج ، اکثر توسعه های حاصله ناشی از مداخله تعاونی های مسکن بوده و ساخت و سازهای پرتراکم موجود آن در چارچوب روابط بازاری شکل نگرفته اند،در نتیجه فرضیه تحقیق برای این منطقه رد شد.