پایان نامه ای که پیش رو دارید، با عنوان «سیاستهای اقتصادی – عمرانی خواجه نظام الملک»، گردآوری شده است که چنانکه از عنوان آن برمی آید، تلاشی است در جهت شناسائی سیاستهای اقتصادی و عمرانی یکی از وزرای ایرانی که همچنین از بزرگترین نظریه پردازان اندیشه سیاسی ایران در دوره اسلامی به حساب می آید. خواجه نظام الملک، از خاندانی دهقان و فرزند پدری در منصب امورات دولتی بود. وی پس از کسب تحصیل و سپری کردن دوره ای از فعالیتهای اداری ، به طریقی که خواهد آمد راه به دستگاه سلاجقه یافت و منصب مهم وزارت را عهده دار شد؛ که بحث اساسی این پایان نامه از زمان انتساب ایشان به این مقام آغاز می گردد. خواجه طی وزارت سی ساله خویش ،که همزمان با سلطنت دو تن ازسلاطین سلجوقی،یعنی آلب ارسلان و ملکشاه سلجوقی بود، کلیه امورات سیاسی و اجتماعی کشور را از جانب آنان در دست گرفته و منشأ آثاری عظیم گردید. بر این مبنا ما در پی پاسخ گویی به دو مسئله می باشیم. اول، نمایاندن بنیادی ترین اصلاحات وی و دوم، نمایاندن تأثیراتی که عملیات اصلاحی ایشان بر امور اقتصادی-عمرانی کشور داشت. در این راستا لازم به ذکر است که فعالیتهای وسیع ایشان در حیطه آموزشی و فرهنگی ایران عصر خویش، در امور اقتصادی ، اعم از رسیدگی به اوضاع کشاورزی ، مالیات، بازار و تجارت ، در امور عمرانی - در راستای آبادانی کشور- هم در کالبد فیزیکی ایران با عملیات معماری روح سازندگی دمید و هم به دنبال عملی سازی جریانات فکری خویش ، بر مبنای سیاستنامه ،که تألیف ایشان با مضمون عبرت آموزی است، سعی در پیاده سازی ایرانشهر آرمانی ذهن خویش در جهت پیشرفت کشور عمل می نمود.