نام پژوهشگر: فاطمه سهرابی
فاطمه سهرابی علی اکبر فدایی تهرانی
نماتدهای انگل گیاهی، به ویژه نماتدهای ریشه گرهی (meloidogyne spp.) سهم زیادی در کاهش عملکرد گیاه گوجه-فرنگی بر عهده دارند. استفاده از هر یک از روش های مدیریتی موجود برای کنترل این نماتدها نیز با محدودیت هایی روبرو می باشد. همزیستی میکوریزایی یکی از شناخته شده ترین روابط همزیستی موجود در کره زمین است که به دلیل ایفای نقش مثبت در تأمین نیازهای آبی، تغذیه ای و افزایش رشد و سلامت گیاهان، از اهمیت بالایی برخوردار می باشند. میکوریز های داخلی از جمله عواملی هستند که می توانند روی جمعیت نماتد ریشه گرهی اثر بگذارند. جهت ارزیابی اثرات متقابل قارچ های میکوریز آربوسکولار و نماتد ریشه گرهی در گو جه فرنگی از دو گونه قارچ میکوریز آربوسکولارglomus mosseae و intraradices glomus و نماتد ریشه گرهی meloidogyne javanica استفاده شد. پس از تکثیر قارچ های مذکور روی شبدر سفید و تکثیر نماتد روی گوجه فرنگی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه انجام شد. سنجش اثرات قارچ ها روی بیماری زایی و خسارت نماتد با استفاده از شاخص های رشدی گیاه و پارامترهای رشد و نموی نماتد و ارزیابی اثرات نماتد روی قارچ های میکوریز بر اساس پارامترهای رشد و نموی قارچ انجام شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده افزایش رشد بخش های مختلف گیاه و هم چنین کاهش بیماری زایی و خسارت نماتد ریشه گرهی در اثر حضور قارچ های میکوریز بود. به منظور بررسی حد تأثیر قارچ های مذکور، حضور آن ها در سطوح مختلف جمعیت نماتد نیز در آزمایشات جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل موید توانایی بالای قارچ های میکوریز در کنترل سطوح مختلف جمعیت نماتد بود. مطالعات هیستوپاتولوژیکی نیز نشان دهنده تأثیر مثبت قارچ های میکوریز آربوسکولار در کاهش خسارت نماتد ریشه گرهی بود. به منظور بررسی مکانیسم های درگیر در روابط متقابل قارچ میکوریز و نماتد ریشه گرهی، میزان تولید آنزیم کیتیناز در مراحل مختلف ارزیابی شد. نتایج نشان داد که قارچ های میکوریز از طریق تحریک تولید آنزیم کیتیناز باعث کاهش خسارت نماتد می گردند. این اثر می تواند مستقیماً ناشی از تجزیه کیتین موجود در پوسته تخم نماتد و ممانعت از تکامل آن باشد و یا به طور غیر مستقیم با فعال کردن مکانیسم های دفاعی گیاه از حمله و توسعه نماتد ممانعت به عمل آید. با توجه به نتایج حاصل از این بررسی و نتایج آزمایشات مشابه، قارچ های میکوریز آربوسکولار قادر به محدود کردن بیماری زایی نماتد ریشه گرهی و کاهش خسارت نماتد می باشند. بنابراین امکان موفقیت در استفاده از آن ها به عنوان عوامل بیوکنترل نماتد ریشه گرهی بالا می باشد.
فاطمه سهرابی داود فرسادی زاده
سرریزهای متناسب خطی یکی از انواع سرریزهای لبه تیز می باشند که رابطه دبی - ارتفاع در آنها خطی می باشد و به همین دلیل نسبت به سرریزهای غیر خطی دقت بالا تری دارند. در این تحقیق یک نوع از سرریزهای خطی با شکل ذوزنقه ای مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور رابطه خطی جریان در مدل فیزیکی این سرریز با شیب دیواره های مختلف در حالت نرمال و معکوس بررسی شد، این سرریز علاوه بر حالت قائم در حالت شیب دار نسبت به پایین دست جریان هم مورد مطالعه قرار گرفت. هم چنین اثر انقباض جانبی در قسمت لبه تاج بر روی پارامترهای هیدرولیکی سرریزهای ذوزنقه ای که در تحقیقات پیشین در نظر گرفته نشده است، مورد بررسی قرار گرفت. در تایید نتایج آزمایشگاهی روابط دبی- ارتفاع خطی این سرریزها با استفاده از روش ریاضی مبتنی بر حل عددی بدست آمد. نتایج نشان داد که این سرریزها در 8 شیب دیواره تعیین شده در 74% (در سرریزهای با انقباض جانبی)و 79%(در سرریزهای بدون انقباض جانبی) ارتفاع خود، عملکرد خطی دارند و اعتبار خطی بودن رابطه سرریز در حالت مایل حفظ می شود. همچنین در حالت مایل ظرفیت سرریز در عبور جریان نسبت به حالت قائم افزایش پیدا می کند. ضریب دبی این سرریزها در حالت بدون دیواره جانبی افزایش قابل ملا حظه ای دارد. برای هر سرریز یک رابطه دبی – ارتفاع خطی و هم چنین محدوده عملکرد این رابطه ارائه شده است. جریان در این سرریزها توسط نرم افزار فلوئنت شبیه سازی شد. در شبیه سازی جریان با مدل های آشفتگی جریان مدل ، نوع realizable کمترین خطا را نشان داد. میانگین خطای نسبی در شبیه سازی عمق آب بالادست 3% و در عمق آب روی تاج 5/3% بدست آمد. نتایج حاصل نشان داد که مشخصه های جریان در سرریزهای ذوزنقه ای را می توان از طریق شبیه سازی جریان با نرم افزار فلوئنت و با دقت قابل قبولی تعیین نمود.