نام پژوهشگر: کبری حقی قبادی
کبری حقی قبادی مظفر شریفی
در طی سال های اخیر طوفان های گردوغبار در ایران افزایش یافته اند. مواد آلی و معدنی که به همراه طوفان های شن و گرد وغبار منتقل می شوند، نقش عمده ای را در غنی سازی سیستم های بیولوژیک در محیط آبی برعهده دارند. افزایش مواد معلق در رودخانه ها از یک سو با غنی سازی نهرها توسط مواد غذایی، باردهی را افزایش داده و از طرف دیگر با کاهش نفوذ نور وایجاد سایه، مانع ازانجام عمل فتوسنتزمی گردد اما باید درنظر داشت که نقش مواد غذایی دراقیانوس ها، بسیارمهم تراست و دراکوسیستم آب شیرین عامل محدود کننده نوراست. ما دراین تحقیق به بررسی اثرات طوفان های شن وگرد وغبار بر روی باردهی جوامع پریفیتونی (تحت دو رژیم 10 و 22 روز) از جنبه های مختلف در نهرهای مصنوعی می پردازیم. برای این منظور وزن خشک، وزن خشک بدون خاکستر و محتوای کلروفیل a جوامع پریفیتونی را با اعمال دوزهای متفاوت از گرد وغبار(t1=2.5, t2=10 ,t3=40g.m-3 ) اندازه گیری کردیم. همچنین به منظور بررسی قدرت حیاتی پریفیتون ها میزان شاخص اتوتروفیک ( (ai و شاخص مواد ته نشینی (fsi) نیزمحاسبه شد. نتایج این آزمایش نشان داد اثرات گرد وغبار وابسته به دوز می باشد به گونه ای که درغلظت کم به عنوان محرک رشد اما در دوزهای بالاتر اثرات کاهنده بر باردهی جوامع پریفیتونی دارد. در غلظت بالا (40 g.m-3) از همان روزهای اول کاهش سریع در میزان فتوسنتز مشاهد شد. با افزایش میزان مواد ته نشینی در نهرهای مصنوعی محتوای کلروفیل a کاهش و شاخص اتوتروفیک افزایش یافت (anova, p<0.05). بیشتر گونه های خانواده cyanophyceae پس از اعمال گرد وغبار از بین رفتند، گونه های خانواده bacillariophyceae (دیاتومه ها) گونه های غالب پس از اعمال گرد وغباربودند و خانواده chlorophyceae رفتاری حد واسط از خود نشان دادند.