نام پژوهشگر: نجم الهدی آریان
نجم الهدی آریان حسین نگهبان
مقدمه: کنترل پاسچر برای اکتساب و کنترل توانایی های حرکتی مهم می باشد. مطالعات اخیر با استفاده از طرح تکلیف دوگانه نشان می دهند که کنترل پاسچر به منابع توجهی نیاز دارد. در این پزوهش برای بررسی این که آیا مهارت حرکتی می تواند نیاز توجهی برای تنظیم نوسان پاسچرال را تغییر دهد، یک طرح تکلیف دوگانه استفاده شد. هدف: مقایسه میزان اختصاص منابع توجهی به کنترل پاسچر در میان تکواندوکاران، تیراندازان و افراد غیرورزشکار نوع مطالعه: نیمه تجربی روش: 14 تکواندوکار، 14 تیرانداز و 14 غیرورزشکار که همه زن بودند، در تحقیق شرکت کردند. 3 گروه با یکدیگر جور شدند به طوری که تفاوت معناداری از نظر سن، وزن، قد، شاخص توده بدنی و طول کف پا بین 3 گروه وجود نداشت (05/0<p). شرکت کننده ها در حالیکه تعادل خود را در وضعیت ایستاده با دو پا و یک پا روی صفحه نیرو حفظ می کردند، یک تکلیف زمان واکنش را انجام دادند. در حالت ایستاده روی دو پا 4 سطح دشواری پاسچرال (ایستاده روی سطح سفت با چشمان باز، ایستاده روی سطح سفت با چشمان بسته، ایستاده روی سطح فوم با چشمان باز، ایستاده روی سطح فوم با چشمان بسته) و در حالت ایستاده تک پا دو سطح دشواری پاسچرال (ایستاده روی سطح سفت با چشمان باز، ایستاده روی سطح فوم با چشمان باز) بررسی شد. بعلاوه تکلیف شناختی (تکلیف زمان واکنش) درحالت نشسته و تکالیف پاسچرال بدون اجرای تکلیف زمان واکنش به عنوان وضعیت کنترل انجام شدند. نتایج: آزمون تحلیل واریانس اندازه های مکرر نشان داد، همزمان با انجام تکلیف شناختی (تکلیف زمان واکنش) نوسانات مرکز فشار (سطح و دامنه نوسان) بطور معناداری کاهش یافت، اما اثر متقابل معناداری بین دشواری تکلیف شناختی و گروه وجود نداشت. در وضعیت ایستادن روی دو پا، نوسانات پاسچر بطور معناداری در تکواندوکاران بیشتر از تیراندازان(01/0>p) و بیشتر از افراد غیرورزشکار(05/0>p) و نیز زمان واکنش تکواندوکاران بیشتر از تیراندازان(028/0=p) بود. اما در وضعیت ایستادن روی یک پا، بین گروه ها اختلاف معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد، با افزایش دشواری پاسچرال، نوسانات پاسچر و زمان واکنش بطور معناداری افزایش یافت. نتیجه گیری: نتایج حاضر نشان می دهد که عملکرد تکلیف شناختی در وضعیت ایستادن روی دو پا در تکواندوکاران نسبت به تیراندازان کاهش یافت. بنابراین نیاز توجهی برای اجرای تکلیف شناختی همزمان با تکلیف کنترل پاسچر در وضعیت ایستادن روی دو پا در تکواندوکاران بیشتر از تیراندازان بود، که منعکس کننده وابستگی بیشتر به فرآیندهای توجهی برای کنترل پاسچر در وضعیت ایستادن روی دو پا در تکواندوکاران نسبت به تیراندازان می باشد، هرچند که نیاز توجهی برای کنترل پاسچر- که در نوسانات مرکز فشار منعکس شد- در وضعیت تکلیف دوگانه در میان 3 گروه متفاوت نبود. در واقع در وضعیت تکلیف دوگانه نوسانات پاسچر در هر 3 گروه به طور مشابه کاهش یافت و اختلافی بین گروه ها نبود. بنابراین احتمالا ظرفیت های کنترل پاسچر مخصوص برنامه تمرین و نیازهای هر برنامه هستند. کلمات کلیدی: کنترل پاسچر، تکلیف دوگانه، توجه، زمان واکنش، تکواندو، تیراندازی