شاهنامه فردوسی اثر حماسی منظوم بی مانند میراث ادب کهن فارسی و بلکه، به گواهی ادب شناسان معتبر، از گرانسنگ ترین نمونه حماسه نامه های منظوم در گستره ادب جهان است. اگرچه کار سراینده این اثر ـ فردوسی توسی ـ چنان که خود در سرآغازنامه سترگش تصریح نموده، به نظم درکشیدن بی کم و کاست و موبه موی روایت های حماسی نوشته شده ای بوده است که از روزگار باستان به روزگار وی رسیده بود، اما فرآورده تلاش سی و چند ساله او، به باور تقریباً همه ادب پژوهان صاحب نظر ایرانی و غیرایرانی، بسی فراتر از صرف به نظم کشیدن در چنان تراز والایی جای گرفته است که از نظرگاه های گوناگونی چون جنبه های ادبی، هنری، فکری، تاریخی، سیاسی، جامعه شناختی، روان شناختی و... مانند اینها، در آن می توان نگریست و به دستاوردهای درخور درنگ و گاه، شگرفی نیز رسید. به باور پژوهش حاضر، یکی از نظرگاه های یاد شده، جنبه های درام پردازی داستان های شاهنامه است که، به رغم وجود دلایل نیورمند کافی در آنها ازجمله ممه سیس (تقلید زنده / محاکات) در برابر دیئه گسیس (توصیف روایی)، مگر در مواردی اندک و در دامنه ای محدود، هنوز پژوهش دانشگاهی قابل قبول و درخوری درباره آن صورت نپذیرفته است. پژوهش حاضر، با درک اهمیت موضوع و تلاش برای برآوردن این کمبود اساسی، بر چهار داستان از داستان های موسوم به «پهلوانی» شاهنامه که وجود جنبه ممه سیس (تقلید زنده / محاکات) در آنها بیش از جنبه دیئه گسیس (توصیف روایی) و یا همسنگ با آن به چشم می خورد تمرکز بخشیده و بر پایه آرای درام شناختی کلاسیک پوئتیکای ارسطو، به منزله کهن ترین کتاب در شناخت و نگارش درام های باستانی منظوم، به بازیابی جنبه های دراماتیک آنها پرداخته و اهم یافته های خود را برشمرده است. یک نتیجه جالب این پژوهش آن است که فردوسی را می توان، به رغم آن که هیچ دانسته نیست که آیا وی به هر شیوه از قواعد درام پردازی یونانیان ـ که حدود هشتصد سال پیش از روزگار وی در نزد آنان شناخته شده بود ـ آگاهی داشته یا نه، پیشرو داستان پردازی منظوم دراماتیک در برابر داستان پردازی صرفاً روایی ـ توصیفی سنتی دانست.