نام پژوهشگر: یاسر محسنیان سی سخت
یاسر محسنیان سی سخت حمید رضا روستا
در بین مهمترین پارامترهای کیفی آب مورد استفاده جهت آبیاری محصولات گلخانه ای، قلیائیت آب به دلیل اثر آن بر روی خاک و محلول محیط رشد، به عنوان عاملی بحرانی مطرح شده است. در این پژوهش، پارامترهای رویشی گیاه، وضعیت تغذیه ای، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی، شاخص spad،fv/fm ،pi ، محتوای نسبی آب برگ، محتوای قندهای محلول و پرولین گیاهان گوجه فرنگی غیر پیوندی و پیوندی (بر روی پایه های بادمجان، داتوره، تاجریزی قرمز، تنباکو و گوجه فرنگی مزرعه ای) تیمار شده با غلظت های 0، 5 و 10 میلی مولار بی کربنات سدیم، به منظور ارزیابی امکان بهبود مقاومت به قلیائیت گوجه فرنگی گلخانه ای با استفاده از پیوند، مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار 10 میلی مولار بی کربنات سدیم، باعث کاهش قابل توجه سطح برگ، وزن تر برگ، وزن خشک برگ و ساقه، غلظت آهن ریشه و شاخساره و محتوای نسبی آب برگ در هردوی گیاهان پیوندی و غیر پیوندی شد. گیاهان شاهد (گوجه فرنگی گلخانه ای) قرار گرفته در معرض تیمار 10 میلی مولار بی کربنات سدیم، بالاترین درصد کاهش در غلظت آهن شاخساره و محتوای نسبی آب برگ را نشان دادند. صرف نظر از نوع پایه بکار برده شده، تیمار بی کربنات سدیم باعث کاهش معنی دار در مقادیر شاخصspad ،fv/fm وpi شد. گوجه فرنگی پیوند شده بر روی پایه داتوره در مقایسه با گیاهان غیر پیوندی و پیوند شده بر روی سایر پایه ها، دارای مقادیر بالاتری از قندهای محلول، رنگدانه های فتوسنتزی، شاخصspad ،fv/fm وpi بودند. غلظت سدیم شاخساره، به ویژه تحت تیمار 10 میلی مولار بی کربنات سدیم، در گوجه فرنگی پیوند شده بر روی پایه داتوره کمتر از دیگر گیاهان پیوندی و غیر پیوندی بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که گوجه فرنگی پیوند شده بر روی پایه داتوره در مقایسه با سایر گیاهان، هنگامی که در معرض تیمار بی کربنات سدیم قرار گرفتند دارای رشد رویشی بهتر، ظرفیت بالاتر جهت تجمع پرولین در بخش های هوایی و وضعیت تغذیه ای مناسب تر در بافت شاخساره خود بودند، به طوری که تیمار قلیائیت تأثیرقابل ملاحظه ای بر وزن تر ریشه و ساقه و غلظت عناصر فسفر منیزیم و پتاسیم شاخساره این گیاهان نداشت. احتمالاً تعدیل پ.هاش اطراف ریشه توسط پایه داتوره، در کاهش تأثیرات سوء ناشی از بی کربنات بر گوجه فرنگی، نقش داشته است. بنابراین، نتیجه گیری می شود که پیوند گوجه فرنگی بر روی پایه داتوره باعث بهبود مقاومت به قلیائیت گیاهان گوجه فرنگی گلخانه ای تحت شرایط تنش بی کربنات سدیم می شود.