جمهوری اسلامی ایران با داشتن بیشترین همسایگان در منطقه خاورمیانه، از جمله کشورهایی است که به علت تنوعات قومی و نژادی و تداوم قومیت ها به داخل کشورهای همجوار و همچنین رقابت های موجود در منطقه دارای اختلافات دنباله داری با همسایگان خود می باشد. این اختلافات همواره امنیت مرزها را به صورت مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر قرار می دهند. در بین مرزهای کشور، مرزهای غربی بیشترین تحولات و اختلافات مرزی را از زمان پیدایش داشته است. دریافته های کتابخانه ای به این نتیجه رسیدیم که عوامل موثر بر تهدیدات و امنیت مرزهای غربی مشترک با عراق به ترتیب اولویت عبارتند از: حضور نیروهای نظامی امریکا در کشور عراق، فعالیت گروههای مسلح و ضد انقلاب علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، قومیت گرایی و جدایی طلبی، اختلافات اخیر جمهوری اسلامی ایران و عراق، قاچاق و ترددهای غیر مجاز که میزان شدت هر یک از عوامل فوق در قسمت های مختلف مرزهای غربی مشترک با عراق متفاوت است لذا چه راهی می توان اتخاذ کرد که به بهترین وجه از فرصتهای موجود در منطقه استفاده نمود؟ می توان با توسعه بازارچه های مرزی، افزایش سطح ترددهای قانونی، بالا بردن سطح ارتباطات مرزبانان دو کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران و عراق و انجام اقدامات عمرانی هماهنگ در مناطق مرزی، زمینه بهره برداری از منافع ملی و منطقه ای را در مرزهای غربی مشترک با عراق مهیا نمود. مفاهیم کلیدی: امنیت ، هویت و هویت ملی، مرز و انواع آن، تهدیدات امنیتی و نظامی.