زکریای قزوینی (600- 682 ه.ق) از علما و فقیهان قرن هفتم است که با تألیف کتاب خود در زمینه ی علوم طبیعی به نام " عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات" شهرتی جهانی یافت. آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار می گیرد، بررسی سرچشمه های ادبی و تصویری موجودات تخیلی تصویر شده در این کتاب و شرح دقیق ساختار ظاهری و رفتاری این موجودات است. موارد بررسی شده در این پژوهش نشان می دهد که خاستگاه اولیه موجودات تخیلی ملهم از طبیعت بوده و ریشه در اساطیر و افسانه ها دارد و بعضی از حکایت های این کتاب برگرفته از اخبار، احادیث و قصص قرآنی و در مواردی نقل قول هایی از بزرگانی چون ارسطو، ابوریحان بیرونی، ابن سینا، جاحظ و پلینی بوده و بعضی از داستان ها شرح روایاتی از جوالان و سیاحان است. بنابراین موجودات شرح داده شده و تصویر شده می تواند بر اساس تأثیر کتب و یا شرح روایاتی باشد که سیاحان و جهانگردان از نقاط مختلف حکایت نموده اند. به طور کلی در تمام نسخه ها هدف نگارگر در بعضی از تصاویر به نوعی روایتگری بخشی از متن در جهت مستند سازی وقایع بوده و در بعضی از موارد آزادانه و به مدد تخیل خود پیش رفته و در واقع مرز میان واقعیت و تخیل برای به تصویر کشیدن جهانی پر از شگفتی برداشته شده است. کتاب با ساختار دایرهالمعارفی خود توصیفی از شگفتی های آفریدگان جهان، معرفی و شرح انواع مختلف موجودات ترکیبی در سیمای صورت های فلکی، فرشتگان، انواع موجودات ترکیبی بری و بحری، گونه های موجودات ماورایی چون (دیو، جن، غول)، انواع مخلوقات عجیب الشکل و حیوانات مرکب در ترکیبات "حیوان- حیوان"، "انسان- حیوان"، "حیوان- انسان" و " مخلوقات عجیب" ارائه می دهد. کلمات کلیدی: موجودات تخیّلی – عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات – القزوینی– نگارگری