نام پژوهشگر: ندا جنت مکان

انطباق داده های ژئوشیمیایی آلی با چینه نگاری سکانسی جهت ارزیابی پتانسیل هیدروکربوری سازند پابده در میدان نفتی منصوری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم 1390
  ندا جنت مکان   هرمز قلاوند

در این مطالعه پتانسیل هیدروکربوری سازند پابده در میدان نفتی منصوری از طریق انطباق داده های ژئوشیمیایی آلی با چینه نگاری سکانسی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور پتانسیل هیدروکربوری سازند پابده میدان نفتی منصوری توسط پیرولیز راک ایول بررسی شد. همچنین از نتایج کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی ـ طیف سنجی جرمی این سازند بهره جویی شد. ارزیابی نتایج بدست آمده نشان داد سازند پابده به لحاظ کمیت ماده آلی، با داشتن مقدار toc از حداقل %5/0 تا %5 دارای پتانسیل هیدروکربوری مناسب تا عالی در میدان نفتی منصوری است. همچنین به لحاظ کیفیت و نوع ماده آلی دارای کروژن نوع ii و iii بصورت مجزا و همچنین ترکیبی از نوع ii و iii می باشد. این سازند در میدان نفتی منصوری توانایی تولید نفت و گاز را دارد. با بررسی تغییرات خصوصیات ژئوشیمی، سازند پابده به سه بخش تقسیم شد؛ بخش زیرین سازند پابده با لیتولوژی آهکی ـ مارنی، به عنوان سنگ منشاء مناسب (%1 - 5 /0) تا خوب (%2 - 1) تعریف شده که حاوی کروژن نوع iii می باشد. این بخش از سازند پابده پتانسیل تولید گاز را نیز دارد. بخش میانی با لیتولوژی شیل قهوه ای ـ مارنی، به عنوان سنگ منشاء بسیارخوب (%4 - 2) تا عالی (%4<) ارزیابی شده و حاوی کروژن نوع ii و مخلوط نوعii و iiiمی باشد. این بخش از سازند پابده پتانسیل تولید نفت را دارد. بخش فوقانی سازند پابده مشابه با بخش زیرین بوده و با لیتولوژی آهکی ـ مارنی، در برگیرنده سنگ منشاء مناسب (%1 - 5/0) تا خوب (%2 - 1) و حاوی کروژن نوع iii می باشد. این بخش از سازند پابده نیز پتانسیل تولید گاز را دارد. با استفاده از داده های ژئوشیمی-آلی و نگرش t-r sequence، سه سیستم تراکت نهشتی رده دو در سازند پابده شناسایی شد؛ سیستم تراکت پسرونده در زمان پالئوسن پسین تا ائوسن میانی (regressive system tract) نهشته شده است. دومین سیستم تراکت حدوداً در زمان ائوسن پسین، بصورت سیستم تراکت پیشرونده (transgressive system tract) شکل گرفته است. در نهایت در بخش فوقانی این سازند سیستم تراکت پسرونده (regressive system tract) با سن الیگوسن تشخیص داده شد. ارزیابی بلوغ سازند پابده جهت تولید هیدروکربور با استفاده از داده های ژئوشیمی آلی و مدلسازی تاریخچه حرارتی نشان داد، این سازند در میدان نفتی منصوری در ابتدای پنجره ی نفتی قرار دارد. با استفاده از نرم افزار cyclolog 3.2 و نگاره های پتروفیزیکی، مطالعه چینه نگاری سکانسی سازند پابده در ده حلقه چاه از این میدان انجام شد. 7 مرز سکانسیnb و 6 مرز سکانسیpb در سازند پابده مشخص شد. از این طریق 6 سیستم تراکت پیشرونده و 5 سیستم تراکت پسرونده در غالب 5 سکانس کامل t-r sequence در سازند پابده میدان نفتی منصوری تعیین شد. با توجه به مدت زمان گسترش سازند پابده و بر اساس رده بندیvail و همکارانش و همچنین miall، با استفاده از نرم افزار cyclolog 3.2، چینه نگاری سکانسی در مقیاس زمانی رده سوم انجام شده است. تغییرات خصوصیات ژئوشیمی و پتانسیل هیدروکربوری سازند پابده در غالب سه سیستم تراکت بدست آمده از طریق داده های ژئوشیمی مشهود است و انطباق داده های ژئوشیمیایی آلی با چینه نگاری سکانسی به منظور ارزیابی پتانسیل هیدروکربوری در مقیاس زمانی سکانس رده دوم قابل بررسی است. این بدین معنی است که نوسانات جزئی تر سطح آب دریا در تغییر خصوصیات ژئوشیمی و پتانسیل هیدروکربوری سازند پابده این میدان چندان تأثیرگذار نبوده است. در این مطالعه نشان داده شد رسوبات همزمانی که در سازند پابده تحت شرایط یکسان سطح آب دریا و نرخ رسوبگذاری مشابه ته نشست کرده اند، پتانسیل هیدروکربوری، نوع کروژن و نوع هیدروکربور احتمالی تولیدی مشابهی نیز دارند. از طریق مرزهای چینه نگاری سکانسی بخش های مختلف سازند پابده در سایر چاه ها که داده ژئوشیمی وجود نداشت دنبال شده و توزیعشان در سرتاسر میدان نفتی منصوری پیش بینی شده است. به منظور تخمین مقادیر toc از روش logr? و نیز از شبکه عصبی طراحی شده در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب استفاده شد. علی-رغم دقت تخمین پایین روش های logr? و شبکه ی عصبی با نتایج رگرسیون به ترتیب %15 و %24، نتایج هر دو روش در چهارچوب چینه نگاری سکانسی ارتباط مستقیمی با منحنی inpefa نشان داد. شبکه عصبی مورد استفاده توانست پتانسیل هیدروکربوری مشابه (بر مبنای مقدار toc) در رسوبات همزمان تخمین بزند. در نهایت با مطالعه سنگ های منشاء در چهارچوب چینه نگاری سکانسی ارزیابی جامعی از پتانسیل هیدروکربوری بدست آمد و توزیع زون دارای پتانسیل تولید بالاتر در بخش میانی سازند پابده در کل میدان منصوری مشخص شد.