نام پژوهشگر: صابره صفایی
صابره صفایی مسعود فریدونی
آلودگی فلزات سنگین از جمله سرب یکی از مهمترین مسایل زیست محیطی در کشورهای صنعتی است. از دید تکوینی مسمویت با سرب می تواند موجب ناهنجاری های اسپرم، اختلال در مراحل اندام زایی و شکل زایی و سقط جنین شود. پروتئینmetallothioneins در مگس سرکه drosophila melanogaster که به فلزات سنگین متصل شده اثر سمیت آنها را خنثی کرده یا مانع توزیع آنها می شود، مشابه پستانداران است. لذا در این مطالعه اثرات سرب بر سیر تکوین مگس سرکه drosophila melanogaster به عنوان یک مدل مورد بررسی قرار گرفت. تعداد پنج جفت مگس وحشی بالغ سه روزه جهت جفت گیری و تخمگذاری به هر یک از ظروف کشت حاوی غلظت های متفاوت یون سرب منتقل و پس از هشت ساعت خارج گردیدند. میزان تبدیل لارو به شفیره، میزان تبدیل شفیره به بالغ، زمان مورد نیاز برای تکوین حشره، تغییرات مورفومتریک طول و عرض لارو، شفیره و تخم و طول بالغین در دوره تکوین، میزان تفریخ تخم های حشراتی که در محیط حاوی سرب تکوین یافته بودند مورد بررسی قرار گرفت. وجود سرب در محیط کشت در غلظت های بین ppm 300-20 باعث افزایش طول دوره لاروی (p<0.001) و شفیرگی (p<0.01)، کاهش میزان تبدیل لارو به شفیره (p<0.01)، شفیره به بالغ و تفریخ تخم (p<0.001) می شود. همچنین باعث کاهش نرخ رشد طول و عرض لارو(p<0.05) ، نرخ رشد طول و عرض شفیره(p<0.001) و اندازه بالغین (p<0.05) گردید. طول و عرض تخم تغییری نکرد. احتمالا مسمومیت با فلز سرب بر تکوین و زیست پذیری مگس سرکه تاثیر منفی دارد که شاید ناشی از عواملی چون مداخله یون سرب با عملکرد آنزیم های ضروری بدن حشره باشد. واژه های کلیدی: تراتوژنیسیته، جنین، شفیره، فلزات سنگین، لارو