نام پژوهشگر: سعید حیدری نکو

نقش میدان های مشترک نفتی بر روابط ایران و عراق بعد از قطعنامه ی 598
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  سعید حیدری نکو   میرطیب موسوی

از زمان فروپاشی عثمانی و شکل گیری دولت عراق در غرب ایران،سیاست های متخذه از سوی دولتمردان آن کشور همواره به عنوان منبع تهدید علیه امنیت ملی ایران به شمار آمده و این کشور به ندرت روابطی دوستانه با ایران داشته است . اختلافات ارضی و مرزی به خصوص اختلافات بر سر میدان های مشترک نفتی ، به همراه مسائل مذهبی همچون تبعیض علیه شیعیان در عراق و مسائل قومی و نژادی همانند مناقشه ی عرب و عجم ، حضور اکراد در دو سوی مرزهای ایران و عراق به همراه خوی توسعه طلبی حاکمان بغداد از جمله عوامل اصلی تنش یا منازعه میان دو کشور در نیم قرن اخیر محسوب می گردند . با این حال روابط دو کشور همیشه در سطحی نامطلوب قرار نداشته و در تاریخ روابط ایران و عراق نقاط قابل اتکایی نیز یافت می شود . اما آنچه از روابط دو کشور در اذهان باقی مانده است نزاع،درگیری و جنگ و مخاصمه میان دو کشور است . کشور عراق به سه دلیل اختلاف هایش با ایران قابل حل نمی باشد : 1 – گذشته ی تاریخی که اعراب نسبت به فارسی زبان ها دارند . 2- مرزهای ایران چه در آب و چه در خشکی به شکلی است که کشور عراق را در موضع ضعف قرار داده و در سویی دیگر ایران را در موضع قدرت قرار داده که این خود اشکالی برای عراق محسوب می شود .3- وجود قوم کرد در مرز دو کشور می باشد . بنابراین بیشتر اختلافات ایران و عراق در مرز می باشد . لذا ایران باید از این فرصت استفاده کند و با توجه به امکاناتی که دارد مثل وجود شیعیان و منابع نفت مشترک ، وحدتی به وجود آورد . در حال حاضر بعضی مشکلات بر جای مانده از گذشته همچنان می تواند آینده ی روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد . آنچه مشخص ایت عوامل تنش زا در میان دو کشور امری محرز است که موجب به وجود آمدن فضایی آکنده از عدم اعتماد و بدبینی متقابل گردیده است . لذا توقع همکاری در سطح کلان و در کوتاه مدت آن هم در زمینه ی بهره برداری از میادین مشترک نفتی بین دو کشور ، امیدی کم و بیش ناممکن و آرمانگرایانه است . بدین علت پیشنهاد می شود که دو کشور همکاری خود را ار سطوح جزئی تر شروع کرده و به تدریج با افزایش میزان اعتماد سازی میزان فعالیت خود را گسترش دهند .