نام پژوهشگر: مسعود کاسه چی

پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه غربالگری کودکان اوتیسم با عملکرد بالا 12-7 ساله(assq)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 1390
  مسعود کاسه چی   فاطمه بهنیا

هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی اعتبار، پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه غربالگری کودکان اوتیسم با عملکرد بالا 12-7 ساله بود. روش: مطالعه حاضر یک مطالعه غیر تجربی،روش شناختی است که در 2 مرحله انجام شد: (1) ترجمه ابزار شامل ترجمه مستقیم و معکوس و روایی صوری نسخه فارسی (2) مطالعه اعتبار، پایایی و روایی محتوا و همگرایی نسخه فارسی پرسشنامه assq. افراد جامعه آماری شامل 213 فرد(108 پسر و105 دختر) از میان کودکان عادی شاغل به تحصیل مقطع ابتدایی در مناطق 3 و5 آموزش و پرورش شهر تهران بر اساس روش نمونه گیری چند مرحله ایی انتخاب شدند. از والدین و معلمین کودکان عادی جامعه آماری، پرسشنامه نسخه فارسی assq را تکمیل کنند. در گروه اختلالات طیف اوتیسم 67 فرد(59 پسر و 8 دختر) مراجعه کننده به کیلینک های سطح شهر تهران قرارداشتند و از والدین و معلمان آنان خواسته شد، پرسشنامه assq، راتر معلم/ والد و پرسشنامه csi-4 معلم/والد را تکمیل کنند. پس از 2هفته از تکمیل پرسشنامه assq ، از 33 نفر از والدین و معلمین کودکان این گروه به منظور بازآزمایی پرسشنامه assq خواسته شد تا آن را تکمیل کنند. گروه آسپرگر شامل 34 فرد (31 پسر و3 دختر) مراجعه کننده به کیلینک های سطح شهر تهران بودند، که پس از مطالعه پرونده آنان و ثبت اطلاعات اولیه از خانواده، از والدین و معلمین آنان خواسته شد تا پرسشنامه assq را تکمیل کنند. اعتبار درونی پرسشنامه assq از طریق آلفای کرونباخ در جامعه آماری مورد مطالعه (کودکان عادی واوتیسم) قبل و بعد از حذف سولات نامناسب محاسبه شد. پایایی بازآزمون طی یک فاصله زمانی 14-12 بروی 33 نفر از والدین ومعلمان بررسی شد. در روایی محتوا ضریب همبستگی هر سوال با نمرات کل پرسشنامه assq والد و معلم محاسبه شد. در روایی همزمان، ضریب همبستگی پرسشنامه assq در سطح والد و معلم با پرسشنامه راتر والد / معلم و پرسشنامه علائم مرضی (csi-4) والد/ معلم در گروه آسپرگر و اوتیسم مقایسه شد. یافته ها: برای محاسبه اعتبار درونی، ضرایب اعتبار آلفا پرسشنامه assq در گروه والدین کودکان عادی پایه های اول تا پنجم ابتدایی قبل از حذف سوال های نامناسب (76/0) و در گروه معلمان( 77/0) برآورد شد. بعد از حذف سواات نامناسب ضریب آلفای کرونباخ در گروه والدین کودکان عادی(77/0)، والدین کودکان طیف اوتیسم(65/0) معلمان کودکان عادی(81/0)و معلمان کودکان اوتیسم(70/0) برآورد شد. در روایی محتوا، همبستگی 21 سوال از 27 سوال بالای3/0برآورده شد که سوالات پرسشنامه assq به استثنا سوالات 25،21،20،19،14، 27 از روایی محتوی مطلوبی در گروه والدین و معلمان برخوردار بودند. ضریب اعتبار بازآزمایی پرسشنامه assq کودکان طیف اوتیسم در گروه والدین(467/0r=)و در گروه معلمان (614/0r=) برآوردشده است.برای برآورد روایی همگرایی پرسشنامه assq، همبستگی آن با دو پرسشنامه راتر و csi-4 محاسبه شد که در گروه والدین، ضریب همبستگی پرسشنامه assq و راتر (715/0)در گروه والدین پرسشنامه assq و csi-4 (486/0) و در گروه معلمان ضریب همبستگی پرسشنامه assq و راتر (495/0)در گروه معلمان پرسشنامه assq و csi-4 (411/0) به دست آمد و معنادار بود. نتیجه گیری: با توجه به اینکه این پرسشنامه اکنون با نسخه انگلیسی آن همخوانی داشته ، با اطمینان بالایی از آن می توان استفاده کرد و بر مبنای تمام نتایج به دست آمده می توان چنین اظهار کرد که پرسشنامه assq ابزار مناسبی جهت غربالگری کودکان اوتیسم با عملکرد بالا 12-7 ساله است.