برای ارزیابی اثرات آلانین، محلول اسید آمینه ای (bme)، ویتامین e و b12 بر انجمادپذیری اسپرم بز مرخز دو آزمایش طراحی شد. از 5 راس بز نر بالغ مرخز 2 تا 4 ساله با میانگین وزنی 55-60 kg در این تحقیق استفاده شد. بزها در مرکز دامپروری سنندج نگهداری شدند. این آزمایش از نوامبر 2010(آبان 89) تا ژانوری 2011(بهمن 89) انجام شد. بزها به طور تصادفی از بین دام های عادت دهی شده برای اسپرم گیری بوسیله مهبل مصنوعی انتخاب شدند. نمونه های منی صبح روز آزمایش به کمک مهبل مصنوعی جمع آوری شد و به مدت 30 دقیقه با فلاسک آب گرم 30درجه به آزمایشگاه منتقل شدند و بعد از ارزیابی اولیه مخلوط شدند و به نسبت 1:4 بعد از سرمادهی در دمای 5 درجه سانتی گراد ( آزمایش 1) و پس از انجماد (آزمایش 2) با رقیق کننده تریس- سیترات- فروکتوز-زرده تخم مرغ و به همراه آلانین (mm135)، bme (5%) جداگانه و ترکیب با ویتامین e (mm1) و b12 (mg/ml5/2) و یک رقیق کننده بدون اسید آمینه و ویتامین ها (پایه) رقیق شدند. در آزمایش 1 و 2 خصوصیات جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی، سلامت آکروزوم و سلامت غشاء به عنوان پارامترهای کیفیت اسپرم ارزیابی شدند. نمونه های منی رقیق شده به مدت 3 ساعت به دمای 5 درجه سانتیگراد رسیدند و در پایوت های 25/0 میلی لیتری بسته بندی شدند. نمونه های منی پایوت ها در دمای 37 درجه به مدت 30 ثانیه یخ گشایی شدند. داده ها به وسیله رویه glm نرم افزارsas ارزیابی شدند. نتایج آزمایش 1 نشان داد که افزودن bme به رقیق کننده منی در مقایسه با تیمار شاهد جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی و سلامت غشاء اسپرم را پس از سرمادهی به طور معنی داری (05/0?p) افزایش می دهد. هرچند، هیچ یک از تیمارهای دیگر نتوانست تاثیری درپارامترهای کیفیت اسپرم ایجاد کند. همچنین، نتایج آزمایش 2 نشان داد که افزودن bme (5% ) وتیمار ترکیبی آلانین و ویتامین b12 جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی و سلامت آکروزوم اسپرم بز را پس از یخ گشایی بهبود می دهد. این تاثیرات تنها در مورد سلامت آکروزوم در مقایسه با تیمار کنترل معنی دار(05/0?p) بود. میانگین جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی و سلامت آکروزوم پس از یخ گشایی با تیمار bme به ترتیب 7/2±5/49 و 9/2±6/38 و 6/2±54 و 9/1±1/58 نشان داده شد. ترکیب آمینو اسیدها با ویتامین e ویژگی های اسپرم بز را پس از سرد سازی و یخ گشایی به طور معنی داری (05/0?p) کاهش داد. این داده ها نشان می دهد که افزودن bme و ترکیب 2 تایی آلانین و ویتامین b12 در رقیق کننده منی می تواند برای انجماد اسپرم بز مفید باشد.