نام پژوهشگر: ماندانا مختاریان
ماندانا مختاریان میرزامحمد حسنی
چکیده پژوهش حاضربه بررسی وضعیت مسیحیان نسطوری در عصر ساسانیان ( 224-651م) می پردازد. مسیحیان نسطوری از پیروان نسطوریوس بودندکه معتقد به انفصال مطلق بین جنبه ی الهی و بشری حضرت مسیح بود. این عقیده به نسطوریت موسوم گردید. زیرا شخص نسطوریوس تعلیم دهنده ی آن بود. کلیسای روم در سال 431م .شورای افسوس را تشکیل داد ونسطوریوس را از مقام خویش عزل و وی را مرتد خواند. نتیجه ی این شورا سردرگمی وانشقاق در کلیسای شرق بود.پس از تبعید و سپس مرگ نسطوریوس، در سال 451م. در شورای کالسدون پیروان نسطوریوس را بر خطا و کافر اعلام کردند و جریان شکل گیری غیر کالسدونی ها در قالب منوفیزیتی یا یعقوبیه آغاز گردید.کانون مذهب نسطوری در ادسا،واقع در غرب بین النهرین بود . درواقع تاریخچه ی ادسا، همان پیشینه ی کلیسای نسطوری تا پیش از ظهور نسطوریوس می باشد.به دنبال شورشی بر علیه نسطوری ها تصفیه ی آنان در سالهای 457و487م. از مدرسه ی ادسا انجام شدو نهایتاً در سال 489م.به فرمان امپراتوربیزانس، مدرسه ادسا بسته شدو تمام نسطوریان به بیرون از حوزه ی حکومت وی به ایران رانده شدند.از این پس حیات علمی و فرهنگی نسطوریان در نصیبین به رهبری بار صوما ونرسی و افراد دیگر تداوم یافت.بارصوما پس از آن که به فرمان پیروز(459-484م.)اسقف نصیبین شد. برای ترویج مذهب نسطوری کوشش های فراوانی کرد. تشکیل مدرسه ی نصیبین توسط بار صوما باعث تقویت مذهب نسطوری و اشاعه ی آن در ایران گردید. وی در شورای سال 484م. رسماً کلیسای ایران را نسطوری اعلام کرد. این امر سبب گسترش مسیحیت نسطوری در ایران شد.روش پژوهش در این تحقیق مبتنی بر مطالعات تاریخی و استفاده از شیوه های علمی،توصیفی و تحلیلی است.همان گونه که از نتایج این پژوهش بدست می آید، مهمترین عواملی که در تشکیلات و تثبیت وضعیت نسطوریان در ایران عصر ساسانی حائز اهمیت است؛منازعات سیاسی ومذهبی ایران و روم،رقابت مذهبی بین فرق مختلف،فراهم آوردن شرایط مساعد برای نسطوریان پس از اخراج آنان از روم توسط شاهان معاصر آنان،شرایط اجتماعی و نقش نسطوریان در فعالیت های بازرگانی وتبشیری؛علاوه برآن باید به اقدامات پزشکان،دیوانیان و هنرمندان نسطوری اشاره کرد که سبب موفقیت نسطوریان در ایران عصر ساسانی شد.هدف نگارنده از این پژوهش بررسی وضعیت مسیحیان نسطوری درایران عصرساسانی است.