نام پژوهشگر: اکرم دهقان زاده

بررسی تطبیقی اصطلاحات حوزه دستور انگلیسی- فارسی از دیدگاه معیارسازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  اکرم دهقان زاده   محمدرضا احمدخانی

در این پژوهش به بررسی تطبیقی اصطلاحات حوزه زبان شناسی انگلیسی- فارسی از دیدگاه معیارسازی پرداخته شده است. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی– تحلیلی است. اصطلاحات و داده های مربوطه به روش کتابخانه ای گردآوری شده و بعد از مطالعه و بررسی از طریق فیش-برداری جمع آوری و مقایسه می شوند. نتایج برگرفته از این پژوهش نشان می دهد که فرضیه های این تحقیق تأیید شده و بدین شرح می باشد. الف). کاستی هایی در فرهنگهای زبانشناسی تخصصی وجود دارد.ب). نابسامانی و تکثر اصطلاحات و همچنین معادلهای ضد و نقیض در فرهنگهای تخصصی زبانشناسی نمایان است. ج). برای حداقل 50%از اصطلاحات تخصصی زبانشناسی انگلیسی – انگلیسی، هنوز معادل فارسی وضع نشده است. در بررسی تطبیقی و مقایسه ای فرهنگ-های تخصصی زبان شناسی انگلیسی– انگلیسی با فرهنگ های تخصصی زبان شناسی انگلیسی– فارسی از لحاظ کمّی، مشخص گردید که تعداد اصطلاحات موجود در منابع فارسی به نسبت منابع انگلیسی بسیار اندک است و فقدان اصطلاحات و تعریفهای توصیفی آشکار است که باید به واژه-گزینی و اصطلاح سازی، طبق اصول و ضوابط واژه گزینی پرداخته شود. بر این اساس تهیه فرهنگ جامع و کامل این رشته بر مبنای اصول اصطلاح نامه نویسی و فرهنگ نگاری بسیار ضروری است. در این پژوهش نگارنده به واژه گزینی پیشنهادی 2100 واژه، که معادلیابی نشده اند، طبق اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پرداخته است. در بررسی مقایسه ای فرهنگهای تخصصی زبان شناسی وجود نابسامانی، تعدد اصطلاحی، تکثر مفهومی، وجود یک اصطلاح برای چند واژه، محرز است. چنین وضعیتی، محدودیت و نقص دانسته ها و خلط های معنایی و اختلال در امر نمایه سازی، پردازش و بازیابی اطلاعات را به دنبال خواهد داشت. فرهنگستان زبان و ادب فارسی تعداد 624 واژه تخصصی زبان شناسی را معیارسازی کرده است.نگارنده با مقایسه واژگان مصوب فرهنگستان و فرهنگهای تخصصی انگلیسی – فارسی و واژه نامه های ضمیمه شده در کتابهای تخصصی زبان شناسی بهترین واژه را طبق اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان، انتخاب و پیشنهاد داده است.در این پژوهش به این نتیجه کلی می رسیم که یکی از فرآیندهای اصلی موثر در بالا بردن پایگاه یک زبان استانداردسازی است که می توان به عنوان ابزاری موثر جهت بهبود و نظم بخشی به تعاریف و نظام مفاهیم و نیز اصلاح خلاءهای واژگانی زبان فارسی، کمک گرفت. بدین لحاظ پرداختن به راهکارهای ممکن جهت معیارسازی اصطلاحات حوزه زبان شناسی ضروری می باشد.