نام پژوهشگر: علی عباس عادلی

ضرورت باز آفرینی یک اثر نمایشی در دوره های مختلف با تاکید بر نمایشنامه مده آ
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  علی عباس عادلی   امیر حسن ندایی

1-1) بیان مسئله : آثار نمایشی متعددی را در ادبیات جهان می توان برشمرد که در ادوار مختلف بازآفرینی شده اند. در این بین ، سهم آثاری که برگرفته از جهان اساطیری هستند بیشتر به چشم می خورد. «مده آ »یکی از این آثار است که تاکنون بیش از 8 بار در دوره های مختلف بازآفرینی شده است و هر نویسنده ، با تکیه بر کلیت داستان ، پی رفت کنش ها و درونمایه ی یکسان ، از منظر جهان بینی خویش آنرا بازآفرینی ، و مضامین مورد نظر خود را در آن ارائه کرده است . بی شک شرایط تاریخی و اجتماعی و دامنه ی نظریات فلسفی هر نویسنده ، در دوره های مختلف، متفاوت بوده است. لذا ، با تکیه بر تمام این موارد ، آنچه قابل توجه است ، وجود دغدغه های انسانی مشترک در یک اثر است که در هر دوره ، متأثر از نوع نگاه حاکم بر فضای اجتماعی آن ، شکل جدیدی را به خود می گیرد. برای نمونه بررسی نمایشنامه ی« مده آ » می تواند به چگونگی نمود این دغدغه ها در اعصار مختلف بپردازد و مشخص نماید که چگونه از یک داستان ثابت با تم مشترک ، می توان به مضامین مختلفی رسید. و چگونه می توان با تکیه بر آگاهی پیشین مخاطب از ماجرایی اسطوره ای ، آن موضوع را بستری برای انتقاد در جامعه قرار داد . و با نزدیک نمودن آن مفاهیم آشنا به افق انتظارات مخاطب ، به بیان دید گاه ها و ایدئولوژی خود ، در بستری نوین پرداخت . 1-2)پیشینه تحقیق: از آنجا که بسیاری از متون کهن توسط اشخاص متعدد در ادوار مختلف بازآفرینی شده اند ، طبیعتاً راجع به آنها مطالبی وجود دارد ، اما به عنوان یک پایان نامه ، و با این عنوان ، در سالهای اخیر ، بررسی جامعی در جمعیت دانشجویی ما ، پیرامون آن شکل نگرفته است . بدون شک ، این مهم ، در بررسی و آرای بسیاری از فیلسوفان و نظریه پردازان معاصر به خوبی وجود دارد. به طور مثال ، رنه ولک در تاریخ نقد جدید به بررسی ادبیات یک قوم و ارتباط آن با زبان و ادبیات اقوام دیگر می پردازد ، چارلز هریسون در کتاب اندیشه های اهل هنر ، یکسانی برخی مفاهیم را با توجه به نیازهای زمانی بررسی نموده است. میشل فوکو ، متأثر از مباحث آپولونی و دیونیزوسی نیچه ، مسئله موجودات حاشیه ای ( سیاه – برده – دیوانه – زن ) را بیان و فرهنگ را بدون این موجودات کامل نمی داند. همچنین او ، در کتاب تاریخ جنون به ارتباط خرد و جنون و دلایل انزوای یکی از جانب دیگری می پردازد ، ژاک دریدا نیز با طرح نظام زبانی و تقابل های دوتایی ( هستی ، نیستی – خیر ، شر – ارباب، برده – زن ، مرد و ... )، قدرت را برتری یکی از قطب ها ، در چیرگی بر قطب دیگر می شمارد. با این همه تلاش های جهانی اما ، این مهم در کشور ما به طور علمی و آکادمیک پی گیری نشده است و تنها در آثار پژوهشی جلال ستاری و داریوش شایگان ، ما با این نوع پژوهش روبرو هستیم و این امر مهم در جامعه دانشجویی ما نادیده گرفته شده است . 1-3)اهداف تحقیق : 1. روند امروزی شدن تم های اساسی آثار کلاسیک 2. چگونگی نمود مفاهیم مدرنی چون جامعه شناسی و روانشناسی در نسخه های بازآفرینی شده با توجه به تلقی امروزی از شخصیت 3. مشخص کردن کاربردهایی که یک داستان در دوره های مختلف تاریخی دارد. 1-4)روش تحقیق : روش تحقیق بر اساس کتابخانه ای خواهد بود. 1-5)فرضیه : نمایشنامه ی «مده آ» از نظر فنی واجد ویژگی های منحصر بفردی است که توسط نویسندگان متعددی در ادوار مختلف بازآفرینی شده است. 1-6) سوالات پژوهشی : 1. وجوه اشتراک و افتراق و دغدغه های انسانی در دوره های مختلف و نمود آن در نسخه های باز آفرینی شده چگونه است؟ 2. جرح و تعدیل واضافه شدن چه بخش هایی و مفاهیمی در امروزی کردن اثر قابل توجه بوده است؟ 3. چگونه نویسندگان دوران مختلف با استفاده از پیرفت کنش های یکسان و تم مشترک در یک نمایشنامه مضامین متفاوتی آفریده اند؟ 1-7) جامعه و نمونه پژوهش : آثار نمایشی باز آفرینی شده در ادوار مختلف با نمونه پژوهشی« مده آ »