نام پژوهشگر: نعیمه تیموری اسفیچی
نعیمه تیموری اسفیچی جلال جلالی سندی
شب پره خرنوب ectomyielois ceratoniae ( zeller) (lepidoptera: pyralidae)یکی از آفات جدی انار در ایران است. این حشره هم چنین روی تعداد زیادی از میوه ها و میوه های خشک در انبار مشاهده شده است. در این تحقیق پارامترهای غذایی و اکولوژیک و همچنین فعالیت های آنزیمی این آفت در شرایط دمایی 2±29 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±70 درصدو دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی روی دو رقم تجاری پسته (اکبری و کله قوچی ) و غذای مصنوعی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. روزانه آمار مرگ و میر، پوست اندازی، ظهور حشرات بالغ و جنسیت یادداشت شد. دوره انکوباسیون تخم در میزبان های غذای مصنوعی، پسته اکبری و کله قوچی به ترتیب057/0± 2/3، 069/0± 36/3 ، 071/0±48/3 به دست آمد بین طول دوره انکوباسیون تخم در سه میزبان بررسی شده تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بر اساس نتایج به دست آمده، کوتاه ترین دوره رشدی حشره مربوط به غذای مصنوعی و طولانی ترین آن مربوط به پسته کله قوچی می باشد و بین سه میزبان تفاوت معنی دار بود (p<0.05). طول دوره لاروی در غذای مصنوعی، پسته اکبری و پسته کله قوچی به ترتیب19/0 ±8/16،097/0 ±2/19 و14/0 ±38/20 روز محاسبه شد. داده های مربوط به پارامترهای دموگرافیک بر اساس جدول زندگی دو جنس (نر و ماده)، مرحله رشدی- جنسی تجزیه و تحلیل شدند. بیشترین مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت، نرخ خالص تولید مثل و نرخ ناخالص تولید مثل در حشرات پرورش یافته روی غذای مصنوعی مشاهده شد. این پارامترها در غذای مصنوعی به ترتیب 0064/0±1407/0روز 1-، 0075/0± 151/ 1روز 1- ، 44/10 ± 94/58 نتاج ماده و 09/2 ±02/95 تخم/ ماده به دست آمد. متوسط مدت زمان یک نسل آفت روی سه میزبان غذای مصنوعی، پسته اکبری و پسته کله قوچی به ترتیب 33/0± 05/29، 21/0 ± 92/31 و 27/0 ± 1/33 روز محاسبه شد. شاخص های تغذیه ای در سه میزبان مورد مطالعه تفاوت معنی داری داشتند(p<0.05). نرخ مصرف نسبی در سه میزبان غذای مصنوعی، پسته اکبری و پسته کله قوچی به ترتیب 009/0±355/5، 485/1±999/11، 599/0±631/10 گرم/ گرم/ روز محاسبه شد. بیشترین بازدهی غذای خورده شده در لاروهای پرورش یافته روی غذای مصنوعی به دست آمد ولی شاخص تقریبی هضم شوندگی در این رژیم غذایی کمترین مقدار را به خود اختصاص داد. بیشترین (31/0 گرم) و کمترین (1201/0 گرم) میزان تغذیه لارو های ectomyelois ceratoniae مربوط به غذای مصنوعی و پسته کله قوچی است. بیشترین فعالیت آنزیم های آمیلاز، پروتئاز و لیپاز در لوله گوارش لاروهای پرورش یافته روی غذای مصنوعی مشاهده شد.