کمتر فعالیتی را می توان یافت که عاری از هر گونه عامل تهدیدکننده ای باشد؛ از اینرو حفظ و صیانت از انسان به عنوان رسالتی مهم مطرح می گردد و در این بین بخش عمده ای از مواردی که سلامت جسمی و روحی کاربران رابه خطر می اندازد مربوط به شرایط ارگونومی محیطهای کاری و آموزشی می باشد. به نظر می رسد با توجه به اثرات ژرف و تاثیر گذاری که نورپردازی یک فضا بر وِیژگی های جسمانی – روانی کاربران دارد پرداختن به مبحث نور در محیط های کاری و آموزشی کمتر مورد عنایت قرار گرفته است.از این رو پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چه مولفه هایی از نورپردازی تاثیر گذار بر شرایط ارگونومیکی محیط های کاری –آموزشی نظیر مرکز معماری پژوهی است. بدین منظور سعی بر این است تا با دیدگاهی تحلیلی –توصیفی و به کمک روش کتابخانه ای- میدانی به یافته اندوزی و گردآوری اطلاعات در این زمینه پرداخته شود. هدف از این بررسی در زمینه نورپردازی ارگونومیک،تقویت برخی مولفه ها انسانی مطلوب در محیط های کاری – آموزشی از جمله آسایش بصری،رفاه،افزایش میزان رضایت شغلی و کاهش خستگی و نیز افزایش کارایی ، بازده انجام کار و افزایش بهره وری است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از این است برای دستیافتن به نورپردازی با سطح ارگونومیکی بالا در فضاهای کار و آموزش مانند مرکز معماری پژوهی انتخاب شدت نور مناسب با فعالیت های گوناگون و همچنین لحاظ کردن ضرایب سنی کاربران،ارتفاع فضا و نیز ضرایب جذب و انعکاس بدنه های فضا برای دست یافتن به عملکرد بصری مطلوب به نحوی که رضایت شغلی و افزایش بهره وری برای کابران به همراه داشته باشد مهم است.از طرفی توجه به میزان درجه حرارت نورهای متفاوت(cct) با توجه به اثرا ت بیولوژیکی که بر سلامتی افراد و ریتم شبانه روزی بدن دارد در ایجاد حس رفاه و سرزندگی کاربران تاثیر گذار است.انتخاب ابزارهای روشنایی با درجه خیرگی(ugr) و شاخص تجلی رنگ (cri) مناسب برای فعالیت های گوناگون درکاهش خستگی،افزایش آسایش بصری و نیز کارایی موثر است.امکان تنظیم و کنترل نور در فضاهای گوناگون با توجه به نیازها، فعالیت ها وهماهنگی میان نور روز و نور مصنوعی در افزایش بازده کار و کاهش مصرف انرژی تاثیر گذاراست. لحاظ کردن مجموعه عوامل ذکرشده در تعیین سطح فاکتورهای عملکرد بصری، دورنما، آسایش بصری، سرزندگی ، توانمندسازی و در نهایت تعیین میزان ارگونومی نوری فضا تاثیر گذار است. در بخش طراحی نیز ، ایده ای که همزمان تلفیقی از ساختار شهری اصفهان قدیم به دلیل ،تامین بهینه نور فضاها ، ایجاد شرایط زیستی مناسب ،القاء حس تعلق به فضا و .. است و همچنین هندسه گره چینی پنجره ها به دلیل امکان کنترل نور فضا ها ،ایجاد کیفیات فضایی متنوع مد نظر قرار گرفت.با این رویکرد طراحی مجموعه حیاط هایی ملهم از هندسه گره چینی پنجره ها که دورنمایی همانند الگوهای فضایی شهری قدیم فراهم می کرد به عنوان ایده نهایی طراحی شد.