چکیده امروزه در مواردی چون استئوتومی ها، آرترودزیس، شکستگی های چند قطعه ای و جایگزین کردن استخوان از بین رفته بر اثر تومور و کیست، از پیوند های استخوانی استفاده می کنند. پیوند های استخوانی سرشار از سلول های پیش ساز استخوانی می باشند که باعث القای استخوان سازی می شوندو از نظر مکانیکی، عروق زایی و رشد استخوانی را حمایت می کنند. استفاده از استخوان خودی هنوز بعنوان استاندارد طلایی در پیوند مطرح می باشد ولی مقدار برداشت این پیوند محدود بوده و مشکلاتی را همواره بدنبال دارد. اخیرا محققین ترمیم استخوان توجه شان بسمت استفاده از سلول های بنیادی مزانشیمی خودی بهمراه داربست های طبیعی و مصنوعی بعنوان هدایت کننده استخوان سازی جلب شده است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثرات ترمیمی استفاده از سلول های بنیادی، بهمراه امنتوم در التیام استخوان سگ می باشد. جهت انجام مطالعه حاضر از 16 قلاده سگ نر نژاد مخلوط استفاده شد. پس از بیهوشی و آماده سازی برای عمل جراحی یک قطعه بافت چربی از 4 قلاده سگ جهت کشت سلول های بنیادی مزانشیم با منشا چربی اخذ گردید. سلول های بنیادی مزانشیمی پس از 2 مرحله هضم آنزیمی و عبور از فیلتر مخصوص کشت سلول در 3 مرحله پاساژ داده شد. به طور کلی 4 گروه مورد مطالعه شامل گروه شاهد، گروه امنتوم، گروه سلول بنیادی و گروه محیط کشت بودند. در هر گروه روند جراحی شامل برداشت 1 سانتی متر از استخوان زند زیرین radius)) دست راست حیوان بود و سپس در تمامی گروه ها به جز گروه شاهد قطعه ای از امنتوم در نقیصه ایجاد شده قرار داده شد و در گروه سلول های بنیادی 5 میلیون سلول ودر گروه محیط کشت 500 میکرو لیتر محیط به داخل بافت امنتوم تزریق گردید. جهت ارزیابی کمی و کیفی ترمیم بافت استخوانی در روزهای 14، 28، 42، 56 از حیوانات مورد نظر عکس رادیوگراف تهیه شد و در عکس های رادیولوگراف فاکتورهایی از قبیل شکل گیری استخوان، جوش خوردگی فوقانی، جوش خوردگی تحتانی و بازآرایی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس در روز 56 سگ ها به روش انسانی با دز بالای داروی بیهوشی معدوم شدند و ضایعه مورد نظر جهت ارزیابی هیستوپاتولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که گروه محیط کشت از دیگر گروه ها از نظر فاکتورهای مورد بررسی برتر بوده و بعد از آن گروه سلول های بنیادی در درجه بعدی قرار گرفت و هر دوی این 2 گروه نسبت به گروه امنتوم و شاهد برتری داشتند. با توجه به نتایج این تحقیق می توان پیشنهاد کرد که با پژوهش های بیشتر استفاده از سلول های بنیادی با داربست امنتوم در درمان شکستگی های بزرگ می تواند بسیار کارآمد باشد.