مریم زارعی شمس آبادی مرتضی افشاری
خمسه نظامی در زمره نسخی بوده که تعداد قابل توجهی از نسخه های مصور آن، هم اکنون در موزه ها و کتابخانه های ایران پراکنده اند و در میان آنها نسخه هایی است که تا کنون محجور مانده و مورد توجه واقع نشد ه اند. نسخه خمسه نظامی متعلق به قرن دهم ه.ق محفوظ در گنجینه نسخ خطی موزه رضا عباسی، یکی از همین نسخه های تصویرگری شده است که در سده مذکور پدید آمده و بدلیل آنکه تا کنون تحقیقی راجع به آن صورت نگرفته است انتخاب گردید. وبا توجه به سوالهای اصلی تحقیق: - تصاویراین خمسه تا چه اندازه با خصوصیات مکتب تبریز عهد صفوی مطابقت دارد؟ - چه ویژگیهایی از این نسخه خمسه نظامی آنرا از دیگر نسخ موجود متمایز وشاخص نموده است؟ پژوهش حاضر، تلاشی است در جهت معرفی و بررسی ویژگیهای بصری این آثار و به آشکارگی رساندن شباهت ها و وجوه تمایز این نسخه با برخی از نسخه های فاخر و نفیس و نیز برخی از نسخ کم اهمیت تری که همزمان و یا پیش از این نسخه تصویرگری شده اند. و نتیجه حاصله اینکه نگاره های این نسخه با ویژگیهای نگارگری مکتب شیراز قرابت و نزدیکی زیادی داشته و در موارد بسیاری از مکتب شیراز درنیمه اول قرن دهم ه.ق ونیزمکتب ترکمانان شیراز در اواخر قرن نهم هـ.ق متأثر گشته اند. وهمچنین این نسخه از لحاظ نفاست و زیبایی همتای آثار درباری و فاخر هم زمان با خود نیست و بنابراین به عنوان یک نسخه شاخص نمی تواند مطرح شود.روش تحقیق این پایان نامه توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای بوده است
