نام پژوهشگر: حامد صالحیان
حامد صالحیان غلامعلی رنجبر
برای بررسی تنوع سوماکلونال در برنج، بذور 4 رقم برنج به نام های طارم جلودار، دانش، سنگ طارم و ندا در محیط این ویترو مورد کشت قرار گرفتند. ابتدا قابلیت کالوس زایی و باززایی ارقام مورد مطالعه واقع شد. برای کالوس زایی از محیط کشت پایه ی ms حاوی سطوح مختلف هورمون های 2, 4-d و naa و برای باززایی از محیط کشت ms حاوی سطوح مختلف هورمون های bap، naaو kin استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1389 انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس اثر غلظت هورمون های مختلف بر کالوس زایی ارقام نشان داد که در تیمار هورمونی 2, 4-d اثر رقم، غلظت هورمون و اثر متقابل آنها معنی دار بود در حالی که در تیمار هورمونی naa فقط اثر ساده ی رقم معنی دار گردید. ارقام دانش و سنگ طارم در هر دو تیمار هورمونی به ترتیب بیشترین و کمترین میزان کالوس زایی را در بین ارقام مورد مطالعه داشتند. تجزیه واریانس اثر غلظت هورمون های مختلف بر باززایی ارقام نیز حاکی از معنی دار بودن اثر ساده ی رقم در تیمارهای kin و bap، اثر ساده ی غلظت هورمون در هر سه تیمار هورمونی و اثر متقابل آنها در تیمار bap بود. ارزیابی باززایی ارقام نیز نشان داد که ارقام طارم جلودار و ندا در تیمار با هورمون های kin و bap بیشترین باززایی را در بین ارقام مورد آزمایش داشتند. رقم سنگ طارم نیز در کلیه ی تیمارهای هورمونی کمترین باززایی را داشت. به منظور بررسی تنوع سوماکلونال گیاهان باززایی شده، استخراج dna از نمونه های برگی این گیاهان به روش ctab صورت گرفته و پویش ژنومی با استفاده از 10 آغازگر تصادفی rapd و 10 آغازگر ssr انجام شد. باندهای تشکیل شده بر اساس حضور و عدم حضور باندهای یکسان رتبه بندی و تجزیه ی کلاستر با استفاده از ضرایب تطابق ساده مبتنی بر روش upgma انجام شده و در نهایت دندروگرام حاصل رسم شد. آغازگرهای rapd همگی قادر به نشان دادن چند شکلی بودند اما از بین آغازگرهای ssr فقط 5 آغازگر توانستند چند شکلی را در بین لاین های باززایی شده آشکار کنند. با استفاده از آغازگرهای rapd، 682 قطعه ی باندی تشکیل شد که 25/32% این باندها پلی مورف بودند. میانگین بانددهی برای هر یک از آغازگرهای rapd 09/3 باند بود. همچنین 66/36% باندهای تشکیل شده توسط آغازگرهای ssr چند شکل بودند. صرف نظر از ارقام دامنه ی ضریب تشابه در این نشانگر بین 52/0 تا 00/1 متغیر بود. از نتایج این آزمایش می توان نتیجه گرفت که در کشت بافت برنج امکان ایجاد تنوع سوماکلونال به وفور وجود دارد و در صورت مطلوب و پایدار بودن این تغییرات در ارزیابی های آینده، می توان گیاهان باززایی شده را به عنوان یک لاین یا حتی رقم جدید معرفی نمود.
حامد صالحیان سید احمد جنابعلی جهرمی
تاکنون، بیشتر پژوهش های صورت گرفته، به بررسی فرآیند تولید و تاثیر آن بر خواص نانوکامپوزیت های اپوکسی پرداخته است و داده های چندانی پیرامون نانوکامپوزیت با زمینه پلیمری وینیل استر در دست نیست. این درحالی است که وینیل استر یکی از رزین های پرمصرف در صنعت کامپوزیت محسوب می شود. در سال های اخیر، افزودن تقویت کننده ها با ابعاد بسیار کوچک (بویژه در محدوده مقیاس نانو)، به عنوان راه حلی در راستای ارتقاء خواص مطرح گردیده است. در نانوکامپوزیت ها، به دلیل نفوذ زنجیره های پلیمری در میان نانوذرات و ایجاد پیوند مناسب میان آن ها- با شرط توزیع همگن و یکنواخت نانوذرات مجزا در ساختار زمینه و با حداقل میزان آگلومره موجود-بهبود خواص را می توان انتظار داشت. هدف از این پژوهش، ساخت و بررسی خواص نانوکامپوزیت وینیل استر/دی اکسید تیتانیوم تعیین گردید. نمونه های نانوکامپوزیتی با تکنیک مخلو ط سازی مذاب و روش مکانیکی و با محتوای 1، 2.5 و 5 درصد وزنی نانوذرات tio2 تولید شدند. همچنین byk-c8000 به عنوان عامل پیوندساز پلیمری به مخلوط اضافه گردید. در ابتدا، تاثیر پارامترهای تولید بر خواص نانوکامپوزیت حاوی 1 درصد وزنی tio2 ارزیابی گردید و سپس با انتخاب شرایط بهینه و تثبیت پارامترها، تاثیر محتوای نانوذرات بر خواص نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین خواص مکانیکی از آزمون های کشش، خمش، سختی، سایش و ضربه استفاده گردید. سطوح شکست نمونه های ضربه به کمک تصاویر حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین آزمون دمای انحراف گرمایی، به منظور بررسی خواص حرارتی نانوکامپوزیت، بر روی نمونه ها صورت پذیرفت. نتایج حاکی از آن است که در محتوای کم از ماده تقویت کننده، نمونه ها بهبود در خواص مکانیکی نظیر مدول، سختی، مقاومت به سایش و ضربه را از خود نشان می دهند. با جمع بندی نتایج به دست آمده می توان گفت، نانوکامپوزیت وینیل استر/نانو tio2، نسل جدیدی از مواد با کارآیی بالا بوده و برای کاربردهای مهندسی مناسب و بسیار مورد توجه می باشد.