چکیده: به طور کلی مالیات مظهر حاکمیت دولت است و با توجه به نقش مهمی که به عنوان نخستین و مهم ترین درآمدهای عمومی در تأمین هزینه های عمومی ایفا می کند، از اهمیت به سزا و جایگاهی ویژه در نزد دولت ها، برخوردار است. بدین لحاظ در حقوق مالیاتی همه کشورها و از جمله ایران، برای اینکه دستگاه مالیاتی بتواند وظایف و مسوولیت های خود را در این باره به خوبی انجام دهد، حقوق و اختیاراتی ویژه، به سازمان مذکور اعطاء شده است که از آن به عنوان «اعمال قدرت مالیاتی» نیز نام می برند. بررسی و تبیین موضوع بحث به خوبی نشان می دهد که مالیات از مظاهر حاکمیت دولت به شمار می رود و با اقتدار و تداوم بقای آن عجین است. با توجه به اینکه در مورد ارزیابی به وسیله مودی مالیاتی همواره خطر تقلب و یا اختفاء ماخذ مالیاتی به علت ترجیح منافع شخصی بر منافع اجتماعی وجود دارد، لذا قانونگذار به منظور پیشگیری از این موضوع و الزام مودیان به انجام صحیح و به موقع تکلیف خود در زمینه ارزیابی ماخذ مالیاتی ، اقتدارات ، اختیارات و امتیازات قابل توجه و منحصر به فردی به دستگاه مالیاتی اعطا کرده که می توان آنها را به دو دسته ی کلی شامل "حقوق و اختیارات نظارت" و " اعمال ضمانت اجراها" طبقه بندی کرد که در این پایان نامه به بررسی موارد این اختیارات می پردازیم. ثمره این بحث از طرفی می تواند با توصیف موارد اقتدارات دستگاه مالیاتی در برابر مردم چارچوب اختیارات قانونی دستگاه را مبتنی بر اصل حاکمیت قانون و امتیازات قدرت عمومی در حقوق مالیاتی ترسیم کند تا از سوء استفاده های احتمالی در اخذ مالیات اجتناب شود و از طرف دیگر به تضمین هرچه بیشتر حقوق مودیان در برابر دستگاه مالیاتی کمک کند و عدالت مالیاتی را به اجرا بگذارد. کلید واژه ها: اقتدارات و اختیارات، مالیات، دستگاه مالیاتی، وصول مالیات، تشخیص مالیات، حقوق مالیاتی، مودی مالیاتی، اعمال قدرت مالیاتی