نام پژوهشگر: روح اله صالحی دولت آباد

نفوذ اقتصادی روسیه در آسیای مرکزی از 1991 تا 2010
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  روح اله صالحی دولت آباد   جهانگیر کرمی

روسیه از اوائل قرن 19 در آسیای مرکزی تسلط داشته و نفوذش را در منطقه توسعه داده است. روسیه همیشه از منابع دولتهای آسیای مرکزی بهره برداری می کرد و آنها را به مسکو انتقال می داد و این کشورها مجبور بودند تا نیازهای روسیه را فراهم کنند. روسیه سعی می کرد تا نفوذ قدرتهای بزرگ را در منطقه کاهش دهد و نفوذ خودش را حفظ کند. وقتی حکومت کمونیستی در روسیه تشکیل گردید، دولتهای آسیای مرکزی خودشان را با حکومت جدید مطابقت دادند و در این دوره اتحاد شوروی منابع آنها را بیش از دولت تزاری روس استثمار می کرد، زیرا حکومت جدید می خواست تا منابع را عمومی کند. اتحاد شوروی، این جمهوری ها را مجبور می کرد تا کالاهای خاصی را تولید کنند و این سیاستها باعث شد تا این جمهوری ها اقتصاد تک محصولی داشته باشند. اتحاد شوروی نیازهای خود را از این منطقه بدست می آورد. امروزه، روسیه می خواهد تا حکومتهای طرفدار خود را در منطقه بوجود آورد تا نفوذش را مثل گذشته حفظ کند. منابع انرژی اهمیت منطقه آسیای مرکزی را افزایش داده اند و حالا کشورهای دیگر از جمله چین، ایالات متحده و اتحادیه اروپا در منطقه دارای نفوذ هستند و با توجه به رقابت شدید با روسیه از منابع منطقه بهره برداری می-کنند. بعضی از کشورهای آسیای مرکزی از جمله ترکمنستان و قزاقستان منابع نفت و گاز بیشتری در اختیار دارند و این مسئله باعث شده است تا روسیه درباره منطقه حساس باشد. یک تمایلی به غرب در بین کشورهای منطقه وجود دارد و آنها می خواهند تا نفوذ روسیه را در قلمروهایشان کاهش دهند و سعی می کنند تا روابط خود را با قدرتهای بزرگ بهبود دهند و درآمدهای بیشتری بدست آورند.