مقدمه: هیرسوتیسم یکی از بیماریهای شایع در خانمهای سنین باروری می باشد و بصورت افزایش رشد موی ترمینال در نواحی از پوست که حساس به آندروژن باشد مشخص می شود. شایعترین علت هیرسوتیسم، سندرم تخمدان پلی کیستیک و هیرسوتیسم ایدیوپاتیک می باشد. نقش مقاومت به انسولین و هیپرانسولینمی در پاتوژنز pco کاملاً شناخته شده است ولی در مورد هیرسوتیسم ایدیوپاتیک در مورد نقش مقاومت به انسولین در پاتوژنز بیماری اطلاعات کافی وجود ندارد. هدف: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط هیرسوتیسم و مقاومت به انسولین جهت دستیابی به راهکارهای جدید درمان بیماران مبتلا به pco و هیرسوتیسم ایدیوپاتیک می باشد. روش کار: این مطالعه به روش مقطعی تحلیلی انجام شده است. در بین خانمهای 16 تا 40 ساله مبتلا به هیرسوتیسم مراجعه کننده به درمانگاه فوق تخصصی غدد بیمارستان امیرالمومنین شهراراک، 60 بیمار مبتلا به pco و 30 بیمار مبتلا به هیرسوتیسم ایدیوپاتیک تحت بررسی قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک از طریق تکمیل پرسشنامه ثبت و تنظیم گردید. شرح حال و معاینه فیزیکی انجام شد. آزمایش های هورمونی شامل ( fbs، insulin، testosterone، s - dhea، androstendion، lh و prolactinو 17ohp و t4 و tsh ) انجام شد. مقاومت به انسولین با استفاده از -ir homa در هر دو گروه بررسی شد. یافته ها : میانگین وانحراف معیار سطح سرمی انسولین در گروه pco ( 4/1 ± 04/16 ) و در گروه هیرسوتیسم ایدیوپاتیک ( 85/6 ± 32/7 ) iu/mlµ و رتبه homa - ir در گروه pco ( 36/3 ± 7/3 ) و در گروه ایدیوپاتیک ( 75/1 ± 67/1 ) بدست آمد ( 000/0= p ) و میانگین سطح سرمی dheas در گروه pco ( 1 ± 48/2 ) و در گروه ایدیوپاتیک ( 46/0 ± 84/1) ng/ml بدست آمد ( 001/0 = p ) که در این موارد اختلاف معنی داری بین دو گروه دیده شد اما در مورد سطوح سرمی fbs، تستوسترون، آندروستندیون و lh و fsh و پرولاکتین تفاوت معنی دار بین دو گروه pco و ایدیوپاتیک مشاهده نشد. نتیجه گیری هیرسوتیسم درهردو گروه pco و ایدیوپاتیک با مقاومت به انسولین ارتباط دارد ولی در گروه pco نسبت به ایدیوپاتیک، مقاومت به انسولین بیشتر است. واژگان کلیدی: هیرسوتیسم ایدیوپاتیک، homa-ir،سندرم تخمدان پلی کیستیک