نام پژوهشگر: سمیه فرخی
سمیه فرخی مهدی رهبری
چکیده از جمله تئوری هایی که در خصوص توسعه در کشورهای جهان سوم ارائه شده است، تئوری دولت های اقتدارگرای بوروکراتیک است که توسط گیلرمو اودانل و در توصیف وضعیت توسعه در آمریکای لاتین ارائه شده است. در این نظریه عنوان می شود که جوامع توسعه نیافته جهت گذار از وضعیت سنتی و دست یابی به مدرنیسم نیاز به یک دولت مقتدر مرکزی و بوروکرات دارند. براساس تئوری اودانل مشخصات دولت اقتدارگرای بوروکراتیک عبارت است از: کاربرد موثر زور در تمامی عرصه ها، موفقیت نظام در کاهش مشارکت مردم در تصمیم گیری های سیاسی، حاکمیت دیوان سالاران، انحصار سیاسی، انحصار اقتصادی، سیاست زدایی و تعمیق سرمایه داری وابسته . از این رو، در این پژوهش مواردی مانند نظامی گری، گسترش دیوان سالاری و بروز تحولات در بخش صنعت و تجارت، انحصار سیاسی و دفع مشارکت سیاسی مردم به عنوان مشخصات برجسته دولت محمدرضاشاه در دهه 1342-1332 شناسایی شده و با مقایسه میان این دسته از مشخصات با ویژگی های حکومت مورد نظر در تئوری اودانل، حکومت محمدرضاشاه در این دهه می تواند از جمله مصادیق تئوری مذکور به شمار آمده و یک نمونه از دولت اقتدارگرای بوروکراتیک محسوب گردد.