ازجمله رویکردهای متعدد نقد و بررسی آثار ادبی، نقد اسطوره‏شناختی یا نقد کهن‏الگویی است، که خود یکی از شاخه‏های فرعی نقد روان‏شناختی به شمار می‏آید. این رویکرد که عمدتأ بر پایه‏ی اندیشه‏ی روان‏پزشک سوئیسی، کارل گوستاو یونگ تکوین یافته است، به بررسی عناصر ساختاری اسطوره که در ناخودآگاه جمعی حضور دارند، می پردازد؛ به باور یونگ، این عناصر ساختاری، نوعی تجارب همگانی است که به گونه‏ای در همه‏ی نسل ها تکرار می شود و از راه قرار گرفتن در ناخودآگاه جمعی وارد سازمان روانی فرد می شود. یکی از اهداف مهم در روان‏شناسی ژرفانگر یونگ کنکاش و تحقیق در روان انسانی و نیز بررسی فرایندی است که منجر به تحقق کهن الگوی خویشتن در فرد انسانی می شود. این رساله به بررسی تیپ‏ها، پرسوناژها و قهرمانان داستان‏های شاهنامه بر پایه‏ی نظریات یونگ بویژه فرایند فردیت و کهن‏الگوها می‏پردازد و نشان می‏دهد،که فرد یا قهرمان برای این‏که به تفرد، تمامیت و به تعبیر یونگ به خویشتن دست یابد، باید از چه موانع و دام‏ها و چه منازل و خان‏ها و چالش‏های جدی که بر سر راه او قرار گرفته، بگذرد. کلیدواژه‏ها: فردوسی، شاهنامه، یونگ، ناخودآگاه جمعی، اسطوره، کهن الگو، فرایند فردیت .