رساله حاضر کوششی است جهت بررسی رابطه نحوی ضمایر و مرجعدارها با مرجع آن ها در زبان فارسی بر اساس نظریه حاکمیت و مرجع گزینی. رابطه نحوی ضمایر و مرجعدارها با مرجع آن ها به گونه ای است که تعابیر متفاوتی از جملات در زبان فارسی به دست می دهد. نظریه حاکمیت و مرجع گزینی به درک بیشتر این رابطه نحوی کمک می کند و به دستوری یا نادستوری بودن جملات می پردازد. هدف از نگارش رساله حاضردست یابی به تعبیری مناسب و مشترک از جملات فارسی در سایه نظریه حاکمیت و مرجع گزینی چامسکی می باشد. در چارچوب این نظریه، پژوهش های زیادی پیرامون ضمایر و مرجعدارها در زبان فارسی صورت نگرفته است. از آن جا که امروزه نظریه حاکمیت و مرجع گزینی نظریه ای نسبتا جدید و مهم در علم زبانشناسی است، همگام شدن با آخرین دستاوردها در زبانشناسی اهمیت فراوانی می یابد. پس از بررسی جملات انگلیسی و فارسی در رساله حاضر، چنین نتیجه گیری می شود که اگر چه جملات انگلیسی و فارسی رفتارهای متفاوتی را از خود نشان می دهند، با این وجود اصول نظریه مرجع گزینی بر زبان فارسی نیز قابل اعمال است. نبود مشخصه "جنس" در زبان فارسی در مقایسه با زبان انگلیسی در نوع و چگونگی روابط بین ضمایر و مرجعدارها با مرجع آنها تاثیر می گذارد. همچنین اثبات می شود که مقوله حاکمیت در زبان فارسی همانند زبان انگلیسی برای ضمایر و مرجعدارهاو گروه صرفی ip)) می باشد.