نام پژوهشگر: قدرت نقدی اطاقوری

کاربرد ادبی و هنری اصطلاحات موسیقی در شعر نظامی گنجوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی 1390
  قدرت نقدی اطاقوری   رضا شجری

رساله ی حاضر به بیان کاربرد ادبی و هنری اصطلاحات موسیقی در شعر نظامی می پردازد. نظامی از شاعران بزرگ و داستان پرداز ایرانی است که طبق تحقیق حاضر به زیبایی توانسته بسیاری از این اصطلاحات را با تصویرسازی های ادبی و هنری شگفت انگیز در اشعار خود بگنجاند که نمونه ی بارز آن آوردن سی لحن باربد در خسرو و شیرین بیانگر آشنایی این شاعر بنام در موسیقی و شاعری است. در دیوان نظامی اصطلاحات موسیقی همچون: رود، آواز، ساز، مغنّی، سی لحن باربد، چنگ و... بسیار قابل تأمّل است و سازهایی مانند جُرّه، اوزان، شاخ شانه، طربرود، مرغ سُغدی و ... که در کمتر دیوانی از شعرفارسی یافت می شود و این نشان از آشنایی بلکه تسلط نظامی با انواع ساز ها و اصطلاحات موسیقی است. این پایان نامه در دو فصل تنظیم شده در مقدمه به مبانی، کلیات و اهمیت موسیقی در شعر نظامی پرداخته شده و در متن اصلی که در آن یکصد و چهل اصطلاح موسیقی به کار رفته در خمسه ی نظامی به ترتیب حروف الفبا نقل شده پس از توضیح هر یک، و بیان شگردهای ادبی و هنری آن، به ابیات مورد نظر استشهاد شده است. در پایان نیز از مباحث مطرح شده نتیجه گیری لازم به عمل آمده است.