نام پژوهشگر: مظفر علیکرمی
مظفر علیکرمی جواد تقی زاده
واژه مسئولیت در لغت به معنی پاسخگویی است. این واژه در اصول متعددی از قانون اساسی جمهوری اسلامی به کار رفته است و در معانی متفاوتی استعمال شده است. این موضوع باعث ابهام در کشف مراد قانونگذار اساسی گردیده است. معانی متفاوت واژه مسئولیت در عمل به نتایج متفاوتی منجر می شود. با تمسک به روش های تفسیری می توان به درک مراد قانونگذار اساسی نائل گردید. در اصولی از قانون اساسی واژه مسئولیت به معنی پاسخگویی صرف و در برخی اصول به معنی وظیفه و پاسخگویی است. واژه مسئولیت در برخی اصول دیگر به معنی وظیفه یا به معنی وظیفه، اختیار و پاسخگویی به کار رفته است. مسئولیت به معنی پاسخگویی در اصول 84، 88، 122، 134، 137 و 150 قانون اساسی استعمال شده است. مسئولیت در این مفهوم در قانون اساسی معمولا با عباراتی نظیر "در برابر .... مسئول است" ، "در برابر .... مسئولیت دارد" بکار رفته است. مسئولیت به معنی پاسخگویی صرف در قانون اساسی به صورت مفرد استعمال شده است. قانونگذار اساسی در اصول 113، 126، 131 و 132 قانون اساسی واژه مسئولیت را در مفهوم وظیفه و پاسخگویی به کار برده است. واژه مسئولیت در اصول118، 124، 156، 157، 158، 160 و 161 قانون اساسی به معنای وظیفه است و در اصول 107 و 121 قانون اساسی مسئولیت به معنای وظیفه، اختیار و پاسخگویی است.