نام پژوهشگر: لیلا یوسف تبار میری

سنتز برخی هتروسیکل ها با استفاده از مشتقات ایندول
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1390
  لیلا یوسف تبار میری   کورش رادمقدم

سامانه ایندول و ایندولین بخش مهمی از بسیاری ازترکیبات طبیعی و داروها را تشکیل می دهند بعضی از ایندولین ها، مشتقات اسپایروکه در موقعیت 3c- آن حلقه هتروسیکلی قرار دارند فعالیت زیستی زیادی از خود نشان داده اند. سیستم های اسپایرواکسیندول در بسیاری از ترکیبات دارویی و آلکالوئیدهای گیاهی یافت می شوند. این ویژگی های جالب انگیزه ای برای پژوهش حاضر فراهم آوردند که بر آن است سنتز مشتقات جدیدی از اسپایرواکسیندول را ارائه نماید. برای رسیدن به این هدف ما روش سنتزی خود را براساس واکنش سه جزیی بین ایزاتین، h1-ایندن-1،3 دی اون و نفتالن آمین در محیط آبی قرار دادیم. این استراتژی با موفقیت برای سنتز دسته جدیدی از مشتقات اسپایرو[h1-ایندنو[1،2-b] بنزو[f]کینولین-13،?3-ایندولین]-7،13-دی هیدرو-12،?2-دی اون به کار رفته است شکل(1). در بخش دوم، ما از مایعات یونی برای سنتز دسته دیگری از مشتقات اسپایرواکسیندول استفاده نمودیم. مایعات یونی اخیرا در سنتزهای آلی سبز بسیار مورد توجه قرار گرفته، نقش حلال و کاتالیزگر را داشته و می توان چندین بار آنها را بازیافت نمود. در اینجا ما یک روش ساده و موثر و یک ظرفی برای سنتز اسپایرو[(h´3)-ایندول-´3-4-(h4)-پیران] با استفاده از واکنش سه جزیی ایزاتین، مالنونیتریل/ا تیل استواستات و 1،3-دی کربونیل ها را معرفی می کنیم. این سنتزها برای اولین بار و بدون هیچ گونه انرژی فعال سازی در دمای اتاق و در جضور مایع یونی [bf4][bmim] انجام گرفته است. گستره گروه های عاملی و مواد اولیه از نکات برجسته این استراتژی می باشد شکل (2). همچنین در همین بخش، مشتقات اسپایرو[h1-ایندنو[1،2-b] بنزو[f]کینولین-13،?3-ایندولین]-7،13-دی هیدرو-12،?2-دی اون در اثر کاتالیست مایع یونی n´,n´,n,n-تترا متیل گوانیدینیم تری فلات (tmgtf) به دست آمدند شکل (1). این مایع یونی به عنوان حلال و کاتالیزگر به خوبی عمل کرده و بدون کاهش قابل توجه در فعالیت آن بازیافت می شود. همچنین این روش هنگامی که به جای ایزاتین از اسنفتیلن-1،2-دی اون و یا h1-ایندن-1،2،3-تری اون و وقتی که به جای نفتالن آمین از 2-آمینواوراسیل استفاده می گردد تا ساختارهای اسپایرو مربوطه تولید گردند کارآمد می باشد شکل (3). ایزاتین، مدت های مدیدی به خاطر استفاده در صنعت و همچنین داشتن نقش ضروری در بسیاری از ترکیبات دارویی و زیستی مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. مشتقات n–استخلاف دار ایزاتین به عنوان حدواسط در سنتز و برای تهیه سایر ترکیبات هتروسیکل استفاده می شوند. در بخش سوم ما یک روش قابل دسترس برای سنتز مشتقات n–وینیل ایزاتین معرفی می کنیم. در مقایسه با ایزاتین که در واکنش با اتیل استیلن کربوکسیلات و تری فنیل فسفین به طور عمده ایلید فسفر فعالی را تولید می کند که سریعا در هنگام جداسازی هیدرولیز شده و اتیل 2-فنیل-3-دی فنیل فسفینیل پروپانوات به وجود می آید، مشتقات 3-هیدروکسی-2- اکسیندول به راحتی مشتقات n–وینیله را ایجاد می کنند. این مشاهدات دلالت بر اثر کاتالیستی گروه 3-هیدروکسی در مرحله فسفین زدایی است. نکته شایان توجه این است که 2-هیدروکسی-3-نیترو-2-اکسیندول ها تقریبا" به طور کامل در واکنش های n–وینیل دار شدنی شرکت جستند که با آزاد شدن نیترومتان در جریان فرایند کاتالیستی و ایجاد گروه عاملی کربونیل همراه است و به این ترتیب روش مطمئنی را برای سنتز n–وینیل ایزاتین ها در اختیار می گذارد.