نام پژوهشگر: راضیه قلعه نویی

ژئوشیمی و منشاء کرومیت های پودیفرم از شمال غرب تا جنوب غرب زاهدان، جنوب شرق ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان 1390
  راضیه قلعه نویی   محمد بومری

چندین معدن کرومیتی کوچک از قبیل معادن نصرت آباد، چاه بریش و دومک در طول زون ملانژ افیولیتی، که به عنوان کمپلکس افیولیتی چهل کوره شناخته شده است، وجود دارد. کرومیت های همراه سنگ های افیولیتی از نوع آلپی می باشند. کمپلکس افیولیتی چهل کوره درون سنگ های فلیشی سوچرزون سیستان رخنمون دارد و شامل سنگ های الترامافیک، لنزهای کوچک کرومیتیتی، گابرو، بازالت بالشی و آهک پلاژیک با سن کامپانین – مائستریشتین می باشد. نمونه های برداشت شده از سنگ های میزبان پریدوتیتی، کرومیتیت و سنگ های آلتره شده با روش های میکروسکوپ الکترونی، xrd، xrf و epma مطالعه شدند. سنگ های الترامافیک شامل هارزبورژیت، پیروکسنیت و سرپانتینیت می باشد. این سنگ ها از 4 کانی عمده شامل الیوین، ارتوپیروکسن، کلینوپیروکسن و کرومیت و کانی های ثانویه ای از قبیل سرپانتین و منیزیت تشکیل شده است. بازالت بالشی، بازالت توده ای و گابرو شامل کانی های پلاژیوکلاز و پیروکسن هستند. از نظر شیمیایی، این سنگ ها عمدتا متعلق به ماگماهای تولئیتی که در ارتباط با پشته های میان اقیانوسی هستند می باشند. کرومیت ها به صورت عدسی شکل درون هارزبورژیت ها ایجاد شده اند و به صورت توده ای، افشان، نودولار، رگه های کششی، مجموعه های کاتاکلاستیکی و میلونیتی درون کرومیتیت ها مشاهده می شوند. هارزبورژیت ها با cr#= 36.95-47.51 و به دلیل داشتن الیوین با92-90 درصد وزنی فورستریت، ارتوپیروکسن با 13/91-07/85 درصد وزنی انستاتیت و کلینوپیروکسن با12/92 تا 50/93 mg# درصد وزنی از ماگماهای تهی شده مانند مورب مشتق شده اند. براساس ژئوشیمی کرومیت های معادن دومک با cr#= 65.83- 84.95 و چاه بریش با cr#= 69.70-97.79، ما می توانیم نتیجه بگیریم که این نهشته ها از ماگماهایی که در ارتباط با زون های سوپراسابداکشن می باشند مانند ماگماهای بونینیتی مشتق شده اند. با توجه به شواهد ذکر شده، عدسی های کرومیتیتی مورد مطالعه ممکن است که طی یک فرآیند ماگمایی چند مرحله ای وقتی که آنها بین محیط های تکتونیکی مختلف جابه جا می شدند، شکل گرفته اند.